Almatynyń jastary jyr-termeni qaıta jańǵyrtqan kún

/image/2019/10/16/crop-52_2_646x884_marapattau1.png

Almaty qalasy ákimdiginiń qoldaýymen Abaı atyndaǵy Qazaq Ulttyq pedogogıkalyq ýnıversıtetinde «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy men «Jastar jyly» aıasynda «Tekti sózdiń tóresi – terme» atty qalalyq baıqaý ótti.

Katysýshy

Sharanyń maqsaty – memlekettik tildiń qoldanylý aıasyn keńeıtý. Talantty jastardy  qoldaý. Jyr-terme ulttyq janrdy jańǵyrta otyryp, qazaqtyń ulttyq mádenıeti men ónerin damytý. Sondaı-aq halyq arasynda ulttyq muramyzǵa jáne rýhanı qundylyqtarymyzǵa degen qyzyǵýshylyqty  arttyrý.

Baıqaýǵa 8 aýdannyń atynan 24 qatysýshy baq synady. Atap aıtar bolsaq, Alataý aýdanynan Bektursyn Qaıratbek pen Shın Danıl, Almaly aýdanynan Erǵaıyp Baǵjan pen Ábenov Rashıd jáne Daýlybaev Amanjol, Áýezov aýdanynan Qosanov Nurbolat pen Nuráli Esqat jáne Baıtaq Jaınar, Bostandyq aýdanynan Baqytnur Qazyrbaıqyzy men Qubashev Bolatbek jáne Hýanova Alıda, Jetisý aýdanynan Qazyken Ulas pen Sultanov Asqat jáne Kóshtaev Bekarys, Medeý aýdanynan Aman Mustafa men Asqaruly Qýanysh jáne Arýjan Ábiltaı, Naýryzbaı aýdanynan Qanat Búrlen men Dáýren Alǵysbek jáne Qaıyrjanova  Gúlbaǵym, Túrksib aýdanynan Shynǵalıeva Darıa men Ádilbek Ulan jáne Júsipov Nurjan boldy.

Qatysýshy úmitkerler Otan, el birligi, máńgilik el, til, jastyq shaq, ómir týraly, týǵan jer, qazaq eli týraly jyr-termeler oryndady.

 Tileýles Qurmanǵalıev, Talǵat Abýǵazın, Naımantaev Almas, Qalymbet Baqyt, Seıtqazy Erkejan  syndy ádilqazy músheleri qatysýshylardyń terme oryndaýshylyq sheberligine, daýys mánerine, til tazalyǵyna, mátindi tańdaý talǵamyna, sahnada ózin-ózi ustaýy men sahnalyq kıimine baǵa berdi.

Marapattaý

Baıqaý qortyndysy boıynsha  ózgelerden dara kóringen Qaıyrjanova Gúlbaǵym bas júldemen (200 000 teńge) marapattalsa, 1 oryndy Asqaruly Qýanysh (150 000 teńge), 2 oryndy Dáýren Alǵysbek (100 000 teńge), 3 oryndy Júsipov Nurjan (70 000 teńge)  qanjyǵasyna baılady. Al «Ǵıbratty oı» nomınasıasyna Nuráli Esqat (35 000 teńge), «Sóz zergeri» nomınasıasyna Hýanova Alıda (35 000 teńge) ıe boldy. Oq oıy oza shapqandardyń qataryn Kóshtaev Bekarys (30 000 teńge) pen Daýlybaev Amanjol (30 000 teńge) yntalandyrý syılyǵymen toltyrdy. Odan ózge Bektursyn Qaıratbek, Erǵaıyp Baǵjan, Ábenov Rashıd, Qosanov Nurbolat, Baıtaq Jaıdar, Baqytnur Qazyrbaıqyzy, Qubashev Bolatbek, Qazyken Ulas, Aman Mustafa, Arýjan Ábiltaı, Shynǵalıeva Darıǵa, Shın Danıal alǵys  hattar ıelendi.

Marapattaý barysynda dástúrlii ánshi Tileýles Qurmanǵalıev  dodanyń «Tekti sózdiń tóresi – terme» dep  atalýynyń ózin erekshe ekendigin aıtty. Sóz barysynda «Báıgege oza shapqan dep Alǵysbektiń oryndaýyndaǵy İle maqamyn ataı alamyn.

Al kemshilikterge toqtalsam, búgingi qatysýshylardan asa jiger men jalyndy kóre almadym, Kóbiniń termeden góri ánshilikke basym ekendigi oryndaý sheberliginde belgili boldy. Tipten, qara shańyraq Qurmanǵazy atyndaǵy Qazaq Ulttyq Qonservatorıasynda kásibı túrde oqıtyn stýdentterdiń osal bolǵandyǵy sál kóńilimdi túsirdi.

Búgingi qatysýshylardyń basym kópshiligi jyrdyń sózin tolyq bilmeıdi. Eki qazaqtyń basy qosylsa,  Jánibek Karmenovtyń tolǵaýyn oryndaıdy. Al sol shyǵarmanyń sózi qate aıtyldy. Iaǵnı oryndaýshy zapısti tyńdaý arqyly úırenip, túp nusqasynan qaramaǵan degen sóz. Bolashaqta eskerseńizder» – dep, oıyn túıindedi.

Terme ataýy qazaqtyń «ter», «terý» sózinen shyqqan. Ánniń áýeni bolsa, termeniń ózine tán maqamy bar. Dodadaǵy jańalyq – İli qazaqtarynyń ishinde termeniń murageri atanǵan Maǵaýıa Baımuhamedulynyń «Jaılaýym meniń jánnatym» termesi men qazaq ónerin sol elde nasıhattaǵan Masabaıdyń «Aýmaly dúnıe» atty shyǵarmalarynyń oryndalýy.

Almaty qalasyn ákimdiginiń apparaty «Tilderdi damytý jáne latyn grafıkasyna kóshý ortalyǵynyń uıymdastyrýymen ótken jyr-termeshiler baıqaýynda qazaqtyń ulttyq qundylyǵynyń biri – terme janry taǵy bir márte qaıta jańǵyrdy. Ulttyń bolmysy dástúrimen jalǵasady.

 

 

 

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar