شىندىعىندا قازاق دالاسىندا جەتىتوبە اتاۋى وتە ءجيى كەزدەسەدى. ءارى ولارعا بۇل اتاۋدىڭ تاڭىلۋىنىڭ استارىندا ءارقيلى تاريحي وقيعا جاتاتىنى جاسىرىن ەمەس. ەرتە تەمىر داۋىرىنە جاتاتىن جەتىتوبە ارحەولوگيالىق ەسكەرتكىشى جامبىل اۋدانى، اقبۇلىم اۋىلىنان سولتۇستىك-شىعىسقا قاراي 5 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان. نىسان جەرگىلىكتى ماڭىزى بار مەملەكەتتىك تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىنىڭ تىزىمىنە جانە «قازاقستاننىڭ كيەلى جەرلەرىنىڭ گەوگرافياسى» جوباسى بويىنشا قازاقستاننىڭ وڭىرلىك قاسيەتتى نىساندار تىزىمىنە الىنعان، دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى.
بۇل قورىم قاتار جاتقان ەكى تىزبەكتە ورنالاسقان وبالار توبىنان تۇرادى. شىعىس جاقتاعى تىزبەكتە كولەمدەرى ءىرى كەلگەن جەتى وبا جاتىر. عالىمدار ەسكەرتكىش اتاۋى وسى وبالاردىڭ سانى بايلانىستى اتالۋى مۇمكىن دەپ توپشىلايدى.
جەتىتوبە قورىمى عىلىمعا ءحىح عاسىردىڭ ورتا شەنىنەن باستاپ بەلگىلى. مۇندا ءار جىلدارى ءتۇرلى عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. ارحەولوگتار قورىمنىنان التىن جانە باسقا دا مەتالدان جاسالعان اشەكەي قالدىقتارى مەن بولشەكتەرى تاپتى. ول جادىگەرلەر ساقتاردىڭ «اڭ ستيلىمەن» ۇندەسەدى. ءارى بۇل بۇيىمداردىڭ جاسالۋ تەحنولوگياسى مەن ونداعى مەتالل بەرىكتىگى ساق داۋىرىندەگى مەتالل وڭدەۋدىڭ جوعارى دارەجەدە دامىعاندىعىن كورسەتەدى. ال ونداعى ءار ءتۇرلى بەلگىلەر مەن ورنەكتەر سول زامانداعى ادامداردى تانىم-تۇسىنىگىنەن حابار بەرەدى. ءتىپتى كەي اشەكەيلەردىڭ سىرتىنا سالىنعان اڭ اۋلاۋ، كۇنگە تابىنۋ سياقتى كورىنىستەر سول داۋىردەگى حالىقتىڭ كۇندەلىكتى تۇرمىس-تىرشىلىگىن تانىتادى. عالىمدار دا ساق زامانىندا كەن ءىسى مەن رۋدا شيكىزاتىن وڭدەۋ وعان دەيىنگى داۋىرلەرمەن سالىستىرعاندا ەداۋىر ىلگەرىلەگەنىن مالىمدەيدى.
جالپى ساق قوعامىندا ءدىني نانىمدارى مەن عۇرىپتارىنىڭ نەگىزگى سيپاتى اتا-بابا ارۋاعىنا سيىنۋدان كورىندى. سوندىقتان دۇنيەدەن قايتقان كىسىنى ارنايى رۋلىق قورىمدارعا دۇنيە-مۇلكىمەن قوسا جەرلەنىپ وتىرعان. رۋلىق قورىمدار نەگىزىندە قىستاۋلار مەن تۇراقتاردىڭ ماڭىندا بولعان.
سول سەكىلدى جەتىتوبە قورىمى دا ساق داۋىرىنەن جەتكەن وسىنداي تاريحي ماڭىزى جوعارى ەسكەرتكىش كەشەنى بولىپ تابىلادى. ەرتە كوشپەلىلەر تۇسىنىگىندە قورىمدار قاسيەتتى ورىنداردىڭ ءبىرى سانالعان. ال بۇگىنگى عىلىم ءۇشىن بۇل قورىمدار ءوز زامانىنداعى قوعامدىق قاتىناستى، ءدىني نانىم سەنىمدى ەڭ اقىرى وڭدەۋ ءىسىنىڭ قاي دەڭگەيدە جۇرگىزىلگەنىن باعامداۋدىڭ ورنىنا اينالىپ وتىر.
پىكىر قالدىرۋ