– - ءابدىماناپ اعا، الدىمەن وقىرماندارعا ءوزىڭىزدى تانىستىرا كەتسەڭىز؟ قاي جەردە ءتۋىپ-وستىڭىز، قانداي وقۋ ورنىنان ءبىلىم الدىڭىز دەگەندەي...
– مەن، 1937 جىلى جەلتوقسان ايىندا (بۇرىن ءبىز بۇل ايدى «قاڭتار» دەپ اتايتىنبىز) شىڭجاڭ ىلە قازاق وبلىسىنىڭ كۇنەس اۋدانى، «ءۇشبۇلاق» دەگەن ەلدىمەكەنىندە مالشى وتباسىندا، ون قۇرساق كوتەرگەن شەشەمىزدىڭ ءتورتىنشىسى بولىپ دۇنيەگە كەلىپپىن. العاشىندا اكەمىز قوناقتىق قويى، ساۋىندىق سيىرى مەن بيەسى بار ورتاشا داۋلەتتى بولعان ەكەن. كەيىندەپ بالا-شاعاسى كوپ، بالالارى جاس بولعاندىقتان، جۇمىسقا جارار قولقاناتى بولماي تۇرمىس تاقسىرەتىن تارتادى. اكەم 1953 جىلى ساۋىردە اۋىرىپ، بار-جوعى ءتورت كۇن توسەك تارتىپ قايتىس بولدى. وقىماعان ادام بولعانىمەن اشىق ويلى، جاڭالىقشىل ادام ەدى. 1944 جىلى قىستا ءادىلقايىر دەگەن جاس مولدانى شاقىرىپ اكەلىپ، اۋىلدىڭ ۇل-قىزدارىن، جەگجات-جۇرات، كورشىلەردىڭ بالالارىن جيىپ، ءدىن ساباعىن وقىتىپ، نامازعا جىقتى. سوندا مەن جۇلقىنىپ اكەمە: ‹‹مەن دە وقيمىن›› دەگەن ەكەم، اكەم: ‹‹وي، بالام، تالابىڭا نۇر جاۋسىن. وتە جاقسى، وقي عوي، وقي عوي!» – دەپ التى جاسىمدا ەرەسەك بالالاردىڭ قاتارىنا قوسىپ وتىرعىزىپ قويدى. باسى ويىن بولعانىمەن، اياعى شىنعا اينالىپ، وسىلايشا العاشقى ساۋاتتى دىنمەن اشتىم. زەرەكتەۋ، ۇعىمدتال بولسام كەرەك، كۇنەستەگى سول ءداۋردىڭ عۇلاماسى تۇرسىباي ءالىماقىن دەگەن كىسى باتاسىن بەرىپ، اۋزىما تۇكىرىپتى.
وقۋ جاسىنا جەتكەندە باستاۋىش مەكتەپتىڭ ءبىرىنشى، ەكىنشى سىنىبىن ءۇشبۇلاقتا وقىدىم. 1948 جىلى قىركۇيەكتە كۇنەس اۋدانىنىڭ ورتالىعى بەستوبەدە ورتا مەكتەپ اشىلىپ، كۇنەستىڭ وي مەن قىرىنان وقۋشى جيىپ، تومەنىن 3-سىنىپتان، جوعارىسىن 5-سىنىپتان باستاپ وقىتتى. مەن 3-سىنىپقا كىرىپ وقىپ، ورتالاۋ مەكتەپتى 1953 جىلى ماۋسىم ايىندا ءبىتىردىم. سول جىلى اعالارىما كومەكتەسىپ، ەگىن ەگىپ، مال باعىستىم. قىستا ەكى اي اۋىلداعى ساۋاتسىزداردى وقىتتىم. 1954 جىلى تامىزدىڭ سوڭىندا اۋداندىق وقۋ-اعارتۋ ءبولىمىنىڭ شاقىرتۋىمەن مۇعالىمدىككە قابىلداندىم. سونىمەن مەنىڭ العاشقى ەڭبەك جولىم كۇنەستىڭ ەڭ باسىنداعى لاستاي باستاۋىش مەكتەبىنە وقىتۋشى بولۋمەن باستالدى. 1955-1956 وقۋ جىلىندا بەستوبە باستاۋىش مەكتەبىندە، ال 1956-1957 وقۋ جىلىندا كۇنەس اۋداندىق ورتا مەكتەپتە وقىتۋشى بولدىم. قىزمەت بارىسىندا ءبىلىم ورەمنىڭ تومەندىگىن، ءوزىمنىڭ تايازدىعىمدى سەزىنىپ، 1957 جىلى تامىزدا ءوز وتىنىشىممەن جۇمىستان بوسادىم. ارمانىم جوعارى وقۋ ورنىنا ءتۇسىپ تاياز ءبىلىمىمدى تولىقتىرۋ ەدى. سول جىلى مەكتەپ وقۋشىلارىمەن بىرگە جوعارى مەكتەپ ەمتيحانىننا قاتىسىپ، جاقسى ناتيجەمەن ۇرىمجىدەگى شىڭجاڭ ءتىل ينستيتۋتىنىڭ حانزۋ ءتىلى فاكۋلتەتىنە وقۋعا ءتۇستىم.
بالا كەزىمدە اكەمنىڭ قاداعالاۋىمەن قيسا-داستانداردى، اباي، تاڭجارىق ولەڭدەرىن جاتقا وقىپ، ادەبيەتكە قىزىعۋشى ەدىم. ول كەزدە «حانزۋ ءتىلى» مامانى بولامىن دەپ ويلامايتىنمىن...
– ينستيتۋت بىتىرگەنەن كەيىن قىزمەت جولىڭىزدى قاي جەردەن باستادىڭىز؟
– 1950 جىلداردىڭ سوڭى مەن 1960 جىلداردىڭ باسى قىتايدا شارۋاشىلىق قۇلدىراعان، ەكونوميكالىق قيىنشىلىق اۋىر جاعدايدا بولدى. سول سەبەپتى، ۇكىمەت ورگاندارىن ىقشامداۋ ءىسى ءجۇرىلدى. سول تۇستا بۇرىنعى شىڭجاڭ ءتىل ينستيتۋتى مەن شىڭجاڭ پەداگوگيكا ينستيتۋتى بىرىكتىرىلىپ، شىڭجاڭ پەداگوكيكا ينستيتۋتى بولدى. كەيىنتىنەن ول شىڭجاڭ ۋنيۆەرسيتەتىمەن بىرىگىپ، شىڭجاڭ ۋنيۆەرسيتەتى بولىپ قۇرىلدى. مەن 1960 جىلى وقۋ بىتىرگەننەن كەيىن شىڭجاڭ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ كادرلار باسقارماسىنا ءبولىنىپ، جاي قىزمەتكەر بولىپ 4 جىل قىزمەت جاسادىم. 1964 جىلى ساۋىردە شىڭجاڭ حالىق باسباسى قازاق ءبولىمىنىڭ شاقىرتۋى بويىنشا جۇمىسىم باسپاعا اۋىستى. قىتاي-قازاق ءتىلىنىڭ اۋدارماشىسى بولا ءجۇرىپ، جاي قىزمەتكەردەن قازاق ءبولىمنىڭ باسشىسى دارەجەسىنە كوتەرىلدىم. 1975 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن تاپجىلماي وسى ورىندا جۇمىس جاسادىم.
– ەستۋىمشە، ءسىز ورتالىق اۋدارما مەكەمەسىندە ۇزاق جىل ىستەپسىز. اتالعان مەكەمەگە قاي جىلى باردىڭىز؟ ول مەكەمەدە قانداي جۇمىستار اتقاردىڭىز؟
– 1975 جىلدىڭ قازانىندا بەيجىڭدە تۇڭعىش رەت مەملەكەت بويىنشا از ۇلتتار باسپا ءسوز ءماجىلىسى اشىلدى. سول ماجىلىسكە شىڭجاڭنان باراتىن ۋاكىلدەردىڭ قاتارىندا قازاق باسپاسوزىنە ۋاكىل بولىپ مەن قاتىستىم. ماجىلىستە از ۇلتتاردىڭ ءباسپاسوزىن قالاي دامىتۋ ماسەلەسى جونىندە اقىلداستى. جيىن سوڭىنا الا مەملەكەتتىك باسپا ءسوز مەكەمەسى مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ ءبىر قۇجاتىمەن تانىستىردى. ول قۇجاتتا ماركس، ەنگەلس، لەنين، ستالين شىعارمالارىن، سول كەزدەگى كوسەم ماۋ زىدۇڭنىڭ شىعارمالارىن، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ قۇرىلتايلارىنىڭ قۇجاتتارى مەن مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايلارىنىڭ، مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس ماجىلىستەرىنىڭ قۇجات، ماتەريالدارىن اۋدارۋ مەكەمەسى قۇرىلاتىندىعى ايتىلعان. ول ورتالىق اۋدارما مەكەمەسى دەپ اتالىپ، موڭعول، زاڭزۋ (تيبەت)، ۇيعىر، قازاق، كارەي تىلدەرىندە (كەيىن جۋاڭزۋ، يزۋ دەگەن ۇلت تىلدەرى قوسىلدى) جۇمىس ىستەيتىندىگىن جاريالادى.
شاپالاق ۇرىپ، قولداۋ كورسەتتىك. ىلە-شالا ارتىمىزدان شىڭجاڭعا ورتالىق اۋدارما مەكەمەسىنە مامان تاڭداۋعا ادامدار كەلدى. ءۇرىمجىنى ءبىر ايداي دۇرىلدەتىپ ءجۇرىپ قابىلدايتىن كادردىڭ بىرەۋىنە مەن تاڭدالعان بولىپ شىقتىم. «كارى شەشەم بار، بالالارىم جاس، بەيجىڭنىڭ تۇرمىسىنا كوندىگە المايدى، مەن بارا المايمىن» دەگەنىمە قاراتپادى. ۇيىم سول مەكەمەنىڭ قازاق بولىمىنە بارىپ جۇمىس ىستەۋگە بۇيىردى. «ءدام ايداسا قالمايسىڭ» دەمەكشى، 1975 جىلدىڭ سوڭىنان باستاپ، 1992 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن ورتالىق اۋدارما مەكەمەسىنىڭ قازاق ءتىلى ءبولىمىن جوقتان بار ەتىپ، ازدان كوپ جاسادىق. جاسىمىز ۇلعايعان شاقتا ەرجەتىپ كەلە جاتقان ۇل مەن قىزدىڭ كەلەشەگىن ويلاپ، ۇيىمنىڭ ماقۇلداۋىمەن، جۇبايىم ەكەۋمىز دە قىزمەتىمىزدى شىڭجاڭعا اۋىستىرىپ كەلدىك. ەل-جۇرتقا، باۋىر-تۋىسقا ءبىر تابان جاقىن، بارىس-كەلىسىمىز ءجيى، قۇدايعا شۇكىرشىلىك.
– كەزىندە قىتايدا بولعان اتىشۋلى ‹‹مادەنيەت توڭكەرىسىندە›› قازاقتىڭ مارقاسقالارىن كۇرەسكە الىنعانىن جاقسى بىلەمىز. ءسىز دە بۇل سولاقاي ساياساتتىڭ قۇرىعىنان قۇتىلا الماعان شىعارسىز؟
– وتىرىك ايتۋ قاجەتسىز. مادەنيەت توڭكەرىسىندە كوپ كۇرەسكە الىنبادىم. دەسە دە، قاڭقۋ سوزدەن قۇرى ەمەسپىن. شىڭجاڭ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ كادرلار باسقارماسىنان وڭاي اۋسىپ كەتۋىمە دە وسىنداي سەبەپ بار سەكىلدى. 1966 جىلى «مادەنيەت توڭكەرىسى» باستالعاندا شاپچال اۋدانىندا سوسياليستىك تاربيەدە اۋىل-قىستاقتا بولاتىنمىن. «سوسياليستىك تاربيە جۇرگىزۋگە سالاۋاتى جوق، قايتارىپ اكەلىپ كۇرەسكە الۋ قاجەت» دەيتىن دازىباۋلار (ۇلكەن ءحارىپتى قابىرعا گازەتتەر) جاۋىننان كەيىنگى ساڭىراۋ قۇلاقتاي قاپتادى... شىڭجاڭ ۋنيۆەرسيتەتىنەن، قاتىستى مەكەمەلەردەن ادام جىبەرىپ تەكسەرىپ كورىپ، پالەندەي بىردەمە تابا الماعان سوڭ كەرى شاقىرتىپ اكەلمەپتى.
جاعداي ءبىراز وڭالىپ، الدى-الدىنا ءبولىنىپ كەتكەن توپتار بىرىگىپ، جۇمىس ارناعا تۇسە باستاعان جىلدارى ءبىر ءۇيلى جان ەكىگە، ۇشكە ءبولىنىپ 7 جىل جۇرگەننەن كەيىن 1973 جىلى جازدا جۇبايىم باعدات قىزمەت بابىمەن شىڭجاڭ وقۋ-اعارتۋ باسپاسى مەكەمەسىنە اۋىسىپ كەلدى. ءۇي ءىشىمىز بىرىگىپ، باسىمىز قايتادان قۇرالىپ، كوڭىل ورنىنا تۇسكەن سوڭ، جولداستارمەن بىرگە ءباسپاسوزدىڭ كىتاپ شىعارۋ جۇمىسىن تابانداپ ىستەدىم. قازاق ءبولىمنىڭ قىزمەتىن باسقارعاندا كوبىنشە حانزۋشادان ءتارجىمالاپ قانا كىتاپ شىعاراتىن جايتكە تامامشا بۇرىلىس جاساپ، قازاق قالامگەرلەرى جازعان عىلمي، كولەمدى ادەبي كىتاپتاردىڭ شىعا باستاۋىنا مۇرىندىق بولدىم.
– ءسىز اۋدارماشى عانا ەمەس، اقىن-جازۋشى دا ەكەنسىز. ادەبيەتكە پوەزيامەن كەلدىڭىز بە، الدە پروزامەن بە؟ تىرناق الدى شىعارماڭىز ەسىڭىزدەمە؟
– ءومىرىمنىڭ كوبى اۋدارمامەن وتسە دە، ايتەۋ ادەبيەتتەن الىستاپ كەتە المادىم. العاشقى ولەڭدەرىم 1962 جىلى ‹‹اۋىل جىرلارى›› دەگەن اتپەن ‹‹شىڭجاڭ ادەبيەتى» (قازىرگى «شۇعىلا») جۋرنالىندا جاريالاندى. جوعارى مەكتەپ ءبىتىرىپ، اۋىلعا بارعان كەزىم. تۋىس-تۋعاندار قوعاداي جاپىرىلىپ، استىعا ات بەرىپ، قاسىما جولداس بولىپ ەرىپ، ۇلكەنگە سالەم بەرىپ، الىس-جاقىنداعى جەگجات-جۇراتقا امانداسىپ جۇردىك. ‹‹ويىمنىڭ تۇعىرى دا، اسپانى دا،
جانىمنىڭ جايلاۋى دا، اسقارى دا،
ءوزىڭسىڭ، سەندەگەندە كەۋدەمدەگى،
كەتەدى جىردىڭ سەلى اقتارىلا›› («تۋعان جەر»)
«ءان كوتەرىپ ءجۇر قۇربىم،
اعا، جەڭگە، قارىنداس.
مەندە بىلەك ءتۇرىندىم،
وراقتا ەكەن قالىڭ جاس›› («ەگىنجايدا»)
‹‹قانا ءىشىپ قويمالجىڭ سار قىمىزىن،
ەلىك اتىپ، ايۋدىڭ شالدىق ءىزىن.
ايلى تۇندە بەدەۋمەن جىلقى ءيىرىپ،
انگە قوستىق كۇزەتتە مالشى قىزىن›› («تاسپا جايلاۋىندا»).
وسىنداي كوڭىل كۇي ليريكالارى تۋعان-دى.
«جاستىقتا كوڭىل شىركىن قايدا اۋماعان» دەلىنەتىن قالىق ولەڭىندەي، جاستىقتا بىرەن-ساران اڭگىمە، وچەركتەر جازىپ كورسەم دە، ءوزىمنىڭ بۇل جاقتا تالانتىمنىڭ تايازدىعىن سەزىنىپ، كوركەم ادەبيەتتە كوبىنشە اۋدارماعا بوي ۇرىپ كەتتىم.
– قانداي شىعارمالارىڭىز باسپادان شىقتى، قانداي ەڭبەكتەرىڭىز ماراپاتقا يە بولدى؟
– ءوز تۋىندىم كوپ ەمەس. 1982 جىلى ‹‹بالقۇراق››، 1993 جىلى ‹‹يىرىمدە›› دەگەن ەكى شاعىن ولەڭ جيناعىم جاريالاندى. 1982 جىلى مارقۇم شەشەمدى ەسكە الىپ جازعان ‹‹اياۋلى انا›› اتتى وچەرىگىمە قوسىپ جاريالانعان ولەڭ ءان ءماتىنى بولاتىن، سوعان ءيمانالى دەگەن جاس سازگەر ‹‹اياۋلى انا›› دەگەن ءان جازدى. سول «اياۋلى انا» ءانى ‹‹ىلە اۋەنى›› اتتى ءان فەستيۆالىندە ءبىرىنشى جۇلدەنى جەڭىپ الدى. حالىققا اسەرى كۇشتى بولدى، ەل اراسىنا كەڭ تارادى. بۇل ءان تۇركولوگ عالىم التاي امانجولوۆتىڭ دانەكەرلىگىندە قازاقستاننىڭ اسقاق داۋىستى ءانشىسى نۇرعالي ءنۇسىپجانوۆتىڭ ورىنداۋىندا شىرقالدى.
بۇدان باسقا «كوركەم ادەبيەت اۋدارماسى تۋرالى ىزدەنىس» دەگەن ماقالام حانزۋ تىلىنە اۋدارىلىپ، 2002 جىلى دۇنيەجۇزى مادەنيەت-كوركەمونەر زەرتتەۋ قوعامى جاعىنان «ۇزدىك تۋىندى» بولىپ باعالانسا، 2003 جىلى مامىردا «جۇڭگو باسقارۋ عىلىمىن زەرتتەۋ ينستيتۋتى مەن كاسىپكەرلەر قوعامى» جاعىنان 2-دارەجەلى سىيلىق ەنشىلەپ «جۇڭحۋا ۇزدىك ماقالالار» جيناعىنا، «جۇڭگو قارتتارىنىڭ ابرويلى ءومىرى» جيناعىنا ەندى. «شيپاگەرلىك بايانعا بايىرقالاعاندا» اتتى ماقالام 2003 جىلى «شيپاگەرلىك بايان قانبايتىن بۇلاق» توپتاماسىنا، وسى ماقالامنىڭ حانزۋشا اۋدارماسى 2003 جىلى «ءححى عاسىرداعى جۇڭگو ەنسيكلوپەديالىق مامانداردىڭ نازاريالىق جاڭالىق قامباسى» اتتى كولەمدى جيناققا ەندى. «ۇيرەنۋدىڭ جولى» اتتى ماقالام 1980 جىلى ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسى جاعىنان 1-دارەجەلى سىيلىققا، ال ‹‹الەمدەگى عاجايىپتار›› دەگەن اۋدارما كىتابىم 1987 جىلى جۇڭگو گەوگرافيا عىلىمي قوعامى جاعىنان مەملەكەتتىك سىيلىق الدى.
– ءسىز جانە عىلىمي جۇمىستارمەن دە اينالىسىپ ءجۇر ەكەنسىز، قانداي عىلمي ەڭبەكتەرىڭىز بار؟
– عىلىمي سالادا شىنىمدى ايتسام، پالەندەي ۇلكەن جۇمىس تىندىرعام جوق. «ورحون-ەنيسەيدەن تۇركي جازۋى تابىلدى، ونىڭ سىرىن اشقان كىلت جۇڭگو جازۋى بولعان» ەكەن دەيتىن عىلىمي ەڭبەكتەردى وقىعاننان كەيىن تاڭ پاتشالىعىنىڭ پاتشاسى تاڭ شۋانزوڭ، ءسىرا، نەدەپ جازدى ەكەن دەيتىن قىزىقتى وي تۋىپ، كوپ ىزدەستىردىم. اقىرى 1998 جىلى كونە تاريحي كىتاپتان حان تىلىندەگى نۇسقاسىن تاۋىپ، ەجەلگى جازۋدى حانزۋ تاريحشىسىنىڭ كومەگىمەن ەجىكتەپ، ماعىنالاپ وقىپ ءجۇرىپ، «ورحون-ەنيسەيدەگى تۇركي رۋنيكالىق جازۋىنىڭ سىرىن اشقان كىلت» دەگەن زەرتتەۋ ماقالا جازدىم. بۇل ماقالام ۇرىمجىدە شىعاتىن ‹‹مۇرا›› جۋرنالىندا جاريالاندى. سونداعى پاتشانىڭ ماڭگىلىك تاسقا قاشاتقان ءسوزى:
«دالالىق ەل كوشەلى، ديڭليڭدەردىڭ مەكەنى.
اتا-باباڭ ەجەلدەن، قاس باتىرلار جەتەلى.
ەل باسقاردىڭ ايدىندى، كورشىگە داڭقىڭ جايىلدى.
تۇتىنعان جولدى تۋرا ۇستاپ، تاڭعا بولدىڭ قايىرىمدى.
اجال قاقپان قۇرۋلى، قىسقا قيدى عۇمىرىڭدى.
تاس ەسكەرتكىش تاۋداعى، ماڭگى ەتەر ەرلىك جىرىڭدى» دەگەن ماداق جىرى بولىپ شىقتى.
– ءسىز كوركەم ادەبي اۋدارمامەن كوپ اينالىسىپسىز، كىمدەردى قازاقشا سويلەتتىڭىز؟ كوركەم ادەبي اۋدارمالاردى تاپسىرىسىمەن اۋداردىڭىز با، الدە ءوز قالاۋىڭىزبەن اۋدارىپ ءجۇرسىز بە؟
– قىتايدىڭ ايگىلى جازۋشىلارى با جيننىڭ «ىزعارلى ءتۇن»، جاڭ ياڭنىڭ «ەكىنشى كەزدەسۋ» رومانى مەن «يان ءۋىنجىڭنىڭ باللالار ەرتەگىلەرىن» جانە شەتەلدىك جازۋشىلاردىڭ «جەنني بويجەتكەن»، «گۇل تاققان كەلىنشەك» (بۇل ەكەۋى ىقشامدالعان نۇسقا)، «التىن توناۋ» جانە تاي ۋان جازۋشىسى سان ماۋدىڭ ‹‹مىلقاۋ قۇلىن›› روماندارىن اۋداردىم. جوعارىدا اتالعان كولەمدى تۋىندىلاردىڭ ءبارى دە تاپسىرىسپەن اۋدارىلعان بولاتىن. ال ءوز تاڭداۋىم بويىنشا شەتەلدىك، قىتايلىق جازۋشىلاردان اۋدارعان «ون جاس شەگەرۋ»، «اكەمنىڭ قولى»، «مىلقاۋ قىز»، «قايتاردا»، «جارتى بەت قاعاز»، «جاسقانشاق» ت.ب. ونداعان اڭگىمەلەر مەن پوەستەر ءتۇرلى باسىلىمداردا جاريالاندى. سونىمەن بىرگە ورتالىق مۋزيكا زەرتتەۋ ورنىمەن سەلبەسىپ «شىڭجاڭ قازاق اندەرىن» (ەكى ءجۇز ءان) حانزۋ تىلىنە ءتارجىمالاپ، قالىڭ حانزۋ وقىرماندارىمەن ديدارلاسۋىنا ات سالىستىم.
– نوبەل سىيلىعىن يەگەرى ورحان پامۋكتىڭ ‹‹مەنىڭ اتىم قىرمىزى›› رومانىن جەڭگەمىز باعدات تۇرسىنبەك قىزى ەكەۋىڭىز حان تىلىنەن اۋدارىپسىزدار. ورحاننىڭ نوبەل سىيلىعىن الۋىنداعى باستى ەرەكشەلىگى نەدە دەپ ويلايسىز؟
– نوبەل سىيلىعىن بەرۋدەگى قۇزىرلى ورگان شۆەتسيا ادەبيەت ينستيتۋتىنىڭ حابارىندا، «2006 جىلعى ادەبيەت سىيلىعىن تۇركيا جازۋشىسى ورحان پومۋكە اتامەكەنىنىڭ شەرلى رۋحى جونىندە ىزدەنىپ جۇرگەنىندە، وركەنيەت اراسىنداعى قاقتىعىس پەن ارالاسۋدىڭ جاڭا نىشانىن بايقاعاندىعى ءۇشىن بەرىلدى» دەلىنگەن.
ورحاننىڭ «مەنىڭ اتىم قىرمىزىدا» سۋرەتشى مەن سۋرەت ونەرى ۇزىلمەس ارقاۋ بولادى. جاس كەزىندە ءوزى دە سۋرەتشى بولۋعا قىزىققان ەكەن. ول «بارلىق كوركەمونەر شىعارمالارى تۇرلىشە مادەنيەتتىڭ ارلاسۋىنان جارىققا شىعادى» دەپ ەسەپتەيدى. «وسى روماندى جازۋعا كوبىنەسە يسلامياتتىق ەركىن ءورىستى سۋرەت سەبەپ بولدى، ءوزىم كورگەن سان-ساناقسىز ەركىن ءورىستى سۋرەتتەگى ءمان-جايدى رومانىما ءسىڭىردىم. سۇيىسپەنشىلىك پەن سوعىسقا جاسىرىنعان يسلامدىق حيكايالار ەلدىڭ بارىنە تانىس، دەسە دە، باتىس مادەنيەتىنە بوي ۇرعان قازىرگى جاعدايدا ولاردى ەسكە ساقتايتىندار تىم از. رومانىمدا وسى ۇمىتىلا باستاعان حيكاياتتار مەن كوزدىڭ جاۋىن الاتىن قيساپسىز تاماشا سۋرەتتەرگە تاعزىم ەتۋدى ويلادىم» دەيدى ول جانە ءبىر سوزىندە.
اۆتور وسى روماندى جازۋدا 6 جىل دايىندالىپتى. ول: «تۇركيالىقتار تاماشا ساقتاۋشىلار، ۇكىمەتتىڭ بۇرىنعى قۇجاتتارى مەن كوركەمونەر شىعارمالارى تولىق ساقتالعان. سول ەسكى ۇيىندىلەردى اينالسوقتاپ، قىزىقتى كوپ ىستەرگە جولىقتىم» دەگەندى دە ايتادى. مەنىڭشە، تۇرىك حالقى ورحان پامۋكتەي جازۋشى تۋعانىن ماقتانىش ەتۋى ءتيىس.
– اڭگىمەڭىزگە راحمەت!
ءالىمجان ءاشىم ۇلى،
الماتى – ءۇرىمجى – الماتى.
qamshy.kz
پىكىر قالدىرۋ