بىرلىك پەن جاسامپازدىق: قحا-نىڭ 30 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان نەگىزگى باستامالار

/uploads/thumbnail/20250228163935900_big.webp

«بىرلىك پەن ىنتىماق باستى قۇندىلىعىمىز ءارى مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ بۇلجىماس باعدارى بولىپ قالا بەرەدى»، - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

بۇگىندە قازاقستاندا 124-تەن استام ەتنوس وكىلدەرى تاتۋلىق پەن كەلىسىمدە ءومىر سۇرەدى. ولار ەلدىڭ تولىققاندى ازاماتتارى جانە مەملەكەتتىڭ دامۋىنا ەلەۋلى ۇلەس قوسىپ كەلەدى. قازاقستاندىق بىرەگەيلىكتى نىعايتۋ، ەتنوسارالىق شيەلەنىستىڭ مەن قاقتىعىستاردىڭ الدىن الۋ – مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ نەگىزگى باسىمدىقتارى. 

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگى 2024 جىلى ەتنوسارالىق كەلىسىمدى نىعايتۋعا، قاقتىعىستاردىڭ الدىن الۋعا، ەتنومەدياسيانى دامىتۋعا، مامانداردى دايارلاۋعا جانە ەتنوسارالىق سالاداعى مەملەكەتتىك ساياساتتى جۇزەگە اسىرۋعا باعىتتالعان كەشەندى شارالاردى ىسكە اسىردى.

سولاردىڭ ءبىرى – 1 ناۋرىزدا «العىس ايتۋ» كۇنىنە وراي ۇيىمداستىرىلعان رەسپۋبليكالىق تەلەكوپىر. وعان 1000-نان استام ادام قاتىستى. ءىس-شارا اياسىندا «قايىرىمدىلىق كەرۋەنى» رەسپۋبليكالىق اكسياسى جانە «شاڭىراق» شىعارماشىلىق بايقاۋى ءوتتى.

جىلدىڭ ماڭىزدى وقيعالارىنىڭ ءبىرى – 25 ساۋىردە وتكەن قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ (قحا) «بىرلىك. جاسامپازدىق. پروگرەسس» XXXIII سەسسياسى. وعان مەملەكەت باسشىسى ءتوراعالىق ەتتى. سونىمەن قاتار، 28 ساۋىردە «بىرلىك جۇگىرىسى» اتتى جارتىلاي مارافون ءوتتى. وعان 15 وڭىردەن 15 مىڭ ادام قاتىستى.

2024 جىلى قحا جانىنان «جومارت جان» قوعامدىق ورتالىقتارى قۇرىلدى. ولار بىرنەشە ۆولونتەرلىك جانە قايىرىمدىلىق اكسيالار ۇيىمداستىردى. اتاپ ايتساق، «جۇرەكتەن جۇرەككە» جانە «مەكتەپكە جول» اكسيالارى ءوتتى. جالپى، وتكەن جىلى قحا مۇشەلەرى مۇقتاج ازاماتتارعا 1،3 ملرد تەڭگە كولەمىندە كومەك كورسەتتى.

«جومارت جان» ورتالىقتارى نەگىزگى 4 باعىت بويىنشا قىزمەت ەتەدى.

  1. مەكتەپكە جول – بۇل كوپبالالى جانە از قامتىلعان وتباسىلاردان شىققان بالالاردى جىل سايىن مەكتەپكە دايىنداۋعا كومەك كورسەتەتىن قايىرىمدىلىق اكسياسى. 2024 جىلى 6،5 مىڭنان استام بالا مەكتەپكە قاجەتتى قۇرال-جابدىقتار مەن كيىمدەرمەن قامتاماسىز ەتىلدى. جالپى، 260 ملن تەڭگە قارجى جۇمسالدى.
  2. جۇرەكتەن جۇرەككە – بۇل تابيعي اپاتتار مەن توتەنشە جاعدايلار كەزىندە ازاماتتارعا قولداۋ كورسەتۋگە باعىتتالعان جوبا. جوبا اياسىندا ۆولونتەرلەردىڭ كومەگىمەن زارداپ شەككەن وڭىرلەرگە 1700 توننادان استام ازىق-تۇلىك، دارى-دارمەك جانە ءبىرىنشى كەزەكتە قاجەتتى تاۋارلار جەتكىزىلدى. گۋمانيتارلىق كومەكتىڭ جالپى سوماسى 805 ملن-نان استام قارجى جۇمسالدى.
  3. مەيىرىم – ينكليۋزيۆتى توپتار مەن الەۋمەتتىك وسال ازاماتتاردى قولداۋ باعىتى. 2024 جىلى جوبا اياسىندا 1320 وتباسى جانە 483 ازاماتقا الەۋمەتتىك كومەك كورسەتىلدى.
  4. قامقور – سپورتتىق جانە الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋعا باعىتتالعان قايىرىمدىلىق جوبالارى. 2024 جىلى وڭىرلەردە جاڭا سپورت الاڭدارى قۇرىلدى، سپورتپەن شۇعىلدانۋعا ارنالعان ورتالىقتار اشىلدى، سونداي-اق مەكتەپتەر زاماناۋي ءبىلىم بەرۋ قۇرالدارىمەن جابدىقتالدى (مىسالى، ينتەراكتيۆتى تاقتا جانە ت.ب.).

سونىمەن قاتار، بىلتىر قحا 13 ارنايى قوعامدىق جوبانى جۇزەگە اسىردى. قحا-نىڭ 10 قوعامدىق قۇرىلىمى بەلسەندى جۇمىس اتقارۋدا. ولاردىڭ قاتارىندا اقساقالدار كەڭەسى، انالار كەڭەسى، «اسسامبلەيا جاستارى» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگى، جۋرناليستەر كلۋبى، عىلىمي ساراپشىلار كەڭەسى، «جومارت جان» ورتالىقتارى، ەتنومەدياسيا كەڭەسى، شىعارماشىلىق ۇجىمدار قاۋىمداستىعى، ستۋدەنتتىك قحا، جاس عالىمدار كلۋبى بار. 

قحا مىڭنان استام ەتنومادەني بىرلەستىكپەن تىعىز بايلانىس ورناتقان.

ەلىمىز بويىنشا 35 دوستىق ءۇيى مىڭنان استام ەتنومادەني بىرلەستىك ءۇشىن زاماناۋي كوميۋنيتي-ورتالىقتار رەتىندە قىزمەت ەتەدى. 2024 جىلى بۇل ورتالىقتاردا 2 757 ءىس-شارا ۇيىمداستىرىلىپ، وعان شامامەن 300 مىڭ ادام قاتىستى.

2024 جىلى قحا قۇرىلىمدارىنىڭ قاتىسۋىمەن 15 000-نان استام الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ءىس-شارا ءوتتى، 700 مىڭ ادام قاتىستى.

ەلدەگى ءتورت ۋنيۆەرسيتەتتىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىندە «ەتنوساياسي ساۋاتتىلىق» اتتى ارنايى كۋرس ەنگىزىلدى.

ەتنوسارالىق قاتىناستار سالاسىنداعى ماڭىزدى باعىتتاردىڭ ءبىرى – قاقتىعىستاردىڭ الدىن الۋدىڭ ءتيىمدى تەتىگى رەتىندە ەتنومەدياسيانى دامىتۋ. 2024 جىلى 233 كاسىبي ەتنومەدياتور رەسپۋبليكالىق، وڭىرلىك جانە جەرگىلىكتى دەڭگەيدە دايارلىقتان ءوتتى. سونداي-اق 30 سەمينار مەن ترەنينگ وتكىزىلىپ، 1 207 ادام وقىتىلدى.

ەتنوسارالىق قاتىناستاردىڭ جاي-كۇيىن وبەكتيۆتى باعالاۋ ماقساتىندا 2 سوسيولوگيالىق زەرتتەۋ جۇرگىزىلدى، وڭىرلەرگە 10 مونيتورينگتىك ساپار جاسالىپ، ولاردىڭ قورىتىندىسى بويىنشا مەملەكەتتىك ورگاندارعا ءتيىستى ۇسىنىستار بەرىلدى.

زەرتتەۋ ناتيجەلەرى بويىنشا ەل ازاماتتارىنىڭ 97،3%-ى ەتنوسارالىق جاعدايدى تۇراقتى جانە قولايلى دەپ باعالادى.

ەتنوسارالىق ماسەلەلەر بويىنشا 80 وڭىرلىك ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ توبى 160 مىڭنان استام ادام قاتىسقان 3 000-نان استام ءىس-شارا وتكىزدى. ولار كونفەرەنسيالار، كەزدەسۋلەر، سەمينارلار، كەڭەستەر، دوڭگەلەك ۇستەلدەر جانە باسقا دا فورماتتاردا ءوتتى.

مينيسترلىك ناسىلدىك كەمسىتۋشىلىكتىڭ بارلىق تۇرلەرىن جويۋ تۋرالى حالىقارالىق كونۆەنسيانى ورىنداۋ جانە انتيديسكريميناسيالىق زاڭنامانى تالقىلاۋ ماسەلەلەرى بويىنشا تۇراقتى ۆەدومستۆوارالىق جۇمىس توبىن قۇردى. جۇمىس قورىتىندىسى بويىنشا وسى سالاداعى زاڭنامانى جەتىلدىرۋگە ارنالعان ۇسىنىستار ازىرلەندى.

قازاقستاندا قوعامدىق كەلىسىم مەن ەتنوسارالىق ءوزارا ءىس-قيمىلدى نىعايتۋ جونىندەگى جۇيەلى جۇمىس 2025 جىلى دا جالعاسىن تابادى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ق.ك.توقايەۆتىڭ توراعالىعىمەن قحا-نىڭ XXXIV مەرەيتويلىق سەسسياسى وتكىزىلەدى. بۇل – ۇلتتىق بىرلىكتى دامىتۋداعى باسىم باعىتتاردى ايقىندايتىن نەگىزگى ءىس-شارالاردىڭ ءبىرى بولماق.

قحا-نىڭ 30 جىلدىعىنا دايىندىق اياسىندا 400-دەن استام ءىرى ءىس-شارانى ۇيىمداستىرۋ بويىنشا جوسپار ازىرلەنىپ، بەكىتىلدى. سونىمەن قاتار، قحا انتولوگياسى مەن مەرەيتويلىق مەدالى شىعارىلادى.

بيىل ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ جۇمىستارىنا، مەملەكەتتىك ورگاندار مەن قوعامدىق قۇرىلىمداردىڭ ەتنوستاردى قازاقستاندىق قوعامعا ينتەگراسيالاۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا، سونداي-اق ەتنوسارالىق تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋدە ازاماتتىق قوعامنىڭ ءرولىن كۇشەيتۋگە ەرەكشە نازار اۋدارىلادى.

بۇل سالاداعى كاسىبي مامانداردى دامىتۋ ءۇشىن قحا جۋرناليستەر كلۋبى اياسىندا 200-دەن استام جۋرناليست وقىتىلادى، ال ەتنوسارالىق قاتىناستار سالاسىنداعى 1000-نان استام كاسىبي كەلىسسوز جۇرگىزۋشىنىڭ بىلىكتىلىگى ارتتىرىلادى.

2025 جىلعى نەگىزگى باسىمدىقتاردىڭ ءبىرى – سالالىق كادرلاردى دايارلاۋ. «ەتنوساياساتتانۋ» جانە «ەتنوجۋرناليستيكا» ماماندىقتارى بويىنشا وقىتىلعان مامانداردىڭ سانىن ارتتىرۋ جوسپاردا بار.

سونىمەن قاتار، قحا جوبالارى، دوستىق ۇيلەرى، لينگۆيستيكالىق كابينەتتەر جانە باسقا دا مامانداندىرىلعان قۇرىلىمدار ارقىلى مەملەكەتتىك ءتىلدى ەتنوسارالىق قاتىناس ءتىلى رەتىندە قالىپتاستىرۋ جۇمىستارى كۇشەيتىلەدى.

بۇل مىندەتتەر قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا قازاقستاندىق پاتريوتيزمگە، ازاماتتىق بىرلىككە جانە ەل حالقىنىڭ رۋحاني-مادەني تۇتاستىعىنا نەگىزدەلگەن قوعامدىق كەلىسىم مەن جالپىۇلتتىق تۇتاستىقتى قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

ق ر مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى

قاتىستى تەگتەر :

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار