2025 جىلعى 31 ناۋرىز كۇنى استانا قالاسىندا «قازاقستاندىق قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتى» كەاق «ۇلتتىق قۇرىلتاي. ەلەۋلى كەزەڭ» اتتى بۋرابايدا وتكەن ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ IV وتىرىسىن تالقىلاۋعا ارنالعان كەزدەسۋ وتكىزدى.
اتالعان كەزدەسۋدە ۇلتتىق قۇرىلتاي وتىرىستارىنا شولۋ جاسالىپ، بۋرابايدا وتكەن IV وتىرىستا كوتەرىلگەن ماسەلەلەر تالقىلاندى. ءىس-شاراعا ساراپشىلار، ل.ن. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى قحا كافەدراسىنىڭ پروفەسسور-وقىتۋشىلار قۇرامى جانە ءبىلىم الۋشىلار قاتىستى.
كەزدەسۋ قازاقستاندىق قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتى قوعامدىق ۇردىستەردى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ باسشىسى ريززات تاسىمنىڭ مودەراتورلىعىمەن ءوتتى.
«ۇلتتىق قۇرىلتاي قىزمەتىنىڭ ەرەكشەلىگى – ونىڭ كونسۋلتاتيۆتىك-كەڭەسشى سيپاتى جانە الەۋمەتتىك-ساياسي دامۋ ماسەلەلەرى بويىنشا كونسەنسۋسقا قول جەتكىزۋگە باعدارلانۋى. بۋرابايدا IV ۇلتتىق قۇرىلتاي ءوز جۇمىسىن قورىتىندىلادى. الاڭ بۇگىنگى قوعامدىق-ساياسي ۇدەرىستەردى ساراپتاۋ ورنىنا اينالدى.
پرەزيدەنت ق.توقايەۆ بۋرابايداعى سوزىندە ەڭ باستى ماسەلە – قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 40 جىلدىعىنا قانداي جەتىستىكتەرمەن جەتەتىنى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. وعان قوسا، بiزدiڭ مىقتى تۇسىمىز - ءتورت ستراتەگيالىق تىرەك ايقىندالدى، ولار: سيفرلاندىرۋ جانە جاساندى ينتەللەكت – تەحنولوگيالىق سەرپىلىس، مەملەكەتتىك باسقارۋ مەن بيزنەستىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ؛ لوگيستيكا – قازاقستاندى ەۋرازيا كەڭىستىگىندە ماڭىزدى كولىك حابىنا اينالدىرۋ؛ اگروونەركاسىپ كەشەنى – اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ، ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ؛ ەنەرگەتيكا – ءداستۇرلى جانە جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىن دامىتۋ، ورنىقتى وسۋگە نەگىز قالاۋ. جالپى، الداعى ۋاقىتتا نورماتيۆتىك-قۇقىقتىق قۇجاتتاردىڭ جۇيەلەنۋى جانە ەلدى جاڭعىرتۋعا باعىتتالعان ءبىرقاتار تۇجىرىمدامالىق قۇجاتتاردىڭ قابىلدانۋى كۇتىلۋدە. كەلەسى، V ۇلتتىق قۇرىلتاي قىزىلوردا قالاسىندا وتەدى. بۇل – تاريحي مانگە يە شەشىم، ويتكەنى قىزىلوردا ءبىر كەزدەرى قازاقستاننىڭ العاشقى استاناسى بولعان. دەمەك، بولاشاققا باعىتتالعان تالقى تەرەڭ تاريحي تامىرعا سۇيەنۋدە».
ل.ن. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ناتاليا كالاشنيكوۆا ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ IV وتىرىسىنداعى نەگىزگى باسىمدىقتارعا توقتالا وتىرىپ، ققدي مەن قحا كافەدراسى اراسىنداعى قۇرىلتايدا كوتەرىلگەن ماسەلەلەر شەڭبەرىندە زەرتتەۋ جۇمىستارىن ۇيىمداستىرۋ بويىنشا ارىپتەستىك قارىم-قاتىناس تۋرالى ايتىپ ءوتتى.
«شىنىندا دا، بۇگىن ءبىزدىڭ تىعىز ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ ماڭىزدى اسپەكتىسى اتاپ ءوتىلدى، ۇلتتىق قۇرىلتاي اياسىنداعى زەرتتەۋلەرمەن تانىستىق. اسىرەسە، ءدال وسىنداي ىنتىماقتاستىق ارقىلى عىلىمي-ساراپشىلىق ديپلوماتيا سياقتى ماڭىزدى باعىت قالىپتاسادى دەپ ويلايمىن، بۇل قازىرگى جاعدايدا وتە ماڭىزدى. قازاقستاندا ساراپشىلىق ورتا بەلسەندى تۇردە قالىپتاسىپ كەلەدى جانە وسى ورتادا شەتەلدە دە قىزىعۋشىلىق تۋدىراتىن ماڭىزدى ينتەللەكتۋالدىق ورتالىقتار بار. الايدا، بۇل ورتالىقتار كوبىنە اۆتونومدى جۇمىس ىستەيدى. بۇگىنگى كەزدەسۋ بىزگە ءوز مۇمكىندىكتەرىمىزدى كەڭەيتۋگە جانە تىعىز ىنتىماقتاستىق ورناتۋعا تاماشا مۇمكىندىك بەرەدى».
قوعامدىق ۇردىستەردى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ ساراپشى-مەنەدجەرلەرى ولجاس تورەمۇراتوۆ پەن ينديرا كۋنتۋوۆا ۇلتتىق قۇرىلتاي اياسىندا جارىق كورگەن تالداۋ باياندامالارىن تانىستىرىپ، ساراپشىلارمەن جۇمىستىڭ قىر-سىرىمەن ءبولىستى.
«2023 جىلدان باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ «قازاقستاندىق قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتى» كەاق ۇلتتىق قۇرىلتاي شەڭبەرىندە قوعامدىق-ساياسي تاقىرىپتار بويىنشا تالداۋ باياندامالارىن ازىرلەپ كەلەدى. 2023 جىلى ساراپشى م. حاسەنوۆتىڭ، سونداي-اق ۇلتتىق قۇرىلتاي مۇشەلەرى ق. ارىستانبەكوۆ، ع. ابىشيەۆ، گ. يلەۋوۆا جانە ا. چەبوتاريەۆتىڭ قاتىسۋىمەن 5 تالداۋ بايانداماسى جارىق كوردى.
2024 جىلى ءۇش تالداۋ بايانداماسى دايىندالدى، وندا قازاقستاننىڭ جالپىۇلتتىق قۇندىلىق باعدارىنىڭ نەگىزگى تەوريالىق جانە قولدانبالى اسپەكتىلەرىن زەرتتەۋ ناتيجەلەرى (ا. چەبوتاريەۆ)، جاستاردى قۇندىلىققا باعدارلاپ وقىتۋ جانە تاربيەلەۋ جۇيەسىن قۇرۋ نەگىزدەرى (ر. قاراتابانوۆ) ۇسىنىلدى، سونداي-اق قازاقستانداعى كرەاتيۆتى سەكتوردىڭ زاماناۋي ءۇردىسى، ترانسفورماسياسى مەن دامۋ پەرسپەكتيۆاسى (ر. قادىر) تالداندى. ءاربىر تالداۋ بايانداماسى الەۋمەتتانۋلىق دەرەكتەرگە – ۇلتتىق قۇرىلتاي مۇشەلەرىن قوسا العاندا، ساراپشىلارمەن جۇرگىزىلگەن جاپپاي ساۋالنامالار مەن تەرەڭدەتىلگەن سۇحباتتارعا نەگىزدەلگەن».
ساياساتتانۋشى، «كونترتەرروريستىك كوميتەت» رقب ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى، ل.ن. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى كافەدراسىنىڭ دوكتورانتى اسسول ميرمانوۆا مەملەكەت باسشىسىنىڭ بۋرابايداعى سوزىنە قاتىستى ساراپشى-اكادەميالىق قاۋىم تاراپىنان پىكىر ءبىلدىردى.
تالقىلاۋ بارىسىندا باسقا دا قاتىسۋشىلار ۇلتتىق قۇرىلتايعا قاتىستى تۋىنداعان سۇراقتارىنا جاۋاپ الدى. ءو