1963 جىلى جەلتوقسان ايىندا امەريكالىق ەكى وقۋشى ادامنىڭ  قانشا كۇن ۇيقىسىز جۇرە الاتىنىن انىقتاۋ ماقساتىندا زەرتتەۋ جۇرگىزدى. ونىڭ ناتيجەسى عالىمدارعا شارشاڭقى ميدىڭ ىشىندە نە بولاتىنىن انىقتاۋعا كومەكتەستى.

زەرتتەۋ 1964 جىلى 8 اقپاندا اياقتالدى. 17 جاستاعى رەندي گاردنەر 11 تاۋلىك جانە 25 مينۋت ۇيىقتامادى.

رەندي ۇيقىسىز جۇرگەن كۇندەرى مەن تۇندەرى كوبەيگەن سايىن ونىڭ ءدام سەزۋ، ءيىس سەزۋ قابىلەتى، دىبىستاردى ايىرۋ قابىلەتى قالىپتى دەڭگەيدەن اۋىتقي باستاعان.

ۇيقىسىز وتكەن 264 ساعاتتان كەيىن رەندي الەمدىك رەكوردتى جاڭارتتى. وسىدان كەيىن رەنديدىڭ ۇيىقتاۋى كەرەك ەدى. ءبىراق ونى اسكەري گوسپيتالگە جاتقىزىپ، ميىن زەرتتەدى.

ول 14 ساعات ۇيىقتادى. دارەتحاناعا بارعىسى كەلگەندە وياندى. ونىڭ تاجىريبەدەن كەيىن ۇيىقتاعان العاشقى ءتۇنى جىلدام ۇيىقتاۋ فازاسى (ءدال وسى فازادا ءبىز ءتۇس كورەمىز) وتە ۇلكەن ەدى. ودان كەيىن ول كىشىرەيە باستادى دا، كوپ ۋاقىت وتپەي-اق قالىپتى دەڭگەيگە ءتۇستى.

رەنديدىڭ ميىن زەرتتەۋ ناتيجەسى اريزوناداعى عىلىمي ورتالىققا جونەلتىلدى. ونىڭ قورىتىندىسىنا ساي، رەنديدىڭ ميى ۇيىقتاپ، قايتا ويانىپ وتىرعان. ميىنىڭ ءبىر بولىگى ۇيىقتاسا، ەكىنشى بولىگى وياۋ بولعان.

وسىدان كەيىن رەندي گاردنەردىڭ رەكوردىن جاڭارتۋدى قالاعاندار كوپ بولدى. الايدا گيننەس رەكوردتار كىتابى «دەنساۋلىققا زيان» دەگەن سەبەپپەن ول تاجىريبەلەردى تىركەمەدى.

ۇيقىسىز وتكەن 11 تاۋلىك رەنديدىڭ دەنساۋلىعىنا كەرى اسەر ەتپەدى. ءبىراق بىرنەشە جىل بويى ونىڭ تۇندە دۇرىس ۇيىقتاي الماعانى انىقتالدى.