ىشكەنى الدىندا، ىشپەگەنى ارتىندا، نە كيەم، نە جەيمىن دەپ قام جەمەيتىن وتباسىلىق ءومىردى كوبى اڭسايتىنى راس. شالقىپ ءومىر سۇرەتىن ىقپالدى اۋلەتتەر ءتىزىمىن Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى وقىرمان نازارىنا ۇسىنادى. تىزىمدەگى ازاماتتاردىڭ لاۋازىمدى قىزمەتكە تۇرۋىنا «كوكەلەرى» كومەكتەستى مە، الدە ءوز ەڭبەكتەرىنىڭ ارقاسىندا تابىسقا جەتتى مە؟ ايتەۋىر ەلىمىزدى ۇرىم-بۇتاعىمەن بىرگە «باسقاراتىندار» كوپ.
نىعماتۋليندەر وتباسى:
نىعماتۋلين ارعىن زايروللا ۇلى. 1955 جىلى 28 ماۋسىمدا قاراعاندى قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. قاراعاندى پوليتەحنيكالىق ينستيتۋتىن، ە.ا. بۋكەتوۆ اتىنداعى قاراعاندى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن ءتامامداعان. تەحنيكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، شىعىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى سپورتىنىڭ قۇرمەتتى قايراتكەرى.
«قۇرمەت» وردەنىمەن، مەدالدارمەن، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جانە قاراعاندى وبلىسى اكىمىنىڭ «قۇرمەت» گراموتاسىمەن ماراپاتتالعان.
نىعماتۋلين ەرلان زايروللا ۇلى. 1962 جىلى 31 تامىزدا قاراعاندى قالاسىندا تۋعان. قاراعاندى كووپەراتيۆتىك ينستيتۋتىن ەكونوميست، ال رەسەي-قازاقستان قازىرگى زامانعى گۋمانيتارلىق ۋنيۆەرسيتەتىن زاڭگەر ماماندىعى بويىنشا بىتىرگەن. ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى. ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ II - III - IV شاقىرىلىمدارىنىڭ دەپۋتاتى بولعان. ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ III - IV شاقىرىلىمىندا ەكولوگيا ماسەلەلەرى جانە تابيعات پايدالانۋ كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ سايلانعان. «قۇرمەت» (2006)، تمد پاا «دوستاستىق» (2008) وردەندەرىن، بەس مەدالمەن، سونىڭ ىشىندە «شاپاعات» (2001) مەدالىمەن ماراپاتتالعان.
نىعماتۋلين نۇرلان زايروللا ۇلى. 1962 جىلى 31 تامىزدا قاراعاندى قالاسىندا تۋعان. مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى. ساياسي عىلىمدار دوكتورى. ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ ءتوراعاسى.
ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ وردەنىنىمەن، II دارەجەلى «بارىس» وردەنىمەن، «قۇرمەت» وردەنىمەن ماراپاتتالعان.
مىرزاحمەتوۆتەر وتباسى:
مىرزاحمەتوۆ اسقار يسابەك ۇلى. 1962 جىلى 1 قازاندا شىمكەنت قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. الماتى زووۆەتەرينارلىق ينستيتۋتىندا، بۇكىلوداقتىق مال شارۋاشىلىعى عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ اسپيرانتۋراسىندا، قازاق مەنەدجمەنت جانە ماركەتينگ ينستيتۋتىندا ءبىلىم العان.
«نۇر وتان» پارتياسى ءتورعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى، اۋىلشارۋاشىلىعى عىلىمدارىنىڭ كانديداتى. 2009 جىلى وقو-نىڭ اكىمى بولىپ تاعايىندالدى. 2016 جىلى 6 مامىردا ق ر اۋىل شارۋاشىلىق ءمينيسترى بولىپ، 2017 جىلدىڭ 17 جەلتوقسانىندا بۇل قىزمەتتەن بوسادى.
2018 جىلدىڭ 18 قاڭتارىندا اسقار مىرزاحمەتوۆ جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى اتاندى.
«قۇرمەت» جانە «دوستىق» وردەنىمەن، «ق ر تاۋەلسىزدىگىنە 20 جىل» مەدالىمەن ماراپاتتالعان.
مىرزاحمەتوۆ ابىلاي يسابەك ۇلى. 1969 جىلى وقو-دا دۇنيەگە كەلگەن. لومونوسوۆ اتىنداعى ماسكەۋ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ەكونوميكا فاكۋلتەتىندە ءبىلىم العان. 47 جاسىندا «كونسەرن التىن الما» اكسيونەرلىك قوعامىنىڭ قارجى ديرەكتورى بولىپ تاعايىندالدى. 2001-2002 جىلدار ارالىعىندا ق ر كولىك جانە كوممۋنيكاسيا ءمينيسترى قىزمەتىن اتقاردى. ءقازىر ابىلاي مىرزاحمەتوۆ – ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى. ايتا كەتەيىك، ابىلاي مىرزاحمەتوۆ قازاقستانداعى ەڭ ىقپالدى 50 بيزنەسمەننىڭ تىزىمىندە 26-ورىندا تۇر.
مۋسيندەر وتباسى:
مۋسين اسلان ەسبولاي ۇلى. 1954 جىلى 2 قاڭتاردا اقتوبە وبلىسى العا اۋدانى بەستاماق اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. الماتى حالىق شارۋاشىلىعى ينستيتۋتىن ەكونوميست ماماندىعى بويىنشا بىتىرگەن. ايتا كەتەتىن بولساق، ينستيتۋتتى بىتىرىسىمەن اقتوبە ساناق باسقارماسىنىڭ ەسەپ ورتالىعىندا ءوز ماماندىعى بويىنشا ءتۇرلى لاۋازىمدى قىزمەتتە جۇمىس ىستەگەن. 2012 جىلدان باستاپ رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ اتقارىلۋىن باقىلاۋ جونىندەگى ەسەپ كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ تاعايىندالدى. 2008-2012 جىلدار ارالىعىندا ق ر پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ جەتەكشىسى. اسلان مۋسين II جانە III دارەجەلى «بارىس» وردەنىمەن، «قۇرمەت»، «دوستىق» وردەنىمەن، «استاناعا 10 جىل» جانە «ق ر تاۋەلسىزدىگىنە 20 جىل» مەدالدارىمەن ماراپاتتالعان.
مۋسين اسىلبەك اسلان ۇلى. ق ر پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ بۇرىنعى باسشىسى اسلان ءمۋسيننىڭ ۇلى اسىلبەك مۋسين 1979 جىلى دۇنيەگە كەلگەن. اسىلبەك مۋسين اقش-تىڭ بوستون قالاسىنداعى ماساچۋسەتس ۋنيۆەرسيتەتىنە وقۋعا تۇسكەن. الايدا ول وقۋ ورنىن اياقتاماي، تاستاپ كەتتى. اشىق دەرەككوزدەردىڭ اقپاراتىنا سۇيەنسەك، 2003-2005 جىلدار ارالىعىندا سيريادا ءدىني باعىتتا ءبىلىم العان. اعىلشىن، اراب تىلدەرىندە ەركىن سويلەگەن.
اسىلبەك ءمۋسيننىڭ ءدىني كوزقاراسىنا بايلانىستى ءتۇرلى پىكىر ايتىلادى. ول قازاقستانداعى قۇرانشىلار اعىمىنىڭ نەگىزىن قالاعان دەسەدى. اسىلبەك مۋسين 2007 جىلدان باستاپ قازاقستان قۇرانشىلارىنىڭ «ىزگى امال» قوعامدىق بىرلەستىگىن باسقارعان. كەيىن بۇل ۇيىم قمدب تاراپىنان سىنعا ۇشىراپ، ءدىني سەكتا رەتىندە تانىلدى. بۇل ۇيىمنىڭ جۇمىسىن جۇرگىزۋگە اقش پەن ۇلىبريتانياداعى قارجىلىق توپتار دەمەۋشىلىك جاسادى دەگەن سىبىس بار. اسىلبەك مۋسين ءوزىنىڭ «قۇراندا ناماز تۋرالى ءسوز جوق، ناماز وقۋ پارىز ەمەس» دەگەن سەكىلدى ۋاعىزدارىمەن ەل ەسىندە قالدى. ەسكە سالا كەتەيىك، جەلتوقساننىڭ 23-نەن 24-نە قاراعان ءتۇنى اسىلبەك مۋسين ريگادا قازا تاپتى.
ابدىكارىموۆتەر وتباسى:
ابدىكارىموۆ ورالباي ابدىكارىم ۇلى. 1944 جىلى قاراعاندى وبلىسى نۇرا اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن. ق ر پارلامەنتى سەناتىنىڭ دەپۋتاتى. قاراعاندى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن ءتامامداپ، ەڭبەك جولىن شوپاندىقتان باستاعان. اسكەري تەڭىز فلوتىندا وتان الدىنداعى بورىشىن وتەگەن. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پارلامەنتىنە 10 جىل مەدالىمەن، II دارەجەلى «بارىس» وردەنىمەن ماراپاتتالعان. نۇرا اۋدانىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى، كورەياداعى كەن ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى، ماسكەۋ مەملەكەتتىك لينگۆيستيكا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى اتاعىن العان.
ابدىكارىموۆ سەرجان ورالباي ۇلى. 1976 جىلى 11 مامىردا قاراعاندى قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1998 جىلى الماتى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى مەن ق ر ءسىم ديپلوماتيالىق اكادەمياسىندا حالىقارالىق قاتىناستار ماماندىعى بويىنشا ءبىلىم العان. 2015 جىلى سەرجان ابدىكارىموۆ مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن قر-نىڭ چەح رەسپۋبليكاسى مەن سلوۆاك رەسپۋبليكاسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى بولىپ تاعايىندالدى.
ابىقايەۆتار وتباسى:
ابىقايەۆ نۇرتاي ءابىقاي ۇلى. 1947 جىلى 15 مامىردا الماتى وبلىسى جامبىل اۋدانى جامبىل اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. س.م. كيروۆ اتىنداعى ورال پوليتەحنيكالىق ينستيتۋتىن (1970) ينجەنەر-مەحانيك ماماندىعى بويىنشا بىتىرگەن. الماتى جوعارى پارتيا مەكتەبىندە، رف پرەزيدەنتىنىڭ جانىنداعى رەسەي مەملەكەتتىك قىزمەت اكادەمياسىندا وقىعان. نۇرتاي ابىقايەۆ – مەملەكەتتىك قايراتكەرى، ينجەنەر-مەحانيك، گەنەرال-مايور (1998)، ەكونوميكالىق عىلىمي دوكتورى. ق ر ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىن باسقارعان.
«قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ»، «پاراسات»، «دوستىق» وردەنىمەن، «ق ر پارلامەنتىنە 10 جىل» مەدالىمەن ماراپاتتالعان.
نۇرتايەۆ سەرگەي نۇرتاي ۇلى. 1974 جىلى 6 قاراشادا دۇنيەگە كەلگەن. ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىن يۋريسپرۋدەنسيا ماماندىعى بويىنشا ءتامامداعان.
ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ الماتى قالاسىنداعى وكىلدىگىنىڭ ءۇشىنشى حاتشىسى، 2002-2004 جىلدارى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلىبريتانياداعى ەلشىلىگىنىڭ ءۇشىنشى حاتشىسى، 2004 جىلدىڭ ناۋرىز ايىنان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سانكت-پەتەربۋرگ قالاسىنداعى باس كونسۋلى بولىپ قىزمەت اتقارعان. 2009 جىلدان باستاپ قازاقستاننىڭ گرەكياداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى؛
2015 جىلدان باستاپ مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن سەرگەي نۇرتاي ۇلى نۇرتايەۆ قر-نىڭ گرەكيا رەسپۋبليكاسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى قىزمەتىنەن بوساتىلىپ، قر-نىڭ يتالياداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى بولىپ تاعايىندالدى.
قاسىمبەكتەر وتباسى:
قاسىمبەك ماحمۇد بازاقۇل ۇلى. 1952 جىلى 2 تامىزدا جامبىل وبلىسى شۋ قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. اباي اتىنداعى قازاق پەداگوگيكا ينستيتۋتىنىڭ ماتەماتيكا فاكۋلتەتىن، الماتى حالىق شارۋاشىلىعى ينستيتۋتىنىڭ جوسپارلاۋ-ەكونوميكالىق فاكۋلتەتىن، الماتى جوعارى پارتيا مەكتەبىن بىتىرگەن. ەڭبەك جولىن شۋ قالاسىنداعى ساكەن سەيفۋللين اتىنداعى ورتا مەكتەپتەن باستادى. ماحمۇد قاسىمبەكوۆ 100-دەن استام عىلىمي ماقالا جاريالاعان. ول – 20-دان استام كىتاپتىڭ اۆتورى جانە قۇراستىرۋشىسى.
1990 جىلدان ق ر پرەزيدەنتى مەن مينيسترلەر كابينەتى اپپاراتىنىڭ، كەيىننەن مەملەكەت باسشىسىنىڭ اكىمشىلىگى جالپى ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولدى.
1996 جىلدىڭ ناۋرىزىنان، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى كەڭسەسىنىڭ باسشىسى قىزمەتىن اتقاردى.
ماحمۇد قاسىمبەكوۆ – ساياساتتانۋشى، ساياساتتانۋ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ عىلىم، تەحنيكا جانە ءبىلىم سالاسىنداعى مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ يەگەرى، «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ»، ءىىى دارەجەلى «بارىس»، «قۇرمەت» وردەندەرىمەن ماراپاتتالعان.
