Almaty – elimizdiń iri megapolısi, alaıda munda aýanyń lastanýy kúrdeli ekologıalyq másele bolyp otyr. Qala taýlarmen qorshalǵandyqtan, qysta tútin men zıandy bólshekter turyp qalady. Aýanyń nashar sapasyna kólikterdiń kóbeıýi, óndiris oryndary, kómir jaǵý jáne qurylys shańy sebep bolady. Bul ásirese balalar, qarttar men tynys alý júıesinde máselesi bar adamdarǵa keri áserin tıgizýde.

Zertteý nátıjesi boıynsha:

Turǵyndardyń 41%-y – bas aýrýy men sharshaýǵa, 35%-y – tynys alý qıyndyǵyna, 34%-y – alergıaǵa shaǵymdanǵan.

66%-y aýa lastanýy balalar úshin qaýipti, 45%-y eresekterge zıan dep esepteıdi.

Aýa sapasyn jaqsartý joldary:

1.Elektr kólikterin damytý

2.Qoǵamdyq kólikti jetildirý

3.Jasyl beldeýler men aǵash otyrǵyzý

4.Aýa sapasyn baqylaý júıesin kúsheıtý

5.Energıa tıimdiligin arttyrý

6.Keptelisti azaıtý, velojoldardy damytý

7.Qaldyqtardy tıimdi basqarý

Ekolog Azamathan Ámirtaevtyń aıtýynsha, Almatynyń aýasyn tazartý úshin aldymen kólik máselesin sheshý kerek. Qaladaǵy lastanýdyń negizgi kózi — avtokólikter dep sanaıdy. Sondyqtan kólikterdi baqylaýǵa alyp, janarmaıdan gazǵa, odan keıin elektromobılderge kóshý mańyzdy. Eger avtobýs, metro, troleıbýs yńǵaıly ári qoljetimdi bolsa, halyq jeke kólikten bas tartyp, ekologıaǵa oń áser etetinin aıtty. Qalanyń shetinde turatyn turǵyndarǵa da qoǵamdyq kólikpen qatynaý jeńildese, bul máseleni sheshýge qosymsha serpin beretindigin aıtty.

Almatylyq turǵyndar da aýanyń lastanýyna alańdaýly. Máselen, qala turǵyny Aıgúl Saılaýbaı:

“Qysta tereze ashý múmkin emes. Tútin men ıis úıge kirip, balalar jıi aýyrady. Qoǵamdyq kólikpen qatynaý qıyn bolǵandyqtan, kólikpen júrgizemin. Biraq ekologıa úshin alańdaımyz,”

— deıdi. Turǵyndar qoǵamdyq kóliktiń qoljetimdiligin arttyrý men jasyl aımaqtardy kóbeıtýdi suraıdy.

Tilshiler:Zamıra Myrzataeva Asel Saılaýbekova