جۇكتىلىكتى بولدىرمايتىن قىتايلىق دارىلەردىڭ كەسىرىنەن قازاقستاندىق قىز-كەلىنشەكتەر زارداپ شەگىپ، اۋرۋحاناعا ءتۇسىپ جاتىر. تۇسىك جاساتۋعا ارنالعان پرەپاراتتارعا تىيىم بولماعاندىقتان، نازىك جاندار ەشكىمنىڭ رۇقساتىنسىز قابىلداپ، اعزاسىن ۋلاۋدا. ءقاۋىپتى تاۋاردى كەدەننەن بيولوگيالىق بەلسەندى زاتتار رەتىندە وتكىزىپ، ەلىمىزدە زاڭسىز ساۋدانىڭ كورىگىن قىزدىرعاندار زاڭمەن دە قۋدالانبايدى. اسپاناستى ەلىنەن اكەلىنگەن دارى-دارمەك كوبىنە الماتىعا جەتكىزىلەدى ەكەن. ال استاناداعى احۋال قانداي؟ بۇل تۋرالى ەۋرازيا ءبىرىنشى ارناسى حابارلايدى.

«ۇيلەنەمىن» دەپ قۇرعاق ۋادەنى ۇيىپ-توگىپ، دەگەنىنە جەتكەن سوڭ تايقىپ شىعاتىن  ەر ادامدار كوبەيگەن بۇل كۇندە. استانالىق مىنا بويجەتكەن سونداي جاۋاپكەرشىلىكتەن جۇرداي جىگىتتەردىڭ بىرىنە الدانعان. نەكەلەسپەي جاتىپ وت باسىپ، تىعىرىققا تىرلەگەن ول سونىڭ كۇشتەۋىمەن قۇرساعىنا بىتكەن بالادان جۇڭگو ءدارىسىن ءىشىپ اپ-ساتتە قۇتىلىپتى.

«ويلاماعان جەردەن اياعىم اۋىر بولىپ قالدى. جىگىتىم ابورت جاسا دەپ ايتتى. ءبىراق كەلىسكىم كەلگەن جوق. قايدان العانىن بىلمەيمىن ءبىراق بەلگىسىز ءبىر قىتايدىڭ ءدارىسىن الىپ كەلدى. سول دارىلەردى ەندى امال جوق قابىلدادىم» - دەيدى قالا تۇرعىنى.

جاتىرداعى بەيكۇنا شارانانىڭ ءومىرىن ءبىر-اق ساتتە ۇزەتىن ءدارى ءدارىحانالاردا دا بار. الايدا، رەسەپتپەن عانا بوساتىلادى. 

قۇرساعىنداعى شاقالاق تۇرماق، ءوزىن دە ايامايتىن بۇرىمدىلار اراسىندا تۇسىك جاسايتىن پرەپاراتتارعا سۇرانىس جوعارى. ءبىراق، ونى ءدارىحانادان الا الماعاندار بازارلاردى تورۋىلداپ تابادى. 

ساتۋشىنىڭ سوزىنشە، بۇل دارىلەر 2 ايدان اسقان جۇكتىلىكتى جويادى. ونى ساتىپ الۋشىلار دا از ەمەس ەكەن. ال، كەيدە جۇڭگو پرەپاراتى گازەتتەگى جارنامالار، كوشەدەگى حابارلاندىرۋلار، ءتىپتى ەمشى-باقسىلاردان دا تابىلاتىن كورىنەدى.

جۇڭگو ءدارىسىنىڭ بىزگە قالاي جەتكىزىلىپ جاتقانى بەلگىسىز. الايدا، ماماندار ولاردىڭ كەدەننەن كونتراباندالىق جولمەن جاسىرىن وتكىزىلەتىنىن ايتادى. ستاتيستيكاعا جۇگىنسەك، بىلتىر ەلىمىزدە 30 مىڭ تۇسىك تىركەلگەن. ونىڭ 5%-ىن عانا دارىگەرلەر بەلگىلى سەبەپتەرگە بايلانىستى الدىرىپ تاستاۋعا كەڭەس بەرگەن. ال، كوشەدەگى بەلگىسىز بىرەۋدىڭ قولىنان الىنعان پرەپاراتپەن تۇسىك جاساۋ اسا ءقاۋىپتى. سەبەبى، ونىڭ قۇرامىندا كەمىرگىشتەرگە ارنالعان ۋلى قوسپالار بار ءارى ولاردىڭ دوزاسى جوعارى دەيدى ماماندار.

بۇكىلالەمدىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ دەرەگىنشە، دۇنيەجۇزىندە تۇسىكتەن كوز جۇمعاندار 14 %-دى قۇرايدى. ونىڭ كوبىسى 20-عا تولماعان بويجەتكەندەر. ال، تۇسىك سالدارى جاتىر جاراقاتىنا شالدىقتىرادى. ەلىمىزدەگى بۇنداي ناۋقاستاردىڭ سانى بۇگىندە 12500-گە جەتكەن. ءقاۋىپتى جۇڭگو ءدارىسىن كەدەننەن كەدەرگىسىز وتكىزىپ، تالايدىڭ تاعدىرىنا اياۋسىز بالتا شاباتىندار جازاسىز قالا ما؟