Qamshy.kz اقپاراتتىق پورتالىندا «شىڭجاڭ ساپارى: دانيال احمەتوۆ قىتايداعى قازاقتاردى قۇتقارۋعا باردى ما؟» اتتى ماقالا جاريالانعانى بەلگىلى. ءبىز وسى ماقالا جارىق كورگەننەن كەيىن شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى دانيال احمەتوۆكە بىرنەشە ساۋال جىبەرگەن ەدىك. وبلىستىق اكىمشىلىكتىڭ ىشكى ساياسات ءبولىمى ءبىزدىڭ ساۋالدارعا جاۋاپ بەردى. سونىمەن...
♦شىڭجاڭ ساپارى: دانيال احمەتوۆ قىتايداعى قازاقتاردى قۇتقارۋعا باردى ما؟
–شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى ءبىرقاتار اقپارات كوزدەرى «سوڭعى ءتورت جىلدا ايماقتىڭ دەلەگاسياسى قىتايعا 16 رەت باردى» دەگەن اقپارات تاراتتى. بۇل قانشالىقتى راس؟
–سوڭعى ءۇش جىلدا شقو مەن قحر شۇاا-نىڭ اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىستى دامىتۋعا، ءوزارا ءتيىمدى، بىرلەسكەن جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا باعىتتالعان ەكى جاقتى 17 كەزدەسۋ ۇيىمداستىرىلعان.
–ايماق باسشىسى دانيال احمەتوۆتىڭ سوڭعى ساپارىندا قىتايمەن ارادا قانداي كەلىسسوزدەرگە قول جەتكىزىلدى؟
–جالپى وبلىس اكىمى دانيال احمەتوۆتىڭ سوڭعى (24 قاراشا) ساپارىندا قىتايمەن ارادا قانداي كەلىسسوزدەرگە قول جەتكىزىلدى؟ ۇستىمىزدەگى 22 قاراشادا بولعان كەلىسسوزدەر بارىسىندا، اۋىل شارۋاشىلىعى، ەنەرگەتيكا، ءوندىرىس جانە اعاش وڭدەۋ، ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، سپورت جانە تۋريزم سالالارىنداعى 9 ينۆەستيسيالىق جوبانى قامتيتىن نەگىزگى 8 باعىت بويىنشا ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ جول كارتاسىن ىسكە اسىرۋ جونىندەگى كەلىسىمدەرگە قول جەتكىزىلدى.
–وسى ساپاردا «تەچەن – اياگوز باعىتىنداعى تەمىر جول سالۋ جايى دا» ءسوز ەتىلدى. بۇل جوبانىڭ ەلىمىزگە جانە شىعىس قازاقستانعا قانداي پايداسى بار؟
–قازىرگى تاڭدا «تاچەن-اياگوز» تەمىر جول وتكەلىن سالۋ جوباسى زەرتتەلۋ ۇستىندە. اتالعان تەمىر جول ۋچاسكەسىن سالۋ تۋرالى قانداي دا ءبىر شەشىم قابىلدانعان جوق. كورسەتىلگەن باعىت شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اياگوز جانە ءۇرجار اۋداندارىنىڭ اۋماعى بويىنشا وتەدى دەپ كۇتىلۋدە. قاراماي-تاچەن تەمىر جول شەڭبەرىندە «تاچەن-اياگوز» وتكەلىن سالۋ ماگيسترالدى جەلىنىڭ دامۋىنا جانە رەسەي مەن ەۋروپاعا شىعۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
–وسكەمەندى «اقىلدى قالاعا» اينالدىرۋ تۋرالى جۇڭگو تاراپىمەن كەلىسسوز جۇرگىزىلىپ جاتىر» دەپ ەستىدىك. جالپى قازىرگى ۋاقىتتا بۇل سالادا قانداي جۇمىستار اتقارىلۋدا؟
–مەملەكەتتىك-جەكەمەنشىك ارىپتەستىك اياسىندا «سمارت سيتي» تۇجىرىمداماسى بويىنشا فوتو-بەينە تىركەۋ جانە بەينە تالداۋ جوباسى ىسكە اسىرىلۋدا. باعدارلامالىق قامتاماسىز ەتۋ جابدىعى تولىعىمەن قازاقستاندىق ماماندارمەن ازىرلەنگەن. جوباعا سايكەس، وسكەمەن قالاسىندا «سەرگەك» اپپاراتتىق-پروگراممالىق كەشەندەر 85 جەلىلىك ۋچاسكەدە جانە 74 كوشە قيىلىسىندا ورناتىلاتىن بولادى. سونداي-اق، جوبا اياسىندا پد قىزمەتكەرلەرىنە ارنالعان 100 ءموبيلدى جۇمىس ورنىن جانە قولدانىستاعى 1000 كامەرالى جۇيەنى بىرىكتىرۋ، 1700 جالپى بەينەباقىلاۋ كامەراسىن ورناتىپ، قولدانىسقا ەنگىزۋ قاراستىرىلۋدا.
–شىڭجاڭ-ۇيعىر اۆتونوميالىق ايماعىنا بارعان ساپارىندا دانيال احمەتوۆ تاراپىنان ونداعى تۇراتىن قانداستارىمىزدىڭ قۇقىنا قاتىستى ماسەلە قوزعالدى ما؟ شەكارالاس ايماق رەتىندە اكىمدىك بۇل ماسەلەنى قانشالىقتى نازاردا ۇستايدى؟
–ساپار بارىسىندا شۇاا-داعى قازاق دياسپوراسىنىڭ جاعدايىنا قاتىستى ماسەلەلەر قارالعان جوق.
– شىعىس قازاقستاندا قىتايدىڭ جانە باسقا دا ەلدەردەن كوشىپ كەلگەن نەشە قانداستارىمىز تۇرادى؟ ولاردىڭ جاعدايىنا اكىمشىلىك قانشالىقتى كوڭىل ءبولىپ جاتىر؟
–2018 جىلى 1 قاراشا جاعدايى بويىنشا وبلىس اۋماعىنا 216 وتباسى (388 ادام) ەتنيكالىق ورالمان وتباسى قونىس اۋداردى. ونىڭ ىشىندە جۇڭگو حالىق رەسپۋبليكاسىنان قونىس اۋدارعاندار 173 وتباسى (321 ادام)، مونعوليا رەسپۋبليكاسىنان 25 وتباسى (36 ادام)، وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنان 6 وتباسى (8 ادام)، اۋعانىستان رەسپۋبليكاسىنان 11 وتباسى (22 ادام)، رەسەيدەن 1 وتباسى (1 ادام).
ەڭبەككە قابىلەتتى جاستاعى ادامدار – 284، ەڭبەككە قابىلەتتى جاسقا دەيىنگىلەرى – 101، 3-زەينەتكەر تىركەلگەن.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ 2016 جىلعى 18 اقپانداعى № 83 «ورالماندار مەن قونىس اۋدارۋشىلاردى قونىستاندىرۋ ءۇشىن وڭىرلەردى ايقىنداۋ تۋرالى» قاۋلىسىنا سايكەس شىعىس قازاقستان وبلىسى ورالماندار مەن كوشىپ كەلۋشىلەردى قابىلدايتىن ءوڭىر رەتىندە ايقىندالدى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترىنىڭ 2017 جىلعى 27 جەلتوقسانداعى № 454 بۇيرىعىنا سايكەس شىعىس قازاقستان وبلىسىنا 2018 جىلعا ارنالعان ورالماندار مەن قونىس اۋدارۋشىلاردى قابىلداۋدىڭ وڭىرلىك كۆوتاسى 714 وتباسىعا، ونىڭ ىشىندە 350 ورالمان وتباسىنا، 354 قونىس اۋدارۋشىلار وتباسىنا ءبولىندى.
باعدارلاما قاتىسۋشىلارىنا كورسەتىلەتىن مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارى كوشۋگە جانە تۇرعىن ءۇي جالداۋعا (جالعا الۋعا) جانە كوممۋنالدىق قىزمەتتەرگە اقى تولەۋ شىعىستارىن وتەۋ سۋبسيديالارىن قامتيدى.
2018 جىلعى قاراشا ايىنداعى جاعدايى بويىنشا ورالمانداردى قابىلداۋدىڭ وڭىرلىك كۆوتاسىنا 269 ورالمان وتباسى (828 ادام) ەنگىزىلگەن (وتباسىنىڭ ءاربىر مۇشەسىنە 35 اەك).
–ءقازىر وتباسىنان ءبولىنىپ قالعان كوپتەگەن قانداستارىمىزدىڭ قۇقى شەكتەلىپ، قىتايدىڭ ۇيرەنۋ-ساياسي لاگەرلەرىندە وتىر. سونىڭ سالدارىنان تاريحي وتانى قازاقستانعا ورالا الماي جۇرگەندەر دە كوپ. وسىنداي جاعدايدىڭ سالدارىنان شەكارانىڭ ارعى بەتىندە وتباسىنان اجىراپ قالعان ازاماتتار شىعىس قازاقستان وبلىسىندا بار ما؟ بار بولسا، اكىمدىك ولاردىڭ قۇقىن قانشالىقتى دارەجەدە قورعاپ وتىر؟
–اتالعان سۇراققا جاۋاپ بەرۋ قازاقستان رەسپۋبليكاسى سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ قۇزىرىنا جاتادى.
پىكىر قالدىرۋ