قازاقستان كوپپارتيالىق جۇيەدە دامىپ كەلە جاتىر. مۇنى جوققا شىعارۋعا بولمايدى. ءقازىر پارلامەنتتە ءۇش پارتيا بار. اتاپ ايتار بولساق. «نۇروتان» پارتياسى. بۇل – ماجىلىستە ەڭ كوپ داۋىس العان ساياسي ۇيىم. ءتوراعاسى –ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ.

ارينە، قازاقستاننىڭ ساياسي ومىرىندە جانە ەلىمىزدە ەڭ مىقتى جانە قۋاتتى پارتياعا اينالىپ وتىرعان ساياسي ۇيىمنىڭ قۋاتى كۇشتى. ويتكەنى  اڭگىمە –كوشبااسشىلىقتا.  ەلىمىزدەگى ءوتىپ جاتقان قاي ءبىر شارالار بولسىن، ءقازىر «نۇروتانسىز» وتپەيدى. ويتكەنى مەملەكەتتىڭ دامۋىنا تىكەلەي «نۇروتان» اتسالىسىپ وتىر جانە ىرگەلى پارتياعا سەنىم دە كۇشەيدى. ونىڭ ۇستىنە قازىرگى تاڭدا «نۇروتان» شىن مانىندە حالىقتىق جوبالاردى جۇزەگە اسىرىپ جاتىر. جەتەكشى پارتيانىڭ ءار سالاعا ارنالعان حالىقتىق جوبالارى بار. قازىرگى تاڭدا «نۇروتان» پارتياسى بيلىكپەن تىزە قوسا وتىرىپ، ەلىمىزدەگى قوردالانعان پروبلەمالاردى جەدەل شەشۋگە اتسالىسۋدا. بۇل شىن مانىندە پارتيانىڭ ايقىن مىقتىلىعى مەن قۋاتتى قارقىنىن كورسەتەدى.

ءقازىر «نۇروتان» پارلامەنتتە باسىم داۋىسقا يە. ەلىمىزدەگى جەتەكشى پارتيانىڭ سونداي-اق ماجىلىستە فراكسياسى دا بار.

سونىمەن قاتار، ماجىلىستە ورىن العان ساياسي ۇيىمنىڭ ءبىرى - «اقجول» پارتياسى. ولار «نۇروتان» سياقتى حالىقتىڭ باسىم داۋىسىن الا العان جوق. ءبىراق پارلامەنتتە وكىلدەرى بار. 

ماجىلىستەگى  ورىن العان ءۇشىنشى پارتيا ول –  حالىقتىق كوممۋنيستىك پارتياسى. ولار دا اسا بەلسەندى ەمەس. سوڭعى ەكى پارتيانىڭ ماجىلىستە 7-8 عانا وكىلى بار. بۇل سوڭعى 2016 جىلعى ءماجىلىس سايلاۋىنىڭ ناتيجەسى. پرەزيدەنت جارلىعىمەن اسسامبلەيادان تاعايىندالعان 9 دەپۋتاتتىڭ دا پارلامەنتتە مانداتى بار. مىنە قازاقستاننىڭ ساياسي دوداسىندا العاشقى ۇشتىككە ىلىنگەن ءۇش پارتيا وسى. ءبىراق قالعان ەكى پارتيا ساياسي دودادا «نۇروتاننىڭ» شاڭىنا دا ىلەسە الماي قالدى. بۇل ەلدەگى جەتەكشى پارتيانىڭ قۋاتتى قارقىنىن جانە حالىقتىڭ باسىم داۋسىنا يە بولىپ وتىرعانىن كورسەتەدى.

بۇدان باسقا قازاقستاندا كوممۋنيستىك، «اۋىل»، اقيقات» جانە «بىرلىك» پارتياسى بار. ءبىراق  ولار 2016 جىلعى ساياسي دودادا وزدەرىن كورسەتە المادى. ءسويتىپ، ماجىلىستەن ورىن الا العان جوق.

ال كەلەر سايلاۋ قاشان بولادى؟ ساراپشىلار 2021 جىلى وتەتىن بولار دەپ توپشىلانىپ وتىر. ءبىراق قازاقستاننىڭ پارلامەنتاريزم تاريحىنا ۇڭىلە قاراساق، بارلىق ءماجىلىس سايلاۋى مەرزىمىنەن بۇرىن وتكەن. ولاي بولسا، كەلەر جىلى ءماجىلىس سايلاۋى ءوتۋىا مۇمكىن بە؟ ول جاعى ءالى بەلگىسىز. ءبىراق الداعى سايلاۋدا ساياسي باسەكەلەستىك قىزا تۇسەتىنى ول ەندى انىق. «سوندىقتان ساياسي ارەناعا جاڭا پارتيا شىعۋى دا مۇمكىن»،-  دەيدى كەيبىر ساراپشىلار. ءبىراق ۋاقىتتىڭ قىسقا ەكەنىن ەسكەرەر بولساق، جاڭادان كەلەتىن ساياسي پارتيا توپ جارىپ شىعادى دەۋ سەنىمسىز. قۋاتى جانە ساياسي باسەكەلەستىگى جاعىنان ءقازىر «نۇروتان» ەشكىمگە دەس بەرمەي تۇر.

 ادىلەت مادەنيەت