جامبىل وبلىسىنداعى ەڭ ءىرى اۋدانداردىڭ ءبىرى سانالاتىن شۋ اۋدانى ورنالاسۋى جاعىنان وزگە اۋداندارعا قاراعاندا ەرەكشە ايماقتىڭ قاتارىنا جاتادى. ءوڭىردىڭ تابيعاتى اۋىل شارۋاشىلىعىنا، ونىڭ ىشىندە باۋ-باقشا داقىلدارىن وسىرۋگە وتە ىڭعايلى. سول سەبەپتى دە، اۋداندا ءدال وسى باۋ-باقشا ونىمدەرىن ەگەتىن شارۋاشىلىقتاردىڭ قاراسى قالىڭ. ولاردىڭ ىشىندە ەسكى-شۋ اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ تۇرعىنى، «مۇستافا» شارۋا قوجالىعىنىڭ باسشىسى ابۋباكير مامەدوۆتى ەرەكشە اتاپ وتۋگە بولادى.
قۇرىلعانىنا ون جىلعا جۋىقتاعان شارۋاشىلىق بىلتىرعى جىلعا دەيىن ءتۇرلى باقشا ونىمدەرىن ءوسىرىپ كەلگەن بولسا، بىلتىردان باستاپ تاۋەكەلگە بەل بۋىپ، الما شارۋاشىلىعىن مىقتاپ قولعا الا باستاعان. قوجالىق جەتەكشىسىنىڭ ايتۋىنشا، بيىلدان باستاپ اۋدان تۇرعىندارىن ەكولوگيالىق تۇرعىدا تازا، ءارى ساپاسى جوعارى المامەن قامتىپ، سول ارقىلى وزدەرى دە مول تابىسقا كەنەلمەك نيەتتە ەكەن. نەگىزىنەن شارۋا قوجالىقتىڭ يەلىگىندە 40 گەكتارعا جۋىق جەر بولسا، سونىڭ جارتىسىنان كوبىنە قاربىز بەن پياز سەكىلدى باقشا ونىمدەرىن ەگۋدە. ەندى، مىنە، بىلتىردان باستاپ الما وسىرۋگە بەل بۋىپتى. قوجالىق جەتەكشىسىنىڭ باستاماسىمەن بەس گەكتار جەرگە 4500 ءتۇپ الما تىكسە، ۇستىمىزدەگى جىلى دا بەس گەكتارعا 4900 ءتۇپ الما ەككەن. باۋ-باقشا شارۋاشىلىعىندا الما ەگۋدىڭ ەرەكشە ماڭىزى بار. سول سەبەپتى الما ەككەندە الدىمەن ونىڭ سورتتارىن تاڭداۋدا قاتەلىككە جول بەرمەگەن ءجون ەكەن. مىنە، ءدال وسىنداي جۇمىستاردى بۇگە-شىگەسىنە دەيىن دۇرىس اتقارعان قوجالىق يەسى ابۋباكير مامەدوۆ قازىرگى كەزدە المانىڭ ءتورت ءتۇرىن ەككەنىن ايتادى.
– المانىڭ ءدامدى بولۋى ەڭ اۋەلى ونىڭ تۇقىمىنا بايلانىستى بولادى. سوندىقتان، ءبىز اۋەلگىدە وسى سالانىڭ مايىن ىشكەن مايتالمان مامانداردىڭ كەڭەسىنە جۇگىنىپ، وڭتۇستىك استانامىزدان توعىز مىڭعا جۋىق الما تۇپتەرىن الىپ كەلدىك. ولاردىڭ 6500-ى «زولوتوي گولدەن» سورتىنان، ال 1200ء-ى «امەريكانكا» دەپ اتالادى. قالعاندارى «داميرا» مەن «مانتەپ» دەگەن تۇرلەرى. جالپى، اتالعان سورتتاردى باقشاعا ەككەن سوڭ ەكى جىلدان سوڭ عانا ءونىم بەرگەنىمەن، اراعا بەس جىل سالىپ بارىپ تولىقتاي ءونىم بەرەدى. ايتا كەتۋ كەرەك، الما باسقا داقىلدارعا قاراعاندا ەرەكشە كۇتىمدى قاجەت ەتەدى. ونىڭ ۇستىنە، المانىڭ ەڭ العاشقى جاۋى قۇرت بولعاندىقتان، ونى دارىلەۋ جۇمىستارىن دەر كەزىندە جۇرگىزۋ كەرەك. دەسە دە، ءدارى بەرگەندە ارنايى بەكىتىلگەن شەگىنەن اسىپ كەتسەڭىز، ونى ءولتىرىپ الۋىڭىز بەك مۇمكىن. سول ءۇشىن تۇپتەردى ەگەتىن، سونداي-اق قاجەتىنشە كەسەتىن ساتتە ارنايى تۇركيادان ادامدار شاقىرتتىق. الداعى ۋاقىتتا اۋدان اكىمشىلىگىنەن قوسىمشا جەر سۇراماقپىن. سول جەرگە قولىم جەتسە، قازىرگى الما باعىمدى جيىرما گەكتارعا دەيىن ۇلكەيتۋدى جوسپارلاپ وتىرمىن، - دەيدى ا.مۇستافا ۇلى.
تاعى ءبىر ايتا كەتەرلىگى، شارۋاشىلىق جەتەكشىسى باقشاسىنا تامشىلاتىپ سۋعارۋ ءادىسىن قولدانۋ ارقىلى سۋ ۇنەمدەۋ جۇيەسىن دە جۇيەلى قولدانىپ وتىر. ونىڭ سوزىنە سەنسەك، بۇل جۇيەنىڭ ماشاھاتى از بولعانىمەن، شىعىنى ەداۋىر كوپ ەكەن. دەيتۇرعانمەن، شارۋا ادامى تابيعات-انا ەڭبەكتىڭ وتەۋىن مىندەتتى تۇردە باعالايتىنىن ايتادى.
شاپاعات قونىسباي
پىكىر قالدىرۋ