توقسان جىلدىقتىڭ الەگى. الماتى وبلىسى ىلە اۋدانىنىڭ مەرەيتويىنا دايىندىق كەزىندە 10-سىنىپ وقۋشىسى قازا تاپتى. التى ءجۇز بالا قاتىسقان فلەشموبتىڭ سوڭى قىرعىن توبەلەسپەن اياقتالىپ، كامەلەت جاسقا تولماعان ءجاسوسپىرىم پىشاقتالعان. قارۋ تۋرا جۇرەك تۇسىنا تيگەن ءقىدىرالى بەيسەنباي سول جەردە قانسىراپ جارتى ساعات جاتىپ قالعان دەيدى تۋعاندارى. ونىڭ ۇستىنە ءىس-شارادا قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتەتىن نە پوليسەي، نە جەدەل جاردەم قىزمەتى بولماپتى. جالعىز ۇلىنان ايىرىلعان وتباسى تۋرالى ەۋرازيا ءبىرىنشى ارناسى حابارلايدى.

“قاراسام قىزدارمەن ويناپ، بيلەپ تە تۇر ەكەن. «بايقامادىڭ با قىزىل كۋرتكادا تۇر» دەدىم. «ءيا، ءيا»،-دەدى”.

جالعىز ۇلىن الىستان باقىلاپ، بيلەگەنىنە ءماز بولعان اكە «قاپيادا ايىرىلىپ قالامىن دەپ ويلامادىم»، -دەيدى. «ەگەر اۋداننىڭ مەرەيتويى بولماعاندا، ۇلىمنىڭ تالاي مەرەيىن كورەر ەدىم» دەپ ەگىلدى. ويتكەنى ىلە اۋدانىنىڭ 90 جىلدىعىندا شەندىلەر الىپ ستاديوندا 600 وقۋشىنى جاپپاي بيلەتپەك بولىپتى. ءۇشىنشى دايىندىعىن كورۋگە ءتىپتى اكەسى قىزىمەن بارعانىن ايتادى. ءبىراق، دوستارىممەن قالامىن دەگەن بالاسىنىڭ كوڭىلىن قيماپتى. وزەگىن ورتەگەنى دە سول.  

“امان با دەپ ەدىم، ءولىپ قالدى دەدى. ءولىپ قالدى دەگەنى نەسى يت ولگەندەي ايتتى. ءبىر تەپتىم. نەسىن جاسىرايىن. قايدا جاتىر دەپ ەدىم. سكورىيدا دەدى. بالام جاتىر ەكەن. بەتىن جاۋىپ تاستاپتى. جۇرەگىنىڭ تۇسىندا ترياپكا تۇر ەكەن”،- دەيدى مارقۇمنىڭ اكەسى باقىت سادىقوۆ. 

سويتسە، 10-سىنىپ وقۋشىسى "ماسسوۆكادا" توبەلەسكەن ەكى جىگىتتى اراشالاماق بولىپتى. ونىڭ ءبىرى كوللەدج ستۋدەنتى ەكەن. پىشاقتى سۇعا سالىپ قاشا جونەلگەن. كامەلەت جاسقا تولماعان بالانىڭ قالتاسىندا نە ءۇشىن سۋىق قارۋ جۇرگەنى بەلگىسىز. تۋعاندارى مەرەيتويدى تويلاماق بولعان شەندىلەر وقۋشىلاردى جيناعانىمەن قاۋىپسىزدىكتى ويلاماعانىنا كۇيىنەدى. سەبەبى دايىندىقتا بىردە ءبىر پوليسەي نە جەدەل جاردەمدى كورمەپتى. «ايتپەسە، جارتى ساعات قانسىراعان ۇلدارىنا دارىگەر كومەكتەسەر ەدى»،- دەيدى. 

“مەن ءوز كوزىممەن كوردىم. نەگىزى بولۋ كەرەك. بالەنباي اۋىلدان كەلەدى. اۆتوبۋس كەلەدى. سەنىپ اتا-اناسى جىبەرەدى. مەن قىدىرىمدى سەنىپ جىبەردىم عوي” – دەيدى مارقۇمنىڭ اكەسى باقىت سادىقوۆ. 

ءومىرى قىرشىننان قيىلعان وقۋشى ءدال وسى مەكتەپتىڭ ۇزدىگى، سپورتشىسى بولعان. سىنىپتاستارى تۇگىلى وقىتۋشىلارىنا دەيىن ەسەڭگىرەپ ءجۇر. ءبىراق ولىمگە ىلە اۋدانىنىڭ 90 جىلدىق مەرەيتويىنا دايىندىعىنىڭ ەش قاتىسى جوق دەيدى. سەبەبى فلەشموبقا قاتىسقان وقۋشىلار قوعامدىق جۇمىسقا ارالاسىپ ۇيرەنەدى ەكەن. ءتىپتى ول فلەشموب وقۋشىلاردىڭ ساباعىنا كەدەرگى دە ەمەس، ۋاقىتىن دا المايدى دەپ تاڭ قالدىردى.

ەكى مىڭعا جۋىق بالا وقيتىن مەكتەپتەن مەرەيتويدا ەلۋ وقۋشى بيلەيدى ەكەن. ءار سەنبىدە ۇستازدارى باس-كوز بولىپ ستاديونعا جەتەكتەيتىندەرىن ايتادى. اكىمدىكتەن كەلگەن بۇيرىقتى بۇلجىتپاي ورىنداۋعا مىندەتتىمىز دەيدى. ءبىراق ءقىدىرالىنىڭ قايدان بارعانى بەلگىسىز دەپ اقتالۋدا. 

“9-سىنىپتىڭ ەلۋ وقۋشىسىن اپاردىق. ونىڭ جانىندا ءوزىمىز دەنە شىنىقتىرۋ مۇعالىمدەرىنە كەزەكشىلىك قويدىق. 5-15 كەتكەندە دايىندىق ءبىتتى. ءبىراق بالانىڭ ءولىمى سونىمەن سايكەس بولىپ تۇر”،- دەيدى №13 جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ ديرەكتورىنىڭ وقۋ ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى ايگۇل جابەل.

ال، شەندىلەر اۋداننىڭ توقسان جىلدىعىن دۇركىرەتىپ وتكىزۋ ءۇشىن فلەشموب ۇيىمداستىرعاندارىن جاسىرمايدى. ءتىپتى، توعىز ەلدىمەكەندەگى ەڭ ۇزىن، سىمباتتى دەگەن 640 ۇل مەن قىزدى جۇمىلدىرۋدامىز دەيدى. جىل باسىنان بەرى دايىندالعان مەرەكەگە بيۋدجەتتەن سەگىز ميلليون تەڭگە بولىنگەن. ەرىكتى دەمەۋشىلەردى قوسپاعاندا بۇل. الايدا، وقىتۋشى مەن وقۋشىلاردىڭ ەڭبەگى تەگىن.    

“اۋداننىڭ 90-جىلدىعى ءبىر-اق رەت بولايىن دەپ جاتقان نارسە. ءىس-شارانىڭ ءبارىن وقۋشىلاردى قامتاماسىز ەتەمىز. اۋداننىڭ تۇرعىندارىمەن قامتىماساق، ءبىزدىڭ اۋداندا نە بولىپ جاتقانىن كىم بىلەدى” – دەيدى ىلە اۋدانى اكىمىنىڭ ورىنباسارى الماسبەك ساتىبايەۆ. 

شەنەۋنىك تە بۇل قايعىنى كەزدەيسوق دەپ وتىر. تويعا قاتىسى جوق، توي تويلانادى ءبارىبىر دەدى. ال، قابىرعاسى قايىسقان وتباسى ۇلدارىن كەلمەسكە اتتاندىرعان ستۋدەنتتى كەشىرمەيتىندەرىن ايتادى. ءقازىر ول ۋاقىتشا ۇستاۋ  يزولياتورىندا. الدىن-الا تەرگەۋ جۇمىستارى باستالىپتى.