Mahabbatqa senesiz be? Al súıgen adamy úshin ómirin qurban etýge daıar jandardyń baryna she? Bilesiz be, dál osy sátten bastap mahabbat degen uly sezimniń tereńine shynaıy úńildim, sezindim, sendim, ashyǵyn aıtqanda, tómendegi oqıǵa meni sendirdi. 1970 jyldary ataqty fýtbolshy bolǵan Jan-Perdiń áıeli uıqyda jatqan, tipti ózgeleri óldige sanaǵan kúıeýi úshin 35 jyl boıy úmit úzbeı ómir súrip keledi. Súıgen jarynyń bir kúni tik turyp, qushaǵyna alyp, qapsyra qushaqtaıtyndyǵyna senedi. Tek kınolarda ǵana kezdesetin qıal-ǵajaıypqa toly bul oqıǵa kez kelgen tas júrekti jibiteri anyq.  

Máńgilik 17 naýryz

Bernadet Adams amerıkalyq «Sýyr kúni» fılmin jek kóredi. Ol úshin «Sýyr kúni» jaı ǵana kınonyń sújeti emes, ómiri. Mine, 35 jyl boıy Bernadetiń ár kúni bir-birine uqsas. Fransıalyq Kessarg komýnasyndaǵy kishigirim úı, sol baıaǵy bólme, jıhaz, sol tósek jáne 35 jyl boıy tósekte tapjylmaı jatqan er adam. Ol er adam 1970 jyldary Fransıanyń ulttyq quramasynda oınaǵan belgili fýtbolshy, jary - Jan-Per Adams.

1982 jyldyń 17 naýryzynda fýtbolshynyń ómiri toqtap qalǵan. Dál sol kúni ol tizesindegi sińirine kishigirim operasıa jasatý úshin lıondyq aýrýhanaǵa barady. Aýrýhanaǵa bara jatqan jolda karerasyna núkte qoılaryn ol ishteı sezdi me eken?! Sońǵy kúnderi tizesi aýyryp, mazasy qashyp júrgen. Birneshe aı boıy aýyrsynýdy basatyn dáriler qabyldap júrdi. Jattyǵýlary aıaqtalǵan soń Parıjge baryp, operasıa jasatýdy josparlady. Alaıda lıondyq aýrýhanada jumys isteıtin tanys dárigeri óz klınıkasynda-aq emdep jazyp beretinin aıtyp shaqyrady.

Operasıa barysynda eshqandaı qıyndyq týyndamaıdy. Biraq taǵdyrǵa amalyń bar ma? Sol ýaqytta Fransıada dárigerlerdiń sherýi júrip jatty. Aýrýhanaǵa dárigerler jetispedi. Anestezıolog áıel Edýard Errıota bir ýaqytta úsh operasıany ózi jasaıdy. Eresektermen qosa balaǵa da ózi ota jasapty. Sonyń kesirinen Jan-Perge baıqaýsyzda eki márte narkoz dozasyn salyp qoıady. Al hırýrgtiń kómekshileri jumysqa jańadan ornalasqan tájirıbesiz mamandar edi.

Dál sol ýaqytta Bernadet kofe iship, 11 jastaǵy uly Loran men 4 jasar Fredrıktiń janynda otyr edi. Balalaryna syr bildirmese de, júregi áldeneni sezedi. Kúıeýi aýrýhanaǵa attanar sátte: «Bári jaqsy bolady, ýaıymdaıtyn dáneńe joq» dep ketip edi, biraq áıel júregi qatty tolqydy. Al shynyna kelgende, bul Jan-Perdiń sońǵy sózderi edi.

Men seni kútemin

Birneshe saǵattan soń kúıeýinen habar alǵan Bernadet balalaryn atasy men ájesine qaldyrdy da, aýrýhanaǵa qaraı asyqty. Dárigerler Adams hanymǵa shyndyqty telefon arqyly aıta qoımady. Jan-Per komaǵa túsip qalǵan eken. Bes kún boıy Bernadet kúıeýiniń janynda boldy. Shaqyrdy, jylady, aıqaıǵa basty, joq, Jan-Per ún-túnsiz...

Keıin ony ózge aýrýhanaǵa aýystyrý jaıly usynystar tústi. Sebebi dıagnozy adam shoshyrlyq edi: mıynyń jarty bóligi zaqymdanǵan, tipti isten shyqqan, qaıta qalpyna kelmeıdi. Jan-Per ózdiginshe tynys alady, tek ómir súrip jatqan joq.

-Tipti, oılaýdyń ózi qorqynyshty, - deıdi 30 jyldan keıin Bernadet. – Dárigerler evtanazıa jaıly aıtty, biraq men bas tarttym, estigim de kelmedi. Erkinen tys ómirin qalaısha qıyp qoımaqpyn?!

Birneshe kúnnen soń Bernadet kúıeýin úıine alyp ketti. Sodan beri ár kúnin kúıeýine qamqorlyq kórsetýmen ótkizedi. Túnde qan uıyp qalmas úshin teris qaratyp jatqyzady. Kúndiz jýyndyrady, tamaqtandyrady, jańalyqtarmen bólisip otyrady, birge án tyńdaıdy. Fransıada «Sherbýr qolshatyry» áni tanymal edi. Jas jubaılar úılený toılarynda osy ánge bılep, sodan beri ekeýiniń súıikti ánderine aınalǵan. Án mátininde «Men seni kútemin» degen sózderi bar...

Uıqydaǵy atlettiń úıi

Jan-Perdiń bólmesindegi ýaqyt toqtap tur. Anda-sanda kóńilin surap keletinder kiredi. Balalary da jıi kirip turady. Qazir ekeýiniń de 35 jyl burynǵy Adamstan jastary úlken. Úlkeni Loran ákesin tanyp úlgergen. Kóz aldyna kóńildi, batyl, meıirimdi áke elesteıdi. Al kishisi tek sýret arqyly tanıdy. Jan-Per men Bernadettiń nemereleri de bar. Olar atalarynyń bólmesine kirip, ashyq, biraq kórmeıtin kózderine úńilip shyǵady.

Bernadet úıin «Uıqydaǵy ǵajap atlettiń úıi» dep atap ketken. 35 jyldan beri ózge adamdarǵa Jan-Perdi sýretke ne vıdeoǵa túsirýge tyıym salyp keledi, tek eski sýretterin ǵana kórsetedi.

Adams fransýz fýtbolynyń tarıhyna óshpes iz qaldyrǵan tulǵa. Sol sebepti fýtbol federasıasy ulttyq qurama oıynshysynyń otbasyna qamqorlyq tanytyp otyrady. Áli kúnge deıin qaıyrymdylyq oıyndaryn ótkizedi eken. Qoldaýsyz Bernadet 35 jyl boıy mundaı aýyr júkti arqalap júre almas edi. Lıondyq klınıkaǵa qarsy sot isi de bolǵan, alaıda nátıjesi kóńilge qonymdy emes: eki márte narkoz salǵan anestezıolog bir aıǵa qamalyp, kishigirim aıyppul tóledi.

Alǵashqy jyldary Bernadetke ata-anasy kómektesip júrdi. Bir kezderi kúıeý balalary retinde qabyldamaǵan sulý Bernadettiń ata-anasy ýaqyt óte kele qyzdary úshin janyn berýge daıyn Jan-Perdi týǵan balalaryndaı jaqsy kórip ketti.

Baqyttan jan tapsyrý

-Ózimdi «jalǵyzbyn» dep aıtýǵa aýzym barmaıdy. Men úshin Jan-Per tiri, ómir súrip jatyr. Iá, meni estimeıdi, biraq kúıeýimmen kúnde sóılesemin. Biraq keı daýystardy estıtindeı. It úrgende, esik tars jabylǵanda selk etedi, - deıdi Bernadet.

Ýaqyt shyn mánisinde toqtap qalǵandaı. Basyna biren-saran aq shash shyqqany bolmasa, Jan-Per 35 jyl boıy qartaımaǵan. Birneshe kún buryn 69 jasqa toldy. Otbasylyq dástúrge saı Bernadet ár týǵan kúninde kúıeýine jańa kıim syılaıdy. Kún saıyn jańa fýtbolka men jempir kıgizip qoıady. 1982 jyly ýaqyt toqtap qalǵan bólmeni jandandyryp otyrady.

Adams hanym ǵylym álemindegi jańalyqtardy jiti baqylap otyrady. Kúnderdiń birinde Jan-Per Adamstyń toqtap qalǵan mıyn iske qosatyn medısına týaryna senedi. Alaıda bir oı ony jıi mazalaıdy.

-Kúıeýimnen buryn ólip ketemin be dep qorqamyn. Men Jan-Perge kún saıyn, saǵat saıyn qajetpin. Ol kishkentaı bala sıaqty, mensiz ómir súre almaıdy. Men bolmasam, oǵan kim qamqorlyq tanytady. Balalarym ba? Olarǵa masyl bolǵanyn qalamaımyn, ómirleri jarqyn bolsa deımin. Bul – meniń taǵdyrym, - deıdi áıel.

Bernadettiń tózimi qaı ýaqytqa deıin jetedi? Muny árkim ártúrli boljaıdy. Jan-Perdiń oıanatynyna eshkim senbeıdi de. Ólim men ómirdiń arasynda qalyp qoıǵan adamǵa qamqorlyq tanytyp jatqan áıeliniń oqıǵasyn jurt ertegiler men ańyzdardaǵy keremet mahabbat hıkaıalaryna teńeıdi. Alaıda Bernadet úshin sońǵy 35 jyl mahabbatpen qatar qaıǵyǵa toly kúnder sanaldy.

«35 jyl boıy tek bir armanmen ómir súrip kelemin, eń bolmaǵanda 5 mınýtqa oıansa eken. Onyń daýsyn estigim keledi, qushaǵyn sezingim keledi. Tek sodan keıin esh alańsyz óler em... Baqyttan óler em...