جامبىلداعى العاشقى وقۋ ورنىنىڭ 100 جىلدىق تاريحى بار

/image/2019/09/16/crop-11_35_567x681_kolleddgi.jpg

جامبىل وبلىسى قۇرىلعان ساتتە وڭىردە ءۇش ارناۋلى ورتا ءبىلىم بەرەتىن وقۋ ورنى جۇمىس جاساپ تۇرعان. سونىڭ ءبىرى 95 جىلدىق تاريحى بار قازىرگى اباي اتىنداعى جامبىل گۋمانيتارلىق كوللەدجى بولىپ تابىلادى. 90 جىل بۇرىن شىمكەنتتەن تاراز قالاسىنا كوشىرىلگەن بۇل وقۋ ورنىنىڭ قۇرىلۋىنا قازاقتىڭ ءبىرتۋار ۇلى جۇسىپبەك ايماۋىتوۆ مۇرىندىق بولعان، دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى. 

العاشىندا بۇل وقۋ ورنى شىمكەنت قالاسىندا پەداگوگيكالىق تەحنيكۋم رەتىندە جۇمىس جاساعان. وقۋ ورنىنا سول ساتتە سەگىزباي ايزۋنوۆ باسشىلىق جاساعان. سول تۇستا شىمكەنت پەداگوگيكالىق تەحنيكۋمىندا ءبىلىم العان ماۋلەن بالاكايەۆ فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى اتانسا، تولەگەن تاجىبايەۆ قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى بولدى. وقۋ ورنىندا العاشقى جىلدارى تەك ۇل بالالار تەك قازاق تىلىندە وقىتىلدى. تەك 1927 جىلدان باستاپ مۇندا قازاق جىنە وزبەك قىزدارىن قابىلداي باستادى.

شىمكەنت پەداگوگيكالىق تەحنيكۋمى 1929 جىلى سىرداريا وبلىستىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ بۇيرىعىمەن سول كەزدەگى اۋليەاتا (قازىرگى تاراز) قالاسىنا كوشىرىلدى. اۋليەاتا پەداگوگيكالىق تەحنيكۋمىنا ءدال وسى وقۋ ورنىن شىمكەنت قالاسىندا ءتامامداعان شەرىم ەرمانوۆ ديرەكتور بولىپ تاعايىندالدى. تەحنيكۋم اۋليەاتاعا كوشىپ كەلگەننەن ونىڭ ءبىلىم الۋشىلارىنا ارنالىپ 100 ورىندىق جاتاقحانا دا پايدالانۋعا بەرىلدى. اۋليەاتا پەداگوگيكالىق تەحنيكۋمى العاشقى 10 جىل بويى تەك قازاق ءتىلدى مۇعالىمدەردى دايارلادى. تەك 1939 جىلدان باستاپ وقۋ ورنىندا ورىس ءبولىمى اشىلدى. ال 1940 جىلى ءبىلىم ورداسى جامبىل پەداگوگيكالىق تەحنيكۋمى دەپ اتالا باستادى. وسى ساتتەن باستاپ وقۋ ورنىندا باستاۋىش سىنىپتارعا ءدارىس بەرەتىن قازاق جانە ورىس ءتىلدى ۇستازدار دايىندالدى. سوندىقتان جامبىل پەداگوگيكالىق تەحنيكۋمى تۇلەكتەرى وڭىردەگى ساۋاتسىزدىق جويۋ ءىسى بەلسەنە تارتىلدى.

ايتا كەتۋ كەرەك جامبىل پەداگوگيكالىق تەحنيكۋمىندا ءبىلىم العانداردىڭ قاتارىندا قازاق ادەبيەتىندە، عىلىمىندا ءىز قالدىرعان ازاماتتار دا بار. ماسەلەن مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، جازۋشى-پۋبليسيست ارعىنباي بەكبوسىن، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقىتۋشىسى، فيلوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى جاڭعارا دادەبايەۆ تا ءبىر كەزدەرى جامبىل وڭىرىندەگى تاريحي وقۋ ورنىنان ءتالىم العان. وعان قوسا بۇل كوللەدجدى ۇيىمداستىرۋ ءىسىنىڭ باسىندا الاش ارىسى جۇسىپبەك ايماۋىتوۆ تۇرۋى دا وقۋ ورداسىنىڭ بەدەلىن بيىك ەتە تۇسەدى.

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار