كوپ ۇزاماي جەر بەتىنەن جانۋارلاردىڭ شامامەن 150 ءتۇرى مۇلدەم جويىلادى. ادامداردىڭ اشكوزدىگىنەن، ىنساپسىزدىعىنان...
ەكولوگتاردىڭ مۇنداي جان اۋىرتاتىن تۇجىرىمى Conservation Letters مەرزىمدى باسىلىمىندا جاريالاندى. "باقىلاعانىمىزدان بايقاعانىمىز، جەردىڭ قالعان مەگافاۋناسىن كوپ ۇزاماي جالماپ-جۇقتاپ بىتىرەمىز. اڭشىلىقتان بولەك، جانۋارلارعا قىتايدىڭ ءداستۇرلى مەديسيناسى (جانۋارلاردىڭ تۇياعى مەن مۇيىزىنەن، وتىنەن، باسقا دا اعزالارىنان، ت.ب. دارى-دارمەك جاسايتىن) جانە ولار تىرشىلىك ەتەتىن ورتانىڭ دەگراداسياعا ۇشىراۋىنان قىرىلىپ بىتەدى.
ەگەر ءبىز توقتاماساق، ولاردىڭ تۇرلەرىنىڭ 70 پايىزى كۇرت كەمىپ، 60 پايىزى مۇلدەم جويىلادى"،- دەپ مالىمدەدى اقش-تىڭ كورۆالليس قالاسىنداعى ورەگون شتاتى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمى ۋيليام ريپپل (William Ripple).
تاريحىشلاردىڭ ايتۋىنشا، جەر بەتىندە بەس رەت قايتالانعان جانۋارلار ءتۇرىنىڭ جويىلۋى. سولاردىڭ بىرىنە پەرم جويىلۋىن جاتقىزىپ ءجۇر. بۇل زاۋالدا تىرشىلىك يەلەرىنىڭ 95 پايىزى جويىلىپ كەتكەن. ولاردىڭ كوبىسى ءسۇت قورەكتىلەر توبىنا جاتاتىن تىرشىلىك يەلەرى بولاتىن.
وسىدان ەكى جىل بۇرىن جەر بەتىندە جانۋارلار تۇرلەرىنىڭ جاپپاي جويىلۋىنىڭ التىنشى مارتە ورىن الۋى مۇمكىن ەكەندىگى ايتىلعان بولاتىن.
عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، ءاربىر ءجۇز جىل سايىن ون مىڭداعان ءتۇرى بار ءسۇت قورەكتىلەردىڭ شامامەن ەكى ءتۇرى جويىلىپ وتىرعان. XX جانە XXI عاسىرلاردا بۇل كورسەتكىش 114 ەسەگە وسكەن. ادامزات قاراسىنىڭ كوبەيۋىنە بايلانىستى ەت پەن ءسۇت ونىمدەرىن تۇتىنۋ ارتىپ، ناتيجەسىندە وسىنداي جاعداي ورىن الىپ وتىر.
ۇسىنعان: گۇلىم جاقان
