ارمان سقابىل ۇلى: تەليەۆيزيامىز قۇزدان قۇلاۋدىڭ ءسال-اق الدىندا تۇر

/uploads/thumbnail/20171103125131496_small.jpg

بۇگىندە حالىقتىڭ نازارىن جاۋلاپ العان بىردەن-بىر كۇش بولسا، ونىڭ كوگىلدىر ەكران ەكەنى حاق. اۋىلداعى ءار شاڭىراق گازەت وقىماسا دا تەلەديدار كورەدى. ءتىپتى، ءبىزدىڭ گازەتتى تەلەديدارمەن سالىستىرعانىمىزدىڭ ءوزى ەزۋگە كۇلكى ۇيىرەدى ەكەن. ءالقيسسا. قازاق تەليەۆيزياسىنىڭ قازىرگى ءحال-احۋالى قالاي؟ ونداعى وزگەرىستەرگە قوعام نە دەيدى؟ وسى سۇراقتاردىڭ ىزىمەن «اق جول» پارتياسى ورتالىق كەڭەسىنىڭ حاتشىسى، جۋرناليست ارمان سقابىلۇلىمەن بليس-سۇحبات جۇرگىزگەن ەدىك.

         –«تەليەۆيزيانىڭ «تەرەزەسىن» دە قىمتاپ قويۋ كەرەك!» دەگەن ويعا كەلۋىڭىزگە نە سەبەپ بولدى؟ نەمەسە كىم؟

         –بۇل جەكە ادامعا قاتىستى جازبا بولعانىمەن جالپىۇلتتىق پروبلەماعا اينالىپ بارا جاتقان ماسەلە. ءلايلا سۇلتان قىزىنىڭ ءبىر ارنانىڭ ەسىگىنەن شىعىپ، ەكىنشىسىنىڭ "تەرەزەسىنەن" كىرىپ الۋى، تەك قانا سەبەپ بولدى. ايتپەسە، وندايلار ءقازىر وتە كوپ. بەلگىلى پۋبليسيست قالي سارسەنباي اعامىزدىڭ ءانشى مەيرامبەككە جازعان حاتىن ۇرپاعىنىڭ بولاشاعىنا الاڭدايتىن ءار قازاققا وقىپ شىعۋعا كەڭەس بەرەر ەدىم. رۋحاني تاربيە بەرەدى دەگەن تەليەۆيزيامىز ءقازىر قۇزدىڭ شەتىندە قۇلاۋدىڭ ءسال-اق الدىندا تۇر. بەتى جىلتىراق، قالتاسى قالىڭ، تىرەۋى مىقتى، ءبىراق، ساناسى تاياز، ءسوزى ارسىز بىرەۋلەر "كوك جاشىكتى" جاۋلاپ العانىن جازۋداي-اق جازىپ كەلەمىز. سوڭعى وقيعا سونىڭ تىم شەكتەن شىققانىن كورسەتەدى. "بالاپانداعى" بىلىقتارى باسپاسوزدە جاريالانىپ، "ايەل باقىتىنداعى" انايى شىعارىلىمدارى شۋ بولعان ءلايلا سۇلتان قىزى ۇلتتىق ارنادان "قۇيرىعىنا قوڭىراۋ بايلاپ" كەتكەندە بۇل دۇنيەدە دە ادىلدىك بار ەكەن-اۋ دەپ قويعانبىز. بىرنەشە كۇن بۇرىن تاعى شۋ شىقتى. تاعى دا سول كىسى جايلى. التىنايدى الداپ "حابارعا" شاقىرىپ، وتباسىلىق قۇپيالارىن اشپاق بولعان كورىنەدى. سويتسەك، لايلەكەڭ ءبىر ارنادان ەكىنشىسىنە سەكىرە سالعان ەكەن! بۇل نە دەگەن قۇدىرەت؟ "حابار" سوندا بۇل حانىمنىڭ الدىنداعى تىرلىكتەرىن، كورەرمەننىڭ اشۋ-ىزاعا تولى پىكىرلەرىن بىلمەگەن بە؟ ماسەلە باسقادا!

         وسىدان ونشاقتى جىل بۇرىن ءلايلا تەكتەس ءبىر قىز "حاباردىڭ" ەسىگىن قاعىپ، جۇرگىزۋشى بولماق بولعان. مەن باسشىلىق قىزمەتتە ەدىم. ءتۇرى ادەمى بولعانىمەن ءىشى قۋىس، دۇنيەتانىمى تاياز، ءومىرى ءبىر كىتاپ وقىماعانى جانە دە ديكسياسىنىڭ ناشارلىعى كوزگە ۇرىپ تۇرعان سوڭ كەرى قايتاردىق. استانادان دا قوڭىراۋلار ۇيىمداستىردى. پرينسيپكە باردىق. المادىق. بىرەر ۋاقىت كورىنبەي كەتكەن سول قىزىمىز ءبىر كۇنى كورشى ارنانىڭ ەفيرىنەن سايراپ وتىر. اشۋمەن استاناداعى باسشىلاردىڭ بىرىنە تەلەفون شالدىم.ەستىگەن جاۋابىم "قايتەسىز! مۇندايلار تۆ-نىڭ ەسىگىنەن قۋىپ شىقساڭ ، ءبارىبىر تەرەزەسىنەن كىرىپ الادى" بولدى. سودان بەرى قانشا ۋاقىت ءوتتى.تۆ-دا مۇندايلاردى ەڭ قۇرىعاندا ەسىكتەن شىعارىپ جىبەرەتىن دە ەشكىم قالمادى. "تەرەزەسى" ءتىپتى اشىق تۇر. اناۋ قويانبايدىڭ نەمەرەسىن سىناپ جاتىرمىز. ەسىكتەن قۋىپ شىققىمىز كەلەدى. اۋرە بولماي-اق قويىڭىزدار! ىرجالاڭداپ ءبارىبىر "تەرەزەدەن" كىرىپ كەتەدى. ال، مۇندايلارمەن رۋحاني جاڭعىرامىز دەپ وتىرعان ءبارىمىز دە اقىماقپىز. ارتىقتاۋ كەتسەم كەشىرىم وتىنەمىن. قالي سارسەنبايدىڭ مەيرامبەككە جازعان حاتىنىڭ اسەرىنەن ءالى ارىلا الماي ءجۇرمىن.

         –جاقىندا عانا بىرنەشە تەلەارنالار جاڭا ماۋسىمعا كوشتى. جاڭا باعدارلامالار دا كورسەتىلىمگە شىقتى. وزگەرىستەرگە كوڭىلىڭىز تولدى ما؟ ناقتى ايتىپ وتسەڭىز.

         –ۇلتتىق ارناداعى "مەن قازاقپىن" بايقاۋى مەن "پاراسات مايدانى" ۇنادى.  قالعاندارى جايلى ايتۋعا ۇيات! بارلىعى كوشىرمە. جانە دە ءساتسىز كوشىرمەلەر. ماسەلەن، "پروجەكتور پەريسxيلتون"، كەشىرىڭىزدەر، "سەنبىلىك شوۋ" باعدارلاماسىن كوردىم. كۇلمەك تۇگىلى جىميا المادىم. ساياسي ازىلدەرىنىڭ ءوزى ءساتسىز شىقتى. اسىرەسە، باۋىرلاس قىرعىز ەلىنىڭ نوتا تاپسىرعانىن "نەگە نوتا؟ نەگە ءسوز ەمەس؟ ە، اتامبايەۆ مۋزىكانت ەدى عوي.. قىرعىزدارعا 100 ملن دوللار بەرىپ ەدىك، تىنىش وتىرماي ما؟" دەپ كۇلگەندەرى ۇيات بولدى. ستۋدياداعى تورتەۋدىڭ ءوز سوزدەرىنە وزدەرى توقتاۋسىز كۇلە بەرگەندەرى ءتىپتى ارتىقتاۋ. ولار ەمەس كورەرمەن كۇلۋ