بولعان وقيعا ىزىمەن...
وسىدان 7-8 جىل بۇرىن ديپلومىمدى الىپ، اۋىلدا 35 مىڭعا ءماز بولىپ جۇمىس جاساپ جۇرگەن كەزىم ەدى. ءبىزدىڭ اۋىلدىڭ تابيعاتى كەرەمەت بولعاندىقتان تۋريستەر، فوتوگرافتار كوپ كەلەتىن. سونداي فوتوگرافتاردىڭ ءبىرى الماتىدان بىزگە ءجيى كەلۋشى ەدى. باسىندا ورىس ۇلتى دەپ ويلاپ جۇرگەنمىن، كەيىن ەۆرەي ەكەنىن ءبىلدىم. جايشىلىقتا ولار باسقا ەلدە ءومىر سۇرگەندىكتەن "ەۆرەيمىن" دەپ جاپانعا جار سالىپ ايتا بەرمەيدى. كوبىندە "پاپا يۋريست، ماما ۆراچ" دەپ تىكە قويىلعان سۇراقتارعا تولىق جاۋاپ بەرمەي، اينىلىپ ءوتىپ كەتەدى. ءوزى وتە اۋقاتتى. قازاقستاندا IT سالاسىنداعى الپاۋىت كوپمانيانىڭ باسشىسى بولدى. سول كەلگەن سايىن مەنى ءاربىر قىرىمەن تاڭقالدىرىپ وتىراتىن. بايقاعانىم، ءوزى فوتو ونەرىن جاقسى كورەدى، ونىڭ فوتواپپاراتى جانە تاعى باسقا دا پريبورلارى ميليون دوللار شاماسىندا تۇراتىن. ءوزىم دە ازداپ فوتو ونەرىنە قىزىققاندىقتان 80 مىڭ تەڭگەگە كرەديتكە فوتواپپارات ساتىپ الىپ، وزىمشە ءبىر پەيزاجدار تۇسىرەتىنمىن. سودان دا بولسا كەرەك، الگى ەۆرەي مەنىڭ الىس اۋىلدا تۇرىپ از ايلىعىما قاراماستا،ن كرەديتكە فوتواپپارات الىپ سۋرەتكە ءتۇسىرىپ جۇرگەنىمە ريزا بولىپ ءبىراز وزىنە جاقىن تارتتى. فوتو ونەرى دە ءجاي سالا ەمەس ەكەن. جاقسى فوتالار مىڭنان ءبىرى عانا بولادى دەيدى. سول ءۇشىن ۇنەمى ول فوتوعا بىردەن تۇسىرمەي اۋا رايىن، كۇننىڭ بۇلتتى بولعانىن، كۇننىڭ شىعۋى مەن باتۋىن كۇتەتىن. مەن جول كورسەتۋشىمىن. باسقا كەزدە وتىرىپ ءشاي ءىشىپ، نەشە ءتۇرلى اڭگىمەلەر ايتاتىنبىز. سونداي كۇندەردىڭ بىرىندە ول مەنىڭ جەكە ءومىرىم مەن ايلىعىم تۋرالى سۇراپ، جاعدايىمدى كورىپ جانى اشىسا كەرەك مەنى ءوزىنىڭ كومپانياسىنا جۇمىسقا شاقىردى. قويىلاتىن تالاپتارىن دا ايتتى. ەڭ باستىسى، ءبىرىنشى سەنى وقىتام، ۇيرەتەم، سودان سوڭ عانا جۇمىس جاسايسىڭ دەپ قىزىقتىردى. ۇسىنىسى مەن ءۇشىن كەرەمەت بولسا دا، بالا كۇنگى ارمان: وقىسام، اكە شەشەمە كومەكتەسسەم، تۋعان جەرگە ۇلەس قوسسام دەگەن ماقساتتارىم ەسىمە ورالىپ، ويلانباستان باس تارتتىم. ول دا اڭ تاڭ بولىپ قالدى. وعان مەنىڭ ءومىرىم، ارمان-ماقساتتارىم، بەيشارا ادامنىڭ ويىنداي كورىنگەنىن بىردەن ۇقتىم. سودان ءوزىمدى اقتاماق بولىپ "مەن ءۇشىن اقشا ماڭىزدى ەمەس، ەڭ باستىسى، تۋعان جەرىمدە جۇمىس جاساپ ءجۇرمىن" دەپ ريزا ادامداي كەيىپ تانىتتىم. شىندىعىندا، راسىمەن بەيشارا ەدىم. ول تەرەڭ ءبىر ويلانىپ الدى دا، مەنى كوندىرمەك بولىپ ءوزىنىڭ مىسالدارىن ءۇيىپ توكتى. ءسوزىنىڭ استارىنا قاراسام، مەنىڭ ءبىلىمىمدى، تۇسىنىگىمدى پىسقىرىپ تۇرعان جوق. اقىرى ەكەۋىمىز قىزبالانىپ ايتىسا باستادىق. ايتقانىنىڭ ءبارى دۇرىس بولسا دا، مەن دە قاسارىسىپ ءوز ايتقانىمنان قايتپادىم. سوسىن ول ءوزىنىڭ ءبۇر كۇن بۇرىن اناسى سىرقاتتانىپ، سول ءۇشىن ءجاي عانا 1000 دولارعا ءدارى العانىن ايتىپ "ەرتەڭ سەن شەشەڭ اۋىرسا دارىسىنە سەنىڭ ايلىعىڭ جەتە مە، سەن اناڭدى 35000-عا ەمدەتە الاسىڭ با؟" دەگەندە جاڭاعى قىزبالىعىم قايتىپ، نە دەرىمدى بىلمەي تەرەڭ كۇرسىنىپ قالدىم. راسىندا ونداي جاعداي ورىن السا، مەنىڭ قارجىلىق ماسەلەم قيىن ەدى. مەنىڭ ۇندەمەي قالعانىمدى كورىپ، ول دا اسىقپاي ءوزىنىڭ اقىل كەڭەستەرىن ايتا باستادى. "ەڭ ءبىرىنشى، ءبىلىم ماسەلەسى دەدى سەنى وقىتقاندار وزدەرى اقشاعا وقىعاندار سەن سولاردان ءبىلىم الدىڭ جانە ول جۇيە جالعاسىن تابا بەرەدى، قاشان توقتاۋى ءالى بەلگىسىز. مەن سەنى تۇسىنەم، سەن قازاقسىڭ، ءوز ەلىڭدە كوگەرىپ كوكتەگىڭ كەلەدى، ءبىراق ساعان ول مۇمكىن ەمەس، ەگەر شىنايى تابىسقا قول جەتكىزگىڭ كەلسە، ەۋروپاعا بار، وندا ادام قۇندىلىقتارى، تابىسى جاقسى باعالانادى، ءوزى بىلگەن ادامعا جول اشىق" - دەپ مەنى تىپتەن ويلاندىرىپ تاستادى.
كەيىن ەكۋىمىز تاتۋلاسىپ "ءبىراق سەن مەن ۇسىنعان جۇمىستان باس تارتقانىڭ وكىنىشتى. ءبىزدىڭ كومپانياعا كىرگىسى كەلەتىندەر مىڭداپ ءجۇر، ءبىراق مەن سەنى ءوزىم شاقىردىم، ال سەن باس تارتتىڭ. ءوزىڭ ءبىل!" دەپ قايتىپ كەتتى.
مەن سول، اۋىلداعى كۇيبەڭ تىرلىگىمدى ىستەپ جۇرە بەردىم، تىندىرعان ءىسىم دە شامالى. اقىرى بەس جىل جۇمىس ىستەپ، ەشتەڭە وزگەرمەيتىنىنە كوزىم جەتكەن سوڭ "قوش بول، اۋىل" دەپ قالاعا تايىپ تۇردىم... قالادا نە ىستەيمىن، الگى ەۆرەيىمە بارايىن دەسەم، ساسىق نامىس جىبەرمەيدى. ەلدەگى كريزيس بارلىق سالاعا اسەر ەتتى. كەيىن 2 جىلدان سوڭ الگى ەۆرەيىمنەن حابار الماقشى بولىپ شوپىرىنا حابارلاستىم. سويتسەم، ول كومپانياسىن ورىنباسارىنا تەگىن سىيلاپ، ءوزى پراگا قالاسىنا كوشىپ كەتىپتى. ءوزىم قاتتى تاڭقالدىم، ويتكەنى جىلدىق اقشا اينالىمى ميلليارد بولاتىن كومپانيانى كىم تاستاپ كەتەدى؟ بىزدە سولاي عوي، ويىما "بىرەۋ تارتىپ العان شىعار" دەگەن وي ساق ەتە قالدى. كەيىن شوپىرىنان سۇراسام "ەشكىم تارتىپ العان جوق، كريزيس بىزگە دە اسەر ەتتى، كليەنتتەر ازايدى، جۇمىس تا ازايعان سوڭ باستىق بار دۇنيەسىن جۇمىسشىلارعا ۇلەستىرىپ، كومپانيانى ورىنباسارىنا تەگىن سىيلاپ كەتتى" - دەدى.
سودان ويىمدى قورىتقانىم، "جاقسى ەلدەن ەكونوميكاسى تۇراقتى بولسا ادامدار نەگە كوشەدى؟ سوندا ءبىزدىڭ بولاشاعىمىز بۇلىڭعىر ما؟ جاقسى ءومىر تەك ەۋروپادا ما؟" دەگەن سۇراقتار ءجيى مازالايتىن بولدى. كەز كەلگەن دامىعان مەملەكەت ەڭ ءبىرىنشى ادامداردىڭ الەۋمەتتىك ماسەلەسىن كوتەرەدى، ەكونيماكسىن تۇراقتايدى جانە قورعانىس قابىلەتىن كۇشەيتەدى. ويلاپ قاراسام، قازىرگى بىزدەگى اسىرا سىلتەۋ، كوز بوياۋشىلىق، ءبىر ادامدى شامادان تىس ماقتاي بەرۋ جاقسىلىققا اپارماسى ءسوزسىز...
ايبەك زامانايدىڭ Facebook پاراقشاسىنان الىندى
ۇسىنعان: نازەركە لابيحان
