ديماش - بۇل ەرەكشە ءبىر قۇبىلىس
لوندوندا جەكە كونسەرتىن وتكىزگەن ديماشقا بريتان ەلىنىڭ حالقى ەرەكشە قۇرمەت جاسادى. ءتىپتى «سۇمدىق» قۇرمەت جاسادى دەسەك تە بولادى. جاراتقان جار بولسىن قازاقتىڭ وسى بالاسىنا! كەزىندە قازاق جۇرتىن اتىشۋلى "بوراتقا" تەڭەپ، مىسقىلداعانداردىڭ ۇرپاقتارى مەن جۇرتى ديماشقا قالاي تابىنىپ كەتكەنىن وزدەرى بىلمەي دە قالدى. ولاردى ديماشقا تابىندىرعان قازاق بالاسىنىڭ بويىنداعى تازا قاسيەتى، بولمىسى، ساف التىنداي ونەرى، مىنەزى مەن تابيعاتى. بۇل جەردە قازاق بالاسىنىڭ مادەنيەتى مەن سالت-داستۇرىنە نەگىزدىلگەن سالەمى، شىنايىلىعى الدەقايدا كوزگە باسىلىپ، شەتەلدىك جۇرتتىڭ مىسىن باسىپ وتىردى. ديماش وڭ قولىن كەۋدەسىنە قويىپ، قازاقى داستۇرمەن، قازاق بالاسىنا ءتان ادەپپەن، شىن پەيىلمەن اعىلشىن جۇرتىنا سالەم بەرىپ جاتتى. ەشبىرىنىڭ كوڭىلىن قالدىرماي، جەكە جەكە سۋرەتتەرگە دە ءتۇسىپ جاتتى. مۇنىڭ بارلىعى كەڭپەيىلدىك پەن تازالىقتىڭ بەلگىسى.
كەزىندە جاۋگەرشىلىك زامانداردا قازاق پەن جوڭعاردىڭ قاقتىعىسى كەزىندە ابىلاي حان جوڭعاردىڭ قاقپانىنا ءتۇسىپ، قونتايشى قالدان سەرەننىڭ الدىندا تۇرعاندا، قونتايشى وعان «نەگە سالەم سالمايسىڭ؟» دەگەندە، «كىسەندەۋلى قولىمدى شەش، قازاقى ءداستۇردى ساقتاپ، ساعان سالەم بەرەمىن!» دەپ تىك قاراپ تۇردى. قولىن شەشكەننەن سوڭ عانا ابىلاي قونتايشىعا وڭ قولىن كەۋدەسىنە قويىپ، سالەم بەرگەن. مەنىڭ كوزىمە سول ءسات ەلەستەدى.
قازاق بالاسى وسى بولمىسىمەن كەزىندە قازاق ۇلتىنا ءتىل تيگىزگەن تەكسىزدەردى ونەرىمەن دە، قازاقى بولمىسىمەن دە، ادەبىمەن دە، مىنەزىمەن دە وزىنە تابىندىردى. ءدال سول سوزدەردى ايتىپ مىسقىلداعاندار ءوز جۇرتىنىڭ ديماشتىڭ ونەرىنە تابىنىپ جاتقانىن كورىپ قانداي كۇيدە بولدى ەكەن!؟ ونى وزدەرىنىڭ ارى مەن نامىسىنا تاپسىردىق. ديماش قازاق دەگەن ۇلتتىڭ ۇلدارىنىڭ قانداي بولاتىنىن كورسەتتى. ءوزىڭىز ويلاڭىز، ادام بالاسىنىڭ بويىندا تازالىق پەن شىنايىلىق بولماسا، ونىڭ بويىنا ونەر دە قونبايدى، جينالعان جۇرتتى وزىنە تارتا دا المايدى. ادام بويىنداعى تازالىق قانا ادامنىڭ ادامي قاسيەتىن اشىپ، ءوزىن بيىككە كوتەرەدى. ادامدىق بيىك دەگەن دە وسى. بۇل جەردە ديماشتى ۇلگى ەتە وتىرىپ، ءبىزدىڭ قازاقتىڭ ۇل-قىزدارىنىڭ كەشەگى وتكەن تەكتى بابالارى مەن انالارىنىڭ جولىن قۋىپ، ادەبى مەن يباسىن، سالتى مەن ءداستۇرىن ۇلگى ەتىپ، ءتىلى مەن جەرىنىڭ تاعدىرىنا نەمقۇرايلى قارامايتىن، قازاق دەگەن ەلدىڭ بولاشاعىنا، ونەرى مەن مادەنيەتىنە، عىلىمى مەن بىلىمىنە ۇلەس قوسار ۇرپاقتى تاربيەلەۋگە بولادى. ءدال قازىرگى رۋحاني توقىراپ تۇرعان ۋاقىتتا ءبىزدىڭ قازاقتىڭ ۇل-قىزدارىن ءوزىمىزدىڭ سالت-داستۇرىمىزگە نەگىزدەلگەن رۋحاني قۇندىلىقتار عانا داڭعىل جولعا الىپ شىعادى. ودان باسقا جولدى مەن كورىپ تۇرعانىم جوق. مەنىڭ ويىمشا، ديماش بەكەرگە وسىلاي جاساپ جۇرگەن جوق، ول ءوزىنىڭ ارەكەتىمەن كەيىنگىلەردىڭ بارىنە ۇلگى كورسەتىپ ءجۇر. ول وزىنەن كەيىنگى بولسىن، الدىڭعى بولسىن، قازاقتىڭ جاستارىنا قازاق بالاسى وسىنداي بولۋى كەرەك ەكەنىن ۇعىندىرىپ جاتىر. قازاقتىڭ جاستارىنىڭ ۇلگى تۇتار ەتالونى بولىپ جاتىر. «بۇل ماقتاۋ ەمەس، بۇل قازاقى بولمىستى جاستار مەن قاراكوزدەرگە ۇلگى بولسىن» دەگەن باعالاۋ عانا. ماقتاپ-ماقتاپ بولدىق قوي، ماقتاۋدان ءبىز توقىرادىق. ەندى باعالاۋدى ۇيرەنەيىك. ديماشتىڭ تۇلعاسىنا قاراپ ايتقان مەنىڭ جەكە ويىم وسى. وسىنىڭ الدىندا ديماشتىڭ رەسەيدە بولىپ، وندا مەرەكەلىك شارالارعا قاتىسقانىن، رەسەيلىك انشىلەرمەن كەزدەسكەنىن قازاقتاردىڭ كوپشىلىگى قۇپ كورمەگەنىن وزدەرىڭىز دە ءبىلىپ وتىرسىزدار. رەسەيدىڭ ءدال قازىرگى ۋاقىتتا ونەرىن دە، ساياساتىن دا دۇنيەنىڭ جۇرتى قوش كورمەيتىنى انىق. مەيلى، بۇل جەرگە ساياساتتىڭ سۇرقيا تىرلىگىن تىقپالاماي-اق قويالىق. مەن ويلايمىن، ديماشتىڭ ءوزىن گيمالايدىڭ شىڭىنان كورسەتەر ورنى ءدال وسىنداي وركەنيەتتى ەۋروپا ەلدەرى بولۋى كەرەك. مۇنى مەنەن الدىن دا ايتاتىن ويلى ازاماتتار ايتىپ كەتتى. امەريكا مەن ەۋروپا قۇرلىقتارى ءدال قازىرگى ۋاقىتتا ديماشتىڭ قارىمدى قابىلەتىن، ونەرىنىڭ بيىكتىگىن مويىنداپ وتىر. وسىنداي ابىروي تۇرعاندا رەسەيلىكتەردىڭ مويىنداعانى كەرەك تە ەمەس. وسىنداي ۇلدى تاربيەلەگەن اتا-اناعا مىڭ العىس! ديماشتاي ۇلداردى ءتاڭىرىم قازاققا كوپتەپ كەلتىرە بەرسىن! جولى اق بولسىن! بابالار ءارۋاعى جار بولسىن ساعان، ديماش!
بەكبولات قارجاننىڭ فەيسبۋك پاراقشاسىنان
