بالانىڭ دۇنيەتانىمىن ارتتىرۋ ءۇشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟ كىتاپ وقىتقان دۇرىس. دەگەنمەن جاس بالانى كىتاپ وقۋعا قالاي ۇيرەتكەنىمىز دۇرىس؟ ءسابي كەزىنەن باۋلۋ كەرەك دەسەك تە، كەيدە ءبىز كوپ نارسەنى ەسكەرە بەرمەيمىز. اسىرەسە، مەكتەپكە ءالى بارا قويماعان بالانىڭ كىتاپقا قۇلشىنىسىن قالاي وياتامىز؟ ونىمەن قالاي اڭگىمەلەسۋ كەرەك؟ نەنى وقىتامىز؟ نەنى قاپەرگە الۋ كەرەك؟
1. بالاڭىزعا ەرتەگى كىتاپ وقىپ بەرەتىن بولساڭىز، الاڭداماس ءۇشىن ەڭ الدىمەن ۇيدەگى تەلەديدار مەن كومپيۋتەردى ءوشىرىپ قويىڭىز. سونداي-اق ماڭايداعى ويىنشىقتاردى جيناپ، كوزگە كورىنبەيتىن جەرگە قويۋ كەرەك.
2. كىتاپتى ءبىر سارىنمەن وقۋدىڭ ەش قاجەتى جوق. مانەرلەپ وقىعاننىڭ كوپ پايداسى بار. وندا دا بالانىڭ قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ ءۇشىن داۋىسىڭىزدى بىردە جوعارى كوتەرىپ، تومەندەتىپ، كەيدە جىلدام، كەيدە باياۋ كۇيگە تۇسكەنىڭىز دۇرىس. بۇل بالانى جالىقتىرمايدى، قايتا قىزىعۋشىلىعىن وياتادى.
- جالپى ءتۇرلى-تۇستى سۋرەتى بار ەرتەگى كىتاپپەن جۇمىس ىستەگەن دۇرىس. اراسىندا بالاڭىزدان سۋرەتتە نە بەينەلەنگەنىن ءوزىڭىز دە ءجيى سۇراپ تۇرىڭىز. «و، وتە دۇرىس ايتتىڭ، جارايسىڭ، مەنىڭ بالام وتە اقىلدى عوي» دەپ ماقتاپ، ەموسياڭىزدى ءجيى ءبىلدىرىپ وتىرىڭىز.
- بالانى سويلەتىپ وتىرۋ ونىڭ سوزدىك قورىن دامىتاتىنىن ەستەن شىعارماڭىز.
- بەزەندىرىلگەن، تاقىرىپتىق كىتاپتىڭ بولعانى دۇرىس. بۇل بالانىڭ قورشاعان ورتاعا قۇمارلىعىن ارتتىرادى.
- مۇنى بەلگىلى ءبىر ۋاقىتتا جاساعان دۇرىس. تۇستە، تۇندە ۇيىقتار الدىندا بالاڭىزدى جانىڭىزعا الىپ كىتاپ وقىساڭىز، ءسابي وعان دا ۇيرەنەدى. مۇنى ادەتكە اينالدىرعان ابزال.
- ەگەر بالاڭىز كىتاپ وقىپ، سۋرەت سالىپ بەرۋگە ءوتىنىش جاساسا، وعان بولا رەنجۋدىڭ قاجەتى جوق. ەرىنبەڭىز، ايتقانىن ىستەڭىز.
- بالاعا كىتاپ وقىپ بەرۋدىڭ ءوزى ونىمەن اشىق اڭگىمەلەسۋ ەكەنىن ۇمىتپاڭىز. اراسىندا ولەڭ جاتتاتىپ نەمەسە ءان ايتقىزىپ تۇرساڭىز، بۇل دا جالىقتىرمايدى.
- بالانىڭ جادى مىقتى. وعان كىتاپتاعى كەيبىر ءسوز بەن ءسوز تىركەستەرى تۇسىنىكسىز بولۋى ىقتيمال. ونى ءتۇسىندىرىپ بەرۋگە تىرىسىڭىز. سوندا عانا ونىڭ سوزدىك قورى كوبەيىپ، سويلەۋ مادەنيەتى تەرەڭدەپ، دۇنيەتانىمى ارتادى.
- ەڭ الدىمەن بالاعا كىتاپتى ماجبۇرلەپ تىڭداتۋدىڭ كەرەگى جوق. مۇنداي قادام ونىڭ بىلۋگە، ۇيرەنۋگە قۇلشىنىسىن جويادى. سوندىقتان ءوز جاسىنا ساي، سۋرەتتەرى ۇلكەن، مازمۇنى لايىقتى كىتاپ وقىپ بەرگەن دۇرىس. سونىمەن قاتار ءتۇرلى-تۇستى قارانداشپەن بويالاتىن ارنايى شاعىن كىتاپشالارمەن دە ءجيى جۇمىس ىستەتكەننىڭ پايداسى وتە ۇلكەن.
