تامشى

/uploads/thumbnail/20190319092953648_small.jpg

اكەسى الەمنىڭ مۇحيتتارى مەن تەڭىزدەرى، اناسى كوك اسپانداعى قارا بۇلت بولعان كىشكەنتاي تامشى بۇگىن قاتتى قۋانىشتى. ويتكەنى، ول العاش رەت جەرگە تۇسپەكشى.

بيىكتەن قاراعاندا جەر وتە ادەمى ەكەن. جاپ-جاسىل ءبىر الەم. ادەمى قىزعالداقتار مەن سارعالداقتار، راۋشان گۇلدەر مەن قوڭىراۋگۇلدەر، جاسىل تال-تەرەكتەر مەن جايقالعان كوك شالعىن. وسىنىڭ ءبارى تامشىعا بەيمالىم ءبىر الەمدەي كورىندى. جەرگە تۇسسە قۋانىشقا بولەنەتىندەي. 

بىردەن سىركىرەپ، توپەلەپ تامشى بالالارىن توگىپ جىبەرمەي بۇلت انا كوك ءجۇزىن ءبىراز شارلادى.

جەرگە قاراعان تامشى ءبىر ادامدى كوردى. ۇستىنە سۋلىعىن كيىپ، قولىنا قولشاتىرىن ۇستاپ الىپتى. ءوزى اشۋلى سياقتى. «قاپ، تاعى دا جاڭبىر جاۋاتىن بولدى-اۋ. جاڭبىردى جەك كورەمىن. ءۇستى-باسىمدى مالمانداي سۋ قىلعاننان باسقا پايداسى جوق» دەپ كۇڭكىلدەپ بارادى ەكەن. تامشى قاتتى وكپەلەپ قالدى. بۇل جەرگە اسىعىپ تۇرسا، مۇنى دا قالامايتىن ادامدار بار ەكەن-اۋ. تاعى ءبىراز اناسىنىڭ قۇشاعىندا اسپان كوگىندە جۇرگەن تامشى كەنەت ءۇيىنىڭ شاتىرىن جاماپ جاتقان ادامعا كەزىكتى. ول دا رەنجۋلى سياقتى. جاڭبىر جاۋسا، شاتىردان اققان سۋ ءۇيىمدى الىپ كەتەدى دەپ اشۋلانىپ، اسپاندى بۇلت تورلاعان ساتتە شاتىرعا شىعىپ، جانتالاسىپ جاتىر ەكەن. تامشى مۇنى كورىپ ءتىپتى دە جەرگە تۇسكىسى كەلمەي قالدى. بۇل تەك جەر بەتىنە ءنار بەرگىسى كەلەدى عوي. ال ادامدار مۇنىڭ جەر بەتىنە تۇسكەنىن قالامايدى ەكەن. سولارعا ەرەگىسكەندە بۇل توپەلەپ، جەر-اسپاننىڭ استاڭ كەستەڭىن شىعارىپ ءۇش-تورت كۇن بويى جاۋاتىن اق جاۋىنعا اينالعىسى كەلدى.

كوڭىلى جابىرقاعان تامشى كەنەت جەردە وتىرعان كىشكەنتاي قىزدى كوردى. ءوزى بىرنارسە ىستەپ وتىرعان سياقتى. انىقتاپ قاراعان تامشى قىزدىڭ كىشكەنتاي، نازىك قىزعالداقتىڭ جانىندا جىلاپ وتىرعانىن كوردى. قىزعالداق نازىك كۇلتەلەرىن كوتەرە الماي باسى سالبىراپ كەتىپتى. جاپىراقتارى ءتىپتى جەرگە جاتىپ قالىپتى. ءبىراز ۋاقىتتان بەرى سۋ ىشپەي، شولدەپ تۇرعانى انىق. ال بۇل اۋىلدا جاڭبىردىڭ جاۋماعانىنا ءبىراز ۋاقىت بولعان ەدى. ىستىق كۇن ءبارىنىڭ اپشىسىن قۋىرىپ بارادى. جان-جانۋارلار دا سۋ ىزدەپ، سالقىن مەن سايا قۋالاپ ساي-سالانى شارلاپ كەتكەن. شاقىرايعان كۇن توبەدە تۇرىپ الىپ، ءبىر جىلجىماي تۇر-اۋ. شىركىن، جاڭبىر بولسا!

تامشى قىزعا دا، قىزعالداققا دا جانى اشىپ كەتتى. مىنە، ونى جاقسى كورەتىن، ونى قالايتىن جانداردى تاپتى-اۋ. بۇلت انا دا اۋىلدىڭ جاعدايىن كورىپ، جانى اشىپ كەتتى. دەرەۋ اششى كۇننىڭ كوزىن جاۋىپ، تامشى بالالارىن جەرگە توگە باستادى. تامشى دا قۋانىپ كەتتى. باۋىرلارىمەن بىرگە قىزعالداققا كەلىپ توگىلدى دە، ونىڭ بويىنا ءنار بولىپ قۇيىلدى. كىشكەنتاي قىز دا، اۋىل حالقى دا قاتتى قۋاندى. ءبارى جاڭبىردىڭ جاۋعانىن مەرەكەدەي تويلاپ، بالالار جالاڭاياق جۇگىرىپ، اسىر-سالىپ ءبىر جاساپ قالدى. كىشكەنتاي قىز بەن قىزعالداق تا قاتتى قۋاندى. گ ۇلى باسىن كوتەرىپ، قايتادان جايناعانىن كورگەن قىز تۇلىمشاعى جەلبىرەپ، الاقانىن شاپالاقتاپ «جاۋ، جاۋ، جاڭبىر، جاۋا بەرشى!»دەپ اندەتتى.

تامشى دا ءوزىنىڭ كىشكەنتاي قىز بەن گۇلگە قۋانىش سىيلاي العانىنا قاتتى شاتتاندى. كەيدە بىرەۋگە قۋانىش سىيلاۋ ءۇشىن ءبىر تامشىنىڭ ءوزى جەتكىلىكتى بولادى ەكەن-اۋ.

 

ميرا سەمباي قىزى

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار