ءوڭتۇستiك ەكونوميكاسىن قۇراۋشى باستى سالا اۋىل شارۋاشىلىعى دەسەك، بۇل سالادا 319،6 ملرد. تەڭگەنiڭ ءونiمi ءوندiرiلدi. اگرارلى ءوڭiردە اۋىل شارۋاشىلىعى ءوندiرiسi دە جىلدان-جىلعا ارتىپ كەلەدi. وتكەن جىلعى جانە بيىلعى 9 ايلىق كورسەتكiشتەردi سالىستىرعاندا الىنعان ءونiم كولەمi 0،7 پايىزعا وسكەن. قاڭتار-قىركۇيەك ارالىعىندا تiرiدەي سالماقتا 146،3 مىڭ توننا ەت، 565 مىڭ توننا ءسۇت، 232،3 ملن. دانا جۇمىرتقا ءوندiرiلدi. بۇل ءونiمدەردiڭ بيىلعى كولەمi بىلتىرعىمەن ەسەپتەگەندە اناعۇرلىم كوپ. ءتورت ءتۇلiك تە جىل ساناپ ءوسiپ كەلەدi. 2016 جىلدىڭ 1 قازانىنداعى ءمالiمەتكە سۇيەنسەك، ءوڭiردە 897،5 مىڭ iرi قارا، 3895،3 مىڭ قوي، 314،6 مىڭ ەشكi، 243،9 مىڭ جىلقى، 24،1 مىڭ تۇيە جانە 2637،6 مىڭ ءۇي قۇسى بار. تاۋەلسiزدiكتەن كەيiنگi العاشقى كەزەڭدەردە اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ iشiندە ەگiن شارۋاشىلىعىنىڭ ۇلەسi باسىم بولاتىن. ياعني ءوڭiردە مال ءونiمدەرiنiڭ ءوندiرiسi كۇرت ازايىپ كەتتi. بۇگiندە جاعداي بiرشاما تۇراقتالدى. مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا باعىتتالعان جۇيەلi جۇمىستاردىڭ ناتيجەسiندە بۇل سالادا iلگەرiلەۋشiلiك پايدا بولدى. قازiرگi تاڭدا ەگiن مەن مال شارۋاشىلىعىنىڭ اراقاتىناسى ونشا الىس ەمەس. ماسەلەن، 2016 جىلدىڭ 9 ايىندا ديقاندار تاپقان تابىس 168،6 ملرد. تەڭگەنi قۇراسا، مال باققان شارۋالار 150،3 ملرد. تەڭگە پايدا ءتۇسiردi. اسىرەسە، «اگروبيزنەس-2020»، «سىباعا» باعدارلامالارىنىڭ جۇزەگە اسۋى بقل سالاعا سەرپىن بەرىپ وتىر.
2016 جىلعى 1 قازانداعى ستاتيستيكالىق ەسەپ بويىنشا وبلىستا تiركەلگەن شاعىن جانە ورتا كاسiپكەرلiك سۋبەكتiلەرiنiڭ سانى 178،5 مىڭ ادامدى قۇرادى. ال، شاعىن جانە ورتا بيزنەستە تەر توگiپ، نانىن جەپ جۇرگەندەر سانى 329،3 ادامعا جەتتi. تاۋار ءوندiرۋ، قىزمەت كورسەتۋ سالاسىن قوسقاندا شاعىن جانە ورتا كاسiپكەرلiك وكiلدەرi 6 ايدا 334،5 ملرد. تەڭگەنiڭ ءونiمiن شىعارىپ، پايدا تاپتى.
وبلىس ەكونوميكاسىن وركەندەتۋگە 9 ايدا 240،8 ملرد. تەڭگە ينۆەستيسيا جۇمسالدى. وسى ينۆەستيسيالىق قارجىنىڭ نەگiزگi كولەمi، ياعني 160،4 ملرد. تەڭگە شاعىن كاسiپورىنداردىڭ جۇمىسىن جانداندىرۋعا باعىتتالدى. ءوڭiردە 152،3 ملرد. تەڭگەنiڭ قۇرىلىس جۇمىستارى جۇرگiزiلدi. تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن دامىتۋعا 23 ملرد. تەڭگە ينۆەستيسيا سالىندى. توعىز ايدا 385،2 مىڭ شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرiلدi. سالىنعان ۇيلەر كولەمi وتكەن جىلدىڭ تيiستi كەزەڭiمەن سالىستىرعان 110 پايىزعا وسكەن.
اعىمداعى جىلدىڭ قاڭتار-تامىز ارالىعىندا وبلىستىڭ سىرتقى ساۋدا اينالىمى 1 496،8 ملن. اقش دوللارىن قۇرادى. ونىڭ iشiندە ەكسپورتتىڭ ۇلەسi 788،5 ملن. دوللار بولسا، قالعان 708،3 ملن. دوللار يمپورتتىڭ ەنشiسiندە. كورiپ وتىرعانىمىزداي، شەتەلدەن زات ساتىپ الۋدان گورi كوبiرەك سىرتقا تاۋار جونەلتiپپiز. بۇل، البەتتە، ءوڭiر ەكونوميكاسىنىڭ باسەكەگە قابiلەتتiلiگiن كورسەتەدi.
جالپى، ءوڭتۇستiك ەكونوميكاسى شيكiزاتقا تاۋەلدi ەمەس. سوندىقتان شيكiزات باعالارىنىڭ قۇبىلۋى رەسپۋبليكانىڭ كەيبiر ءوڭiرلەرi سەكiلدi بiزدiڭ وبلىسقا ونشالىقتى اسەر ەتە قويمايدى. وسىنىڭ ارقاسىندا قارجىلىق قيىندىقتارعا قاراماستان ءوڭiردiڭ الەۋمەتتiك-ەكونوميكالىق دامۋى ءۇزدiكسiز جالعاسىپ كەلەدi. ويتكەنi، بiزدiڭ ءوڭiردە شاعىن جانە ورتا كاسiپكەرلەر وتە بەلسەندi iس اتقارۋدا جانە وڭدەۋشi، جاڭا تاۋار شىعارۋشى كاسiپورىندار سانى جىل وتكەن سايىن ارتا تۇسۋدە.+
2016 جىلدىڭ 1 قازانىنداعى ءمالiمەت بويىنشا مەملەكەتتiك بيۋدجەتكە 225،1 ملرد. تەڭگە سالىقتىق جانە باسقا دا ءتۇسiمدەر تۇسكەن. بۇل بيۋدجەتتiك تابىستىڭ 144،9 ملرد. تەڭگەسi رەسپۋبليكالىق قازىناعا، قالعان 80،2 ملرد. تەڭگەسi جەرگiلiكتi بيۋدجەتكە تيەسiلi.
ءانۋار جۇماشبايەۆ، «ءوڭتۇستiك قازاقستان».