ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە الماتى قالاسىنىڭ اكىمدىگىمەن بىرلەسىپ ۇيىمداستىرىلعان «عىلىم، بيزنەس جانە ءوندىرىس ىقپالداستىعى» اتتى فورۋم ءوتتى.

         ءىس-شاراعا الماتى قالاسىنىڭ اكىمى ەربولات دوسايەۆ، قازۇۋ-دىڭ باسقارما ءتوراعاسى – رەكتور جانسەيىت تۇيمەبايەۆ، ەكولوگيا جانە قورشاعان ورتانى قورعاۋ، سەيسميكالىق قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى وكىلدەر مەن ساراپشىلار، سونداي-اق وندىرىسكە يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋشى كومپانيالار، عىلىمي قاۋىمداستىق جانە 200 گە جۋىق بيزنەس وكىلدەرى قاتىستى.

    فورۋمنىڭ پلەنارلىق سەسسياسىندا الماتى قالاسىنىڭ اكىمى ەربولات دوسايەۆ بايانداما جاساپ، قالالىق ينفراقۇرىلىمدى، ەكولوگيانى جانە سيفرلاندىرۋدى دامىتۋدىڭ وزەكتى مىندەتتەرىنە توقتالدى. قالا اكىمى عىلىم مەن يننوۆاسيانى ىلگەرىلەتۋ مەملەكەت باسشىسىنىڭ ساياساتىنىڭ باستى باسىمدىقتارىنىڭ ءبىرى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. «مەملەكەت باسشىسىنىڭ يدەيالارىن جۇزەگە اسىرۋدا ەلىمىزدىڭ عىلىمي جانە ءبىلىم بەرۋ ورتالىعى رەتىندە الماتىعا ەرەكشە ءمان بەرىلەدى. قالادا قازاقستاننىڭ بارلىق جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ۇشتەن ءبىرى ورنالاسقان، 280 مىڭنان استام ستۋدەنت وقيدى جانە 130-دان استام عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىقتارى جۇمىس ىستەيدى، بۇل قازاقستانداعى عىلىمي ۇيىمداردىڭ جالپى سانىنىڭ ۇشتەن ءبىرىن قۇرايدى»، – دەدى ەربولات دوسايەۆ.

ءوز سوزىندە ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ باسقارما ءتوراعاسى – رەكتور جانسەيىت تۇيمەبايەۆ ۋنيۆەرسيتەتتىڭ جەتىستىكتەرى مەن الداعى جوسپارلارى تۋرالى بايانداپ، بۇگىنگى فورۋم عىلىم، بيزنەس جانە ءوندىرىس ىنتىماقتاستىعىنا ارنالىپ وتىرعانىن جەتكىزدى.

      «ۇلتتىق قۇرىلتايدا مەملەكەت باسشىسى قازاقستاندا  عىلىم قالاشىعىن قۇرۋ تۋرالى ماسەلەنى كوتەردى. پرەزيدەنت ۇكىمەتكە وسى باستامانى جان-جاقتى زەردەلەپ، ءتيىستى زاڭ جوباسىن دايىنداۋدى تاپسىردى. مامانداندىرىلعان عىلىمي-تەحنولوگيالىق ايماقتار عىلىمي ۇيىمداردى، كاسىپورىنداردى جانە يننوۆاسيالىق ستارتاپتاردى بىرىكتىرەدى. قازۇۋ الماتىنىڭ يننوۆاسيالىق ەكوجۇيەسىنە كىرۋگە جانە عىلىمي ازىرلەمەلەردى كوممەرسيالاندىرۋدا زور مۇمكىندىكتەرگە يە. بۇل بىزگە عىلىمي قالاشىق بولۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. الداعى ۋاقىتتا قازاقستاندىق جوعارى وقۋ ورىندارى اراسىندا ەڭ ءىرى تەحنوپارك، يننوۆاسيالىق پارك جانە جاساندى ينتەللەكت ورتالىعىنىڭ قۇرىلىسى جوسپارلانۋدا»، – دەدى رەكتور ج.تۇيمەبايەۆ.

       فورۋمدا قاتىسۋشىلارعا قازۇۋ-دىڭ «Farabi Hub» يننوۆاسيالىق ونىمدەر جانە جوعارى تەحنولوگيالىق جوبالار ورتالىعى تانىستىرىلدى. حابتا جەردى قاشىقتىقتان زوندتاۋ تەحنولوگيالارى جونىندەگى قازاقستان-قىتاي زەرتحاناسى، سولتۇستىك-باتىس پوليتەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيليالى، «روبوتوتەحنيكا جانە مەحاترونيكا RoboMech» ورتالىعى، تەحنوپارك زەرتحاناسى، دارىلىك وسىمدىكتەر ورتالىعى، ZTE كومپانياسىنىڭ يننوۆاسيالىق ورتالىعى، حيميا جانە حيميالىق تەحنولوگيالار زەرتحاناسى، «سوت ساراپتاماسى» زەرتحاناسى ورنالاسقان. سونداي-اق قوناقتارعا حيميا جانە حيميالىق تەحنولوگيا، بيولوگيا جانە بيوتەحنولوگيا، فيزيكا جانە نانوتەحنولوگيا سالاسىنداعى يننوۆاسيالاردىڭ كورمە ستەندتەرى كورسەتىلىپ، ۋنيۆەرسيتەت بازاسىنداعى سۋپەركومپيۋتەر كلاستەرى، قازۇۋ قۇرىلىسىنىڭ II كەزەڭىنىڭ باس جوسپارى جانە جوو قىزمەتى تۋرالى بەينەفيلم ۇسىنىلدى.

گەوگرافيا جانە تابيعاتتى پايدالانۋ فاكۋلتەتىنىڭ دەكانى ءاليا اقتىمبايەۆا جەردى قاشىقتىقتان زوندتاۋ تەحنولوگيالارى جونىندەگى قازاقستان-قىتاي زەرتحاناسى شىڭجاڭ ەكولوگيا جانە گەوگرافيا ينستيتۋتىمەن بىرلەسىپ قۇرىلعانىن اتاپ ءوتتى.

ورتالىقتاعى عالىمداردىڭ زەرتتەۋلەرى ەكولوگيالىق مونيتورينگكە، تابيعي رەسۋرستاردى باسقارۋعا جانە كليماتتىڭ وزگەرۋىنە بەيىمدەلۋگە باعىتتالعان. «ورتالىق ازيا اۋماعىندا قۇرعاقشىلىق، جەردىڭ دەگراداسياسى جانە سۋ تاپشىلىعى سىندى اۋقىمدى وزگەرىستەر ورىن الۋدا. اتالعان ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن زەرتحانا ماماندارى درونداردىڭ كومەگىمەن سپۋتنيكتىك دەرەكتەردى جيناقتاپ، دالالىق زەرتتەۋلەر جۇمىسىن جۇرگىزەدى. ورتالىق زەرتتەۋشىلەرى تابيعي رەسۋرستاردى ءتيىمدى پايدالانۋدىڭ يننوۆاسيالىق شەشىمىن دە قاراستىرىپ، «قۇرعاق كليماتتى ايماقتارداعى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ تۇراقتى دامۋى» ۇسىنىسىن ازىرلەپ وتىر» دەپ اتاپ ءوتتى ءا.اقتىمبايەۆا.

ينجينيرينگ جانە جوعارى تەحنولوگيالار كلاسستەرىنىڭ باس ديرەكتورى ءامىرحان تەمىربايەۆ ۋنيۆەرسيتەت بازاسىندا قىتايدىڭ سولتۇستىك-باتىس پوليتەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيليالى تابىستى جۇمىس ىستەيتىنىن باياندادى. اتالعان جوعارى وقۋ ورنىمەن جۇزەگە اسىرالاتىن ورتاق جوبالاردىڭ ءبىرى – ميكروسپۋتنيك ازىرلەۋ.

«قازۇۋ عارىشقا نانوسپۋتنيكتەردى ۇشىرۋ بويىنشا تاجىريبەسى بار ەلىمىزدىڭ جالعىز جوعارى وقۋ ورنى. قازىرگى تاڭدا وقۋ ورداسىنىڭ زەرتتەۋشىلەرى «NKSAT» ميكروسپۋتنيگىن ازىرلەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدە.  بۇل قازاقستان مەن ورتالىق ازياداعى العاشقى ۋنيۆەرسيتەتتىك ميكروسپۋتنيك بولماق. عارىشقا ۇشىرىلاتىن ميكروسپۋتنيك جەردىڭ گراۆيتاسيالىق ءورىسىن جانە رادياسيالىق ساۋلەنى ولشەۋ، گەولوگيالىق بارلاۋ جۇرگىزۋ بويىنشا نەگىزگى ءۇش مىندەتتى ورىندايدى» دەدى ءا.تەمىربايەۆ.

ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ حيميا جانە حيميالىق تەحنولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ دەكانى الينا گالەيەۆا حيميا جانە حيميالىق تەحنولوگيا زەرتحاناسىن تانىستىردى.

«Farabi Chem Science» كلاستەرىنە 8 وزىق زەرتحانا مەن حيميالىق گالۆانيكالىق قاپتامالار شىعاراتىن عىلىمي-وندىرىستىك ورتالىعى كىرەدى. «فاكۋلتەت عالىمدارى حيميالىق توك كوزدەرى بويىنشا، اتاپ ايتقاندا ناتريي جانە ماگنيي-يوندى اككۋمۋلياتورلارعا ارنالعان جاڭا ماتەريالدار، باتارەيالاردى قايتا وڭدەۋ جانە ولاردى جيناۋ ءۇشىن فاندوماتتاردى دامىتۋ جۇمىستارىن جۇرگىزەدى.

سونىمەن قاتار Chemical Coating innovations عىلىمي-وندىرىستىك ورتالىعى ماشينا جاساۋ جانە تەحنيكالىق قۇرال جاساۋ قاجەتتىلىكتەرى ءۇشىن، سونداي-اق كادەسىيلار مەن زەرگەرلىك بۇيىمدارىن وڭدەپ، ارنايى گالۆانيكالىق قاپتامالار شىعارۋمەن اينالىسادى.

فارماسيەۆتيكا سالاسى بويىنشا قازاقستاندىق وسىمدىك شيكىزاتىنا نەگىزدەلگەن 8 پرەپارات، جارالار مەن كۇيىكتەردى ەمدەۋگە ارنالعان گيدروگەلدى جابىندار، قۋىق ونكولوگياسىن ەمدەۋگە ارنالعان يمپلانتتار ازىرلەنۋدە. فاكۋلتەت زەرتتەۋشىلەرى وتا كەزىندە پايدالانىلاتىن حيرۋرگيالىق ءجىپتى جەتىلدىرىپ، بەتىنە انتيباكتەريالدى جابىن جاساپ شىعاردى. اتالعان عىلىمي جوبا ادام ءومىرىن ساقتاپ قالۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. وقۋ ورداسىنىڭ عالىمدارى ازىرلەپ شىققان حيميالىق ءجىپ انالوگتارعا قاراعاندا 3 ەسە ارزان» دەدى ا.گالەيەۆا.

         فورۋم سوڭىنان قازۇۋ مەن «Astana Motors Manufacturing» جانە «Dragon Lakshme Group KZ» ج ش س كومپانيالارى اراسىندا ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمگە قول قويۋ ءراسىمى ءوتتى. تاراپتار اۆتوكولىك ونەركاسىبىندە كادرلاردى دايارلاۋ جانە يننوۆاسيالار سالاسىندا ءوزارا ىنتىماقتاستىق ورناتىپ، سونداي-اق سۋمەن جابدىقتاۋ جانە ەكولوگيا بويىنشا بىرلەسكەن جوبالاردى ازىرلەيدى.

       فورۋمنىڭ پلەنارلىق سەسسياسىندا «استانا موتورس مanufacturing Kazakhstan» زاۋىتىنىڭ ديرەكتورى ماكسيم تاراسوۆ، ق ر ۇعا اكادەميگى امانگەلدى بيسەنبايەۆ، قازاقستانداعى ZTE كورپوراسياسىنىڭ باس ديرەكتورى ۆەي ۆەي، ق ر ۇعا اكادەميگى، قازۇۋ پروفەسسورى مۇحامبەتقالي بۇركىتبايەۆ، ق ر ۇعا باس ديرەكتورى «Alageum Engineering» ۇتو ادىلبەك تاجىبايەۆ، بيولوگيا عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، دارىلىك وسىمدىكتەر ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى جانار جەڭىس جانە ت.ب. جەتەكشى عالىمدار مەن بيزنەس-ساراپشىلار پىكىر ءبولىسىپ، تاجىريبە الماستى. 

       فورۋم بارىسىندا عالىمدار، كاسىپكەرلەر، اكىمدىك وكىلدەرى جانە باسقا دا قاتىسۋشىلار اراسىندا اشىق پىكىرتالاس ءوتتى. پانەلدىك سەسسيادا قاتىسۋشىلار قالالىق ورتانىڭ، ونەركاسىپتىڭ جانە تۇراقتى دامۋدىڭ وزەكتى سىن-قاتەرلەرىن شەشۋ ءۇشىن بولاشاقتا بىرلەسىپ اتقاراتىن جوبالاردى تالقىلادى.

 ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى