ەسىك قورعانىنان 50 جىل بۇرىن تابىلعان «التىن ادام» بيىل  جەر قوينىنا قايتا بەرىلمەك.  ياعني وسى ۋاقىتقا دەيىن جاشىكتە ساقتاۋلى تۇرعان سۇيەكتەر ءوزىنىڭ قازىلىپ الىنعان جەرىنە قايتا قويىلىپ، «التىن ادامنىڭ» رۋحى بايىز تاپپاقشى.  بۇل ءوزى تاريحتان بولەك تىلسىممەن دە  بايلانىستى بولعان سوڭ، ەلىمىز ءۇشىن وتە-موتە قۋانىشتى حابار! نەگە دەيسىز بە؟

تاۋلى التاي رەسپۋبليكاسىندا بۇدان ەكى مىڭ بەس ءجۇز جىل بۇرىن جەرلەنگەن ۇكەك (التايدا وسى اتتاس وزەن بار) حانشايىمنىڭ مۋمياسى 1993 جىلى قازىپ الىنىپ، نوۆوسىبىردە 20 جىل بويى عالىمدار زەرتتەۋىنەن سوڭ، تاۋلى التاي رەسپۋبليكاسىنا قايتارىلىپ، ارۋلاپ قايتا جەرلەنگەنى  بەلگىلى. سودان بەرى حانشايىمنىڭ قاھارىنا ۇشىرادىق دەپ قورقىپ جۇرگەن التاي ولكەسىندە  مامىراجاي تىنىشتىق ورناپتى. ال ودان بۇرىن سۇيەك قازىلىپ الىنعان 1993 جىلى جەرگىلىكتى تۇرعىندار اراسىندا تولقۋ باستالعان. جەر سىلكىنگەن. ءوزىن-وزى ولتىرەتىندەر مەن اۋرۋ-سىرقاۋلار سانى كۇرت كوبەيگەن. ون جىلدان كەيىن، 2003 جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا ريحتەر شكالاسى بويىنشا 7،3 بالل بولعان قاتتى جەر سىلكىنۋىن دە جۇرت التاي حانشايىمىنىڭ نازاسىمەن بايلانىستىرعان-دى.  سەبەبى جەر سىلكىنۋىنىڭ ورتالىعى قوساعاش اۋدانىنداعى التاي حانشايىمىنىڭ سۇيەگى قازىپ الىنعان جەرگە جاقىن ارادا بولعان. جالپى، حانشايىمنىڭ زارى سالدارىنان التاي ولكەسىندە وتىز مىڭنان استام جەر سىلكىنىسى تىركەلىپتى. التاي شامانداردىڭ ايتۋىنشا، ءدال وسى مۋميانىڭ كەسىرىنەن رەسەيدە سوڭعى 20 جىلدا ءتۇرلى تابيعات اپاتتارى مەن قاندى وقيعالار تىم جيىلەپ كەتكەن. كەزىندە اق ءۇي اتقىلانىپ، ازامات سوعىسى تۋىپ كەتە جازداعانى دا وسى وقيعادان سوڭ ورىن العان. 2009 جىلى ءدال سول حانشايىمنىڭ سۇيەگى قازىپ الىنعان جەرگە جاقىن ورىندا بيىك لاۋازىمدى شەنەۋنىكتەر مىنگەن تىكۇشاق اپاتقا ۇشىراعان.  ءوزىنىڭ مۇردەسىن جالاڭاش تانىمەن كوپشىلىك الدىنا جايىپ سالعاندارعا نازالانىپ، اھ ۇرعان حانشايىمنىڭ زارىنا شىنىندا دا قارا جەردىڭ ءوزى قارسىلىق بىلدىرگەن شىعار سول كەزدە.  

كەزىندە سامارقانداعى الەم ءامىرشىسى اتانعان ايگىلى ءامىر تەمىردىڭ مۇردەسىن قازىپ العاندا، ۇلى وتان سوعىسى باستالىپ كەتكەنىن ەسكە الساڭىز، ساق حانشايىمىن قازىپ العانداعى جاعداي دا تاپ سول سياقتى ەلەستەيدى. 1943 جىلى جەز مۇرت ستالين اقساق تەمىردىڭ مۇردەسىن سامارقانداعى ءوز ورنىنا قايتارعاننان كەيىن، ارتىنشا ستالينگراد مايدانىندا جەڭىسكە جەتۋ جولىندا شەشۋشى ءرول اتقارعان جەڭىسكە جەتەدى. كىم ءبىلىپتى، «التىن ادام» بيىل قايتا جەرلەنسە،  جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى سۋيسيدتەن الەم بويىنشا ءبىرىنشى ورىندا تۇرعان  قازاقستاننىڭ دا ءدال ءقازىر  ءبىر جاعىنا اۋىپ تۇرعان جۇگى تۇزەلەر بالكىم...