قاسىمبەك جەڭىس ماحمۇد ۇلى. 1975 جىلى 7 مامىردا جامبىل وبلىسى شۋ قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ق ر پرەزيدەنتى كەڭسەسىنىڭ باستىعى. قازاق مەملەكەتتىك ساۋلەت-قۇرىلىس اكادەمياسىنىڭ ساۋلەتتىك ورتا ديزاين فاكۋلتەتىن، ەۋرازيا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ مەملەكەتتىك جانە مۋنيسيپالدىق باسقارۋ ءىسى فاكۋلتەتىن بىتىرگەن.
ءار جىلدارى ق ر تابيعي مونوپوليالاردى رەتتەۋ جانە باسەكەلىستىكتى قورعاۋ جونىندەگى اگەنتتىكتىڭ تەمىر جول كولىگى جانە پورتتار ءبولىمىنىڭ باسشىسى، ۇيلەستىرۋ جانە تاريفتىك ساياسات دەپارتامەنتىنىڭ تاريفتىك ساياسات ءبولىمىنىڭ باسشىسى، ق ر كولىك جانە كوممۋنيكاسيا مينيسترلىگىنىڭ سۋ كولىگى دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى، «اقتاۋ حالىقارالىق تەڭىز پورتى» رمك ديرەكتورى لاۋازىمدارىن اتقاردى. 2016 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ينۆەستيسيالار جانە دامۋ ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالدى.
قاسىمبەك ارداق ماحمۇد ۇلى. 1977 جىلى 29 قىركۇيەكتە الماتى قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ءال-فارابي اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىن، Business School of City University of London وقۋ ورنىن بىتىرگەن.
2014 جىلى ارداق قاسىمبەك «قازترانسويل» اق ديرەكتورلار كەڭەسiنiڭ باسشىسى بولىپ تاعايىندالدى. بىلتىرعا دەيىن "قازمۇنايگاز" ۇلتتىق كومپانياسىنىڭ قارجى ديرەكتورى بولىپ قىزمەت اتقارعان.
التىنبايەۆتار وتباسى:
التىنبايەۆ مۇحتار قاپاش ۇلى. 1945 جىلى 10 جەلتوقساندا قاراعاندى قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ارماۆير جوعارى اسكەري ۇشقىشتار ۋچيليششەسىن، سوۆەت وداعىنىڭ مارشالى گ.ك. جۋكوۆ اتىنداعى اسكەري كوماندالىق اكادەمياسىن بىتىرگەن. ەڭبەك جولىن قاراعاندى قالاسىنداعى شاحتادان باستادى. 1966-1999 جىلدار اراسىندا ق ر قورعانىس ءمينيسترى بولدى. مۇحتار التىنبايەۆ – ساياسي عىلىمدار كانديداتى، ارميا گەنەرالى. 2010 جىلدان 2017 جىلعا دەيىن ق ر پارلامەنتى سەناتىنىڭ دەپۋتاتى بولىپ قىزمەت اتقاردى.
كەزىندە مۇحتار التىنبايەۆ اقش اۆياسيالىق بازالارىنىڭ بىرىندە اتاقتى F-16 جويعىش ۇشاعىمەن ۇشۋ ونەرىن كورسەتكەن. امەريكا ماماندارى مۇحتار التىنبايەۆتىڭ كاسىبي شەبەرلىگىنە جوعارى باعا بەردى.
مۇحتار التىنبايەۆقا ق ر پرەزيدەنتىنىڭ 2006 جىلى 6 مامىرداعى جارلىعىمەن «حالىق قاھارمانى» اتاعى بەرىلدى جانە «حالىق قاھارمانى» التىن جۇلدىزى مەن «وتان» وردەنى تابىس ەتىلدى.
التىنبايەۆ ءمۇسىلىم مۇحتار ۇلى. 1966 جىلى 19 قاڭتاردا دۇنيەگە كەلگەن. 1983 جىلى ورتا مەكتەپتەن كەيىن ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى مەملەكەتتىك قىزمەت اكادەمياسىن، ستاۆروپول جوعارى اۆياسيالىق ۇشقىشتار جانە شتۋرماندار ۋچيليششەسىن، ق ر ۇقك ينستيتۋتىنىڭ كۋرسىن، رف قم اسكەري- ديپلوماتيالىق اكادەمياسىن، اقش قورعانىس لينگۆيستيكالىك ينستيتۋتىنىڭ اعىلشىن ءتىلى كۋرسىن بىتىرگەن.
2017 جىلى ءمۇسىلىم مۇحتار ۇلى التىنبايەۆ ق ر قورعانىس ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالدى.
پىكىر قالدىرۋ