«رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا قولعا الىنعان «قازاقستاننىڭ كيەلى جەرلەرىنىڭ گەوگرافياسى» جوباسىندا جالپىۇلتتىق قاسيەتتى نىسان رەتىندە تىزىمگە الىنعان نىساننىڭ ءبىرى جايساڭ تۇركى عۇرىپتىق كەشەنى. بۇل كەشەندە كۇنى بۇگىنگە دەيىن 37 عۇرىپتىق-مەموريالدىق ورىن اشىلعان، دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى.
تاريحتان بەلگىلى Vءى-Vءىىى عاسىرلار ارالىعىندا مۇندا تۇرىك قاعاناتى سالتانات قۇرعانى ءمالىم. سوندىقتان وبلىس اۋماعىندا زەرتتەلگەن عۇرىپتىق كەشەندەردىڭ دەنى تۇركى ءداۋىرىنىڭ وركەنيەتى مەن مادەنيەتىنەن حابار بەرەدى. ولارداعى تاس تۇسىندەر مەن وزگە جەرلەۋ ورىندارى مۇندا تۇركىلەر ەلىنىڭ ءىز قالدىرعانىن ايعاقتايدى. كەشەن شۋ اۋدانىنداعى د. قونايەۆ اۋىلى ماڭىنداعى كىندىكتاس تاۋىنىڭ بايرايىندا ورنالاسقان.
جايساڭ عۇرىپتىق كەشەنى 2010 جىلى وبلىستىق جەرگىلىكتى ماڭىزى بار مەملەكەتتىك تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىنىڭ تىزىمىنە، ال 2017 جىلى «قازاقستاننىڭ كيەلى جەرلەرىنىڭ گەوگرافياسى» جوباسى اياسىندا قازاقستاننىڭ جالپىۇلتتىق قاسيەتتى نىساندار تىزىمىنە الىندى.
كۇنى بۇگىنگە دەيىن كەشەن اۋماعىندا جۇرگىزىلگەن عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە مۇندا 37 عۇرىپتىق-مەموريالدى كەشەن اشىلعان. عالىمدارمەن زەرتتەلگەن كەشەننىڭ جەكەلەگەن بولىكتەرىنەن جارتاس بەتىنە سالىنعان سۋرەتتەر مەن رۋلىق تاڭبالاردىڭ بار ەكەندىگىن انىقتادى. ءارى ول رۋلىق بەلگىلەر شۋ القابىندا نەگىزىنەن ون وق بۋدۋن، تۇركەش تايپالارىنىڭ ءىز قالدىرعانىن ايعاقتايتىن زاتتاي دەرەك كوزى سانالادى. عۇرىپتىق كەشەننىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى وندا ەر ادامدار مەن ايەل مۇسىندەرىنىڭ قويىلۋىندا بولىپ وتىر. تاريحشىلار دا عۇرىپتىق كەشەندەردەگى ەر مەن ايەل ءمۇسىنىنىڭ قاتار قويىلۋى وتە سيرەك كەزدەسەتىن قۇبىلىس ەكەنىن مالىمدەيدى. ال تاريحشى-عالىمداردىڭ ەندى ءبىر توبى بۇل ەرەكشەلىكتى ءبىر قاعاناتتىڭ باتىس جانە شىعىس بولىپ ەكىگە بولىنۋىمەن بايلانىستىرادى.
جايساڭ عۇرىپتىق كەشەنى ارقىلى ءبىز تۇركى حالىقتارى قاعان-بەكزادالارى مەن ارۋاقتى اتا-بابالارىنىڭ قۇرمەتىنە ارناپ كەشەندەر ورناتۋ، باسىنا كەلىپ ءتاۋ ەتۋ، كوك تاڭىردەن تىلەك تىلەۋ داستۇرلەرىنە دەن قويعانىن تاني الامىز. مۇنداي قاسيەتتى ورىندار قازاق دالاسىنداعى ءدىني نانىم-سەنىمنىڭ قالىپتاسۋ ەوليۋسياسىنان دا حابار بەرەدى. ماسەلەن ەجەلگى ساق داۋىرىندە مايىتتەردى تۇتىنعان زاتتارىمەن بىرگە كومۋ ءداستۇرى بولسا كەيىننەن بۇل عۇرىپتى قازا تاپقان كىسىنىڭ باسىنا تاس مۇسىندەر ورناتۋ، جارتاستارعا بەلگى قالدىرۋ الماستىرعان.
پىكىر قالدىرۋ