ەلباسى جولداۋىندا ايقىندالعان «نۇرلى جەر» باعداراماسىنىڭ باستى ماقساتى- كۇن ساناپ ارتىپ كەلە جاتقان سۇرانىس جاعدايىندا حالىقتى تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋ. بيىل جامبىل وبلىسىندا وسى باعدارلاما اياسىندا تۇرعىن ۇيلەر مەن ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىممەن قامتاماسىز ەتۋ نىساندارىنا قىرۋار قاراجات قارالىپتى.

جالپى، اعىمداعى جىلى وبلىستا «نۇرلى جەر» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى بويىنشا 465،4 مىڭ شارشى مەتر تۇرعىن ءۇيدىڭ قۇرىلىسىن سالۋ جوسپارلانىپتى. ونىڭ ىشىندە 140 247 شارشى مەترى – كوپپاتەرلى، 325 153 شارشى مەترى – جەكە تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى. تۇرعىن ۇيلەر مەن ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىممەن قامتاماسىز ەتۋ نىساندارىنا قاراستىرىلعان 16،7 ميلليارد تەڭگەنى ناقتىلار بولساق، ارەندالىق ۇيلەرگە – 5،7 ميلليارد، كرەديتتىك ۇيلەرگە – 6،2 ميلليارد، ال جالپى ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋعا 4،6 ميلليارد تەڭگە بولىنگەن ەكەن. وسى قارجى ەسەبىنەن 30 كوپپاتەرلى تۇرعىن ءۇيدىڭ قۇرىلىسى جۇرگىزىلىپ، 14 ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىم جوبالارى ىسكە اسىرىلماق. وبلىستىق قۇرىلىس باسقارماسىنىڭ باسشىسى جايىقباي شالداروۆتىڭ سوزىنە سەنسەك، اعىمداعى جىلى بيۋدجەت ەسەبىنەن 2 095 ادام پاتەرمەن قامتاماسىز ەتىلەدى.

– ساتىپ الۋ مۇمكىندىگىنسىز جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي سالۋ بويىنشا وسى جىلى 658 پاتەرلى ارەندالىق 9 ءۇيدىڭ قۇرىلىسى جانە قايتا جاڭعىرتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەتىن بولادى. ماسەلەن، وبلىس ورتالىعىندا 400 پاتەرلى 5 ءۇي، قورداي اۋدانىندا 50 پاتەرلى 1 ءۇي، جامبىل اۋدانىندا 18 پاتەرلى 1 ءۇيدىڭ قۇرىلىسى جۇرگىزىلەتىن بولسا، سارىسۋ اۋدانىندا 190 پاتەرلى 2 ۇيگە قايتا جاڭعىرتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلمەك. سونىمەن قاتار تۇرعىنداردىڭ باسىم بولىگى باسىبايلى باسپانالارىنا نەسيە ارقىلى قول جەتكىزەتىندىگى بەلگىلى. وسىعان وراي، وڭىردە 2019 جىلى 1460 پاتەرلى 21 ءۇيدىڭ قۇرىلىسىن اياقتاپ، پايدالانۋعا بەرۋ جوسپارلانىپ وتىر، – دەيدى جايىقباي شالدار ۇلى.

بۇگىندە ءۇي الۋدان بولەك جەر الۋدىڭ ءوزى ءبىراز ەڭبەكتى قاجەت ەتەدى. جاسىراتىنى جوق، كوپتەگەن ازاماتتار ءۇي سالۋعا تيەسىلى الاقانداي جەر ۋچاسكەسىنەگە قول جەتكىزە الماي ءجۇر. الدىڭعى جىلدارى جەر ماسەلەسى ۋشىققان كەزدە ۇكىمەت تەگىن جەر بەرۋ تۋرالى ايتقان بولاتىن. الايدا ونىڭ كىمگە جانە قالاي بەرىلەتىندىگى تۇسىندىرىلمەگەن ەدى. ەندىگى كەزەكتە ۇكىمەت تۇرعىندارعا وسىناۋ «نۇرلى جەر» باعدارلاماسى ارقىلى جەر ءۇي سالىپ بەرۋدى قولعا الىپ، ءۇي سالۋعا كەرەك جەردى تەگىن بەرە باستادى. ءبىراق بۇعان قول جەتكىزۋ ءۇشىن ءبىرقاتار تالاپتاردى ەسكەر قاجەت. بىرىنشىدەن، تەگىن جەر ۇكىمەتتىك باعدارلاماعا قاتىسۋشىلارعا عانا بەرىلەدى. ەكىنشىدەن، كەزەكتە تۇرعان ازامات جەكە ءۇي سالۋ ءۇشىن قارجى تولەۋى نە «قازاقستاننىڭ تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكىنە» سالىمشى بولۋى كەرەك.

ايتا كەتەرلىگى، مۇنداي جەر تەلىمدەرى سۋ قۇبىرى مەن جارىق جۇيەسى تارتىلعان اۋدانداردان بەرىلەدى. اتالعان باعدارلاما اياسىندا وڭىردە 1704 گەكتار ءۇي القابى ينجەنەرلىك-كوممۋنيكاسيالىق ينفراقۇرىلىممەن قامتىلادى ەكەن.