Mektep qabyrǵasynda júrgende kitap kóp oqıtynmyn. Balalar kitaphanasynyń «shetel ádebıeti» sóresindegi barlyq kitapty taýysyp tastaǵanymdy kúni búginge sheıin maqtanyshpen eske alamyn. Ýaqyt óte kele kitapqa degen mahabbatyń sónbese de oǵan ýaqyt tappaıtyn bolady ekensiń. Sońǵy kezde ishteı soǵan qynjylyp júrgen edim. Joldasym osyny sezdi me, bilmedim, meni bir kúni kitap dúkenine aparyp, «unaǵan kitapty tańda, mindetti túrde oqıtyn bol» dep til qatty. Avstralıalyq jazýshy Kolın Makkolaýdyń «Tikenekte án salýshylar» romany kózime erekshe tústi. «Mine, osy kitap» dedim.
«Mahabbattan basqa oılaıtyndaryń joq pa?» degen syndy qulaǵym shalǵan. Mahabbat dep ah uryp, zar jylap án aıtyp, uzyn-sonar shıelinisken oqıǵany baıandap júrgenimiz ras. Bul máńgilik taqyrypty jyrlaý, jazý ońaı sharýa dep kim aıtty?! Bir oda jazý úshin keıde bir ǵumyrdyń ózi az. Men búgin oqyrman nazaryna áıgili mahabbat romanyn usynbaqshymyn. Óz kezegimde mahabbat romany degendi tek eki ǵashyqtyń qarym-qatynasy dep túsiný, atalmysh ádebıet janryn jeńil-jelpi dúnıe deńgeıinde qarastyrý óreskel qate ekendigin atap ótkim keledi.
«Tikenekte án salýshylardyń» basty keıipkerleri Meggı men Ralf. Bul qarapaıym otbasynan shyqqan qyz ben odan on segiz jasqa úlken din qyzmetshisi arasyndaǵy sezim arpalysy. Jarty ǵasyrlyq ýaqyt sheńberin qamtıtyn roman mahabbat pen mansap ıaǵnı neden bas tartyp, nege umtylý kerek, kimbiz jáne ne úshin jaratylǵanbyz degen suraqtarǵa jaýap izdeıdi. Óziniń ambısıasyn barlyǵynan joǵary qoıatyn, kóńil emes karera qýanyshyn ańsaıtyn, paıda kózdep bas qosatyn jańa zamanda atalmysh týyndy burynǵydan áldeqaıda ózektirek. Joǵaryda basty keıipkerdiń biri dep Ralf esimdi din qyzmetshisi ekendigin atap ótken bolatynmyn. Maqsat-múdde men Qudaıǵa qulshylyq etýdiń qandaı baılanysy bar degen suraqty oqyrman óz-ózine qoıyp úlgergen bolar. Másele sol Ralftiń úılenbeı, jar qushaǵyn sezinbeı, bala kúlkisin estimeı, katolık sváshennıgi jolyn tańdaýynda emes, sol jolda qarapaıym din qyzmetshisi ataný azdyq etip, joǵary laýazymdy qyzmetke taǵaıyndalǵysy kelgendigi, soǵan umtylýy. Arhıepıskop bolyp saılanǵan ol ańsaǵan armanyna qol jetkizgenmen ómirbaqı muń men nalaǵa toly azapty oılardan aryla almaı qoıdy (Bul rette men katolık dinin synǵa almaǵandyǵymdy túsindirip óteıin).
London ýnıversıtetteriniń birinde júrgizilgen zertteý kezinde mınýt saıyn álemde «Tikenekte án salýshylar» romanynyń eki danasy satylatyndyǵy anyqtalypty. Jıyrmadan asqan tilge aýdarylyp, segiz bólimnen turatyn hıkaıa retinde kógildir ekrannan kórsetilgen roman meni eń birinshiden ataýymen qyzyqtyrdy. Avtordyń sózine sensek, kádimgi aǵash butaǵyna emes aıaýsyz tikenekke qana qonatyn qus jaıly ańyz bar. Ol qus tikenekke keýdesimen janshylǵanda, shyryldap, eń sońǵy, eń keremet ánin quıqyljyta oryndaıdy eken. Onyń shyrqaǵan ánin bulbul da, boztorǵaı da tańdaı qaǵyp tyńdaıdy desedi. Meggı ańyzdaǵy qustaı tyıym salynǵan mahabbattyń quny tym qymbat bolatyndyǵyn bile tura súıýden bas tarta almady. Biz bárimiz Meggıdeı, Ralfteı áldekimge, áldenege yntyq bolamyz, «bolmaıdy» dese de bas tartpaımyz. Adamı bolmysymyz, tabıǵatymyz sondaı shyǵar, bálkim. Bálkim, bul tek aqtalý. 638 betten turatyn kitap sizdiń oqýyńyzǵa turarlyq.
Avtory: Jazıra Baıdaly.
