الكوگولدىك تاۋەلدىلىك – زاماناۋي قوعامداعى جاھاندىق ماسەلەلەردىڭ ءبىرى. دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى جۇرگىزگەن زەرتتەۋگە سايكەس،الكوگولدى ەڭ كوپ تۇتىنۋشى ەلدەردىڭ كوشىن مولدوۆا باستاپ تۇر. ەكىنشى ورىندا ليتۆا، ءۇشىنشى ورىندا چەحيا ورنالاسقان. العاشقى وندىققا گەرمانيا، نيگەريا، يرلانديا، ليۋكسەمبۋرگ، لاتۆيا، بولگاريا، رۋمىنيا كىرەدى. ال، بۇل تىزىمدە قازاقستان 76-ورىندا تۇر. بانگلادەش، كۋۆەيت، ليۆيا ەلدەرى الكوگولدى مۇلدەم تۇتىنبايتىن ەلدەر قاتارىندا.

پسيحياتر-ناركولوگ دياس وڭعاربەكوۆتىڭ ايتۋىنشا، ىشىمدىككە تاۋەلدىلىك فيزيولوگيالىق (الكوگول زات الماسۋ بولشەگىنە اينالادى دا، اعزا ونسىز دۇرىس جۇمىس جاساي المايتىن بولادى) جانە پسيحولوگيالىق (شارشاۋدى باسۋ، ماسەلەلەردەن قاشۋ ماقساتىمەن ىشىمدىك ءىشۋ) دەڭگەيدە قالىپتاسادى. سايكەسىنشە ماسكۇنەمدىكتى ەمدەۋ دە دارىلىك زاتتار مەن پسيحولوگيالىق كومەكتى قاجەت ەتەدى.

الكوگولدىڭ دەنساۋلىققا زيانى

ناركولوگتىڭ ايتۋىنشا، الكوگول ءبىرىنشى كەزەكتە باۋىردى بۇزادى (باۋىردىڭ نەگىزگى فۋنكسياسى – اسقازان مەن ىشەككە سىڭەتىن بارلىق زاتتاردى زالالسىزداندىرۋ). الكوگولدىڭ تۇراقتى ۋلاندىراتىن اسەرى سالدارىنان باۋىر قابىنىپ، الكوگولدى گەپاتيت تۋىندايدى، سودان كەيىن باۋىر جاسۋشالارىنىڭ كوپ بولىگى ءولىپ، باۋىر سيرروزى داميدى. باۋىر سيرروزى – ماسكۇنەمدىككە دۋشار بولعان ناۋقاس ءولىمىنىڭ ءجيى كەزدەسەتىن سەبەپتەرىنىڭ ءبىرى.

الكوگول اسقىنعان، سونىمەن قاتار سوزىلمالى پانكرەاتيتتى تۋدىرىپ، ۇيقى بەزىن زاقىمدايدى. پانكرەاتيتى اسقىنعان ناۋقاستاردى شۇعىل تۇردە اۋرۋحاناعا جاتقىزادى، ويتكەنى كوبىنەسە ناۋقاستىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالۋ ءۇشىن شۇعىل تۇردە حيرۋرگيالىق كومەك قاجەت بولادى.

الكوگول جۇرەككە دە اسەر ەتەدى. جۇرەك سوعۋىنىڭ ىرعاقسىزدىعىنا، كۇرەتامىرلى قىسىمنىڭ كوتەرىلۋىنە اكەلىپ سوعادى. جۇرەك بۇلشىقەتىنىڭ جاسۋشالارىندا زات الماسۋدى بۇزادى، بۇل رەتتە جاسۋشالاردىڭ ءبىر بولىگى ءولىپ، ميوكارديوستروفيا داميدى (جۇرەك سالماعىنىڭ ازايۋى).

الكوگول يممۋنيتەتتى (اعزانىڭ ينفەكسيالاردان قورعانۋ قابىلەتىن) تومەندەتەدى، سوندىقتان ىشىمدىك ىشەتىن ادامداردىڭ كوبىنەسە وكپەسى قابىنادى، جۇقپالى اۋرۋلارعا شالدىعادى.

الكوگول پەريفەريالىق جۇيكە جۇيەسىن بۇزادى. بۇل «ماسكۇنەمدەردىڭ وزدەرىنە ءتان جۇرىسىنەن» كورىنەدى. مۇنداي جاعدايدا ادام اياعىن باسەڭ ءارى سەنىمسىز باسادى، تەڭسەلىپ جۇرەدى، قولدارىنىڭ ساۋساقتارى دىرىلدەيدى. الكوگول بەلسىزدىككە، ۇرىق جاسۋشالارىنىڭ زاقىمدالۋىنا اكەلىپ سوعادى. سونىڭ سالدارىنان بالالار دەنە جانە اقىل-وي دامۋىنداعى ءارتۇرلى اۋىتقۋمەن، ىشكى جانە سىرتقى كەمتارلىقپەن تۋادى.

– ەگەر ايەل ادام ءجيى جانە جۇيەلى تۇردە الكوگولدىك سۋسىنداردى مولشەردەن تىس قولدانسا، وندا ۇيقى بەزىنىڭ زاقىمدالۋىنا الىپ كەلەدى، – دەيدى د.وڭعاربەكوۆ.

الكوگوليزمنەن ەمدەلۋ

ناركولوگ ماسكۇنەمدىكتى ەمدەۋ پاسيەنت تاۋەلدىلىكتەن ارىلعىسى كەلگەن جاعدايدا عانا ءتيىمدى بولاتىنىن ايتادى.

الكوگوليزمدى ەمدەۋ كەشەندى تۇردە جۇرگىزىلەدى جانە ۇزاق ۋاقىتتى قاجەت ەتەدى. ەمدەۋشارالارىنا مىنالار كىرەدى:

– الكوگولدى توقتاتۋ كەزىندە جاعىمسىز سيمپتومداردى جويۋعا جانە ەتانول ىدىراۋ ونىمدەرىن اعزادان شىعارۋعا باعىتتالعان دارىلىك تەراپيا؛

– كاسىبي مامانداردىڭ پسيحولوگيالىق كومەگى؛

– تاۋەلدىلىكتەن ارىلعان نەمەسە كۇرەسۋگە تىرىساتىن ادامدارعا قولداۋ كورسەتۋ – ءانونيمدى ماسكۇنەمدەر توبى؛

– الكوگولدى پايدالانۋدان تۋىنداعان بارلىق اسقىنۋلاردى ەمدەۋ.

ەتانولمەن ءوزارا ارەكەتتەسەتىن دارىلىك زاتتاردى اعزاعا (كوكتامىر ىشىنە نەمەسە ىشۋگە) ەنگىزۋ ءادىسى دە بار. بۇل جاعدايدا ناۋقاستىڭ حالى ناشارلاپ، جۇرەكگى اينۋى، قۇسۋى، باسى اۋرۋى مۇمكىن. مۇنداي جاعىمسىز سيمپتومدار ناۋقاسقا الكوگولگە دەگەن قۇشتارلىقتى جەڭۋگە كومەكتەسەدى، – دەيدى مامان.

پسيحولوگ شولپان اكىموۆا ايەل ادامداردىڭ بويىنداعى ماسكۇنەمدىك ەرلەردەن قاراعاندا تەز داميتىنىن ايتادى.

– الكوگولگە تاۋەلدىلىكتىڭ قالىپتاسۋى ءۇشىن 5 جىل ىشىندە الكوگول تۇتىنىپ ءجۇرۋ جەتكىلىكتى. الكوگولدىك تاۋەلدىلىك مىنەزدى دە وزگەرتەدى. ايەل ادام اشۋشاڭ، دورەكى جانە پسيحيكالى مازاسىزدىق كۇيىن كەشەدى. سايكەسىنشە، ول ماسكۇنەمدىكتىڭ قۇرىعىنا قالاي تۇسكەنىن ءوزى دە تۇسىنە الماي قالادى. ودان دا سوراقىسى – ول ءوزىن ەمدەۋدەن باس تارتادى. دەگەنمەن ەرتە كەزەڭدەردەگى ماسكۇنەمدىكتى ەمدەۋگە بولادى، ءبىراق بۇل – ۇزاق جانە اۋىر ءۇردىس. ايەلدەر ماسكۇنەمدىگىن ەمدەۋدىڭ ەرلەردەگى تاۋەلدىلىكتى ەمدەۋدەن ەش ايىرماسى جوق دەسەك تە بولادى. تەك مۇندا ەرەكشە كوڭىل ءبولۋ مەن ەمدەۋ ۇردىسىندە شىدامدىلىق تانىتۋ تالاپ ەتىلەتىنىن ايتا كەتكەن ءجون. ويتكەنى ايەل ادامدار كوبىنە جامان ادەتتى اينالاسىنان جاسىرىپ، مامانعا جۇگىنۋدى ءجون كورمەيدى، سايكەسىنشە كومەك كورسەتۋ كەش باستالىپ جاتادى، – دەيدى پسيحولوگ.

پسيحولوگتىڭ ايتۋىنشا، كوپ جاعدايدا ىشىمدىككە سالىنۋدىڭ باستى سەبەبى – دۇرىس تاربيەنىڭ بولماۋى، قارجىلىق قيىندىقتار، تۇلعانىڭ سوسيۋمداعى تومەن ستاتۋسى.

– ستاتيستيكاعا سۇيەنسەك، قازىرگى ۋاقىتتا ەرلەردىڭ سپيرتتىك سۋسىندارعا قۇمارتۋ كورسەتكىشى ايەلدەرگە قاراعاندا الدەقايدا جوعارى. ىشىمدىككە سالىنعان ايەلدەردىڭ جاس مولشەرى – 35-50 جاس ارالىعىندا. مورالدىق تۇرعىدان ايەلدەر ەرلەرگە قاراعاندا الدەقايدا توزىمدىرەك. دەگەنمەن ولارعا بۇل تاۋەلدىلىكتى جەڭۋ وتە اۋىرعا تۇسەدى، ناتيجەسىندە ايەل ادامنىڭ ءومىرى الكوگولگە بايلانىپ قالادى. ايەلدەر ءارتۇرلى قيىندىقتاردى ەڭسەرە الۋى مۇمكىن، ءبىراق اينالاسىنان تۇسىنىستىك تاپپاعان كەزدەردە ولار دا، ەرلەر ءتارىزدى، ءوز ءومىرىن اششى سۋدىڭ كومەگىمەن جەڭىلدەتە تۇسكىسى كەلەدى، – دەيدى ش. اكىموۆا.