جەر عالامشارىنىڭ سەرىگى – ايعا ادامزات تاريحىندا نەبارى 12 عارىشكەر عانا ۇشىپتى. ءتۇرلى ميسسيالاردى اتقارۋ ماقساتىندا ۇيىمداستىرىلعان «عارىش جورىقتارىنىڭ» نەبارى ءۇش جىلعا (1969-1972) سوزىلۋىنىڭ سەبەبى نەدە؟
اشىق عارىش كەڭىستىگىنە ساپار شەگىپ، ايعا العاش تابان تىرەگەن استروناۆت – امەريكالىق ايگىلى نيل ارمسترونگ. دەگەنمەن، امەريكالىقتىڭ ساپار بارىسىنان تۇسىرگەن فوتولارى مەن كولەڭكەلەر تراەكتوريالارىن زەرتتەگەن ماماندار ونىڭ جەر سەرىگىنىڭ بەتىنە اقش تۋىن قاداپ قايتقانىنا كۇمان كەلتىرەدى. ءتىپتى، كەيبىرەۋلەر بۇل فوتوسۋرەتتەردى گولليۆۋد پاۆيلوندارىنىڭ بىرىندە ارنايى جابدىقتالىپ، ميلليونداعان قاراجات ءبولىپ تۇسىرگەنىنە بەك سەنىمدى.
بىزگە كەرەگى – ايدى اسپانعا شىعارۋعا اسىعىپ جۇرەتىن امەريكالىقتاردىڭ نەمەسە كۇللى ادامزات بالاسىنىڭ 47 جىل بويى جەر سەرىگىنىڭ بەتىنە ات ءىزىن سالماۋىنىڭ سەبەبى.
«NASA» اۋە-كوسموس اگەنتتىگى ارنايى جاساقتاعان «اپوللون-8»، «اپوللون-13» كەمەلەرىمەن ۇشقان دجيم لوۆەلل مەن «اپوللون-11» كەمەسىنىڭ تىزگىنىن ۇستاعان بازز ءولدريننىڭ ايتۋىنشا، ايعا ۇشۋ مەن ونداعى جاعدايدى زەرتتەۋ حالىقارالىق ءھام مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ دەگەنىنە باعىنىشتى. بۇل باعىتتاعى شيەلەنىستەر مەن كەدەرگىلەردى، نە ماقساتتا بيۋدجەتتەن قىرۋار قاراجاتتىڭ بۇل جولعا شىعىندالاتىنىن قاراپايىم ادامدار تۇسىنە بەرمەيدى-مىس.
ال NASA-نىڭ كانىگى استروناۆتتارىنىڭ ءبىرى دجەففري حوففماننىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك، جۇمىرتقادان ءجۇن قىرىققان بۇگىنگى بۋىننىڭ ميللياردەرلەرى ايدان دا اقشا تابۋعا ۇمتىلادى. دەمەك، جەر سەرىگىنىڭ بەتىندە ادامزات بالاسىنىڭ ءىزى كوبەيەتىن كۇن جاقىن.
ايعا تابان تىرەگەن استروناۆتتاردىڭ سۇحباتتارى مەن ولار تۇسىرگەن سۋرەتتەر عالام جۇرتىنا جات پلانەتالىقتاردىڭ جولاۋشىلاردى جاقتىرماۋى – عارىش ساپارلارىنىڭ توقتاپ قالۋىنىڭ باستى سەبەبى رەتىندە كورىنەدى.
الىپ قورعان ىسپەتتى نىساندار، جىلجيتىن وتە جارىق دەنەلەر مەن زىمىران تەكتەس دۇنيەلەردىڭ كامەراعا ءتۇسىپ قالۋى – «اي بەتىندە ادام جولىقپاعان تىرشىلىك بار ما؟» دەگەن بۇلىڭعىر سۇراقتىڭ تۋىنداۋىنا سەبەپكەر. دەسەك تە، تىلسىم تىرشىلىكتەن قورقىنىش – اتالمىش ساپاردىڭ 47 جىلعا تەجەلۋىندەگى نەگىزگى سەبەپ ەمەس.
نەگىزگى سەبەپ – جەر سەرىگىنە بارۋ اقىسىنىڭ تىم قىمباتتىعى. رەسمي مالىمدەمەلەرگە سۇيەنسەك، بۇل جولدىڭ قۇنى 120-133 ميلليارد دوللار تۇرادى ەكەن.
ەڭ قىزىعى – وسى ۋاقىتقا دەيىن بيۋدجەتتەن قاراستىرىلماي كەلگەن قاراجاتتى وتكەن جىلى اقش-تىڭ قازىرگى پرەزيدەنتى دونالد ترامپتىڭ ءبولۋى. ول وسى باعىتتى وركەندەتۋگە 2017 جىلعى اي اينالاسىن بارلاۋ جورىعىنا جۇمسالعان اقشادان الدەقايدا جوعارى سومانى شىعىنداماق. جوبا 2023 جىلعا قاراي جۇزەگە اسۋى ءتيىس دەپ جوسپارلانعان.
ءبىراق... وسى جەردە تاعى دا ءبىر بۇرالاڭ جول بايقالادى. ەگەر دونالد ترامپ سايلاۋدا ەكىنشى رەت جەڭىسكە جەتپەسە، بۇل جوبا تاعى دا ونداعان جىلدارعا كەيىندەپ قالعالى تۇر.
قالاي دەسەك تە، ايدىڭ بەتىندە ستانسيالار سالىپ، عارىشقا تەرەڭىرەك ەنۋ ءۇشىن زىمىرانعا ارنالعان ارنايى بەكەتتەر تۇرعىزىلسا، عىلىمعا جاڭا اشىلۋلار ەنەرى ءسوزسىز. بۇل – جەر سەرىگىنىڭ بەتىن زەرتتەۋ الەم عالىمدارى ءۇشىن كۇن تارتىبىندەگى ماسەلە دەگەن ءسوز.
ادىلەت مادەنيەت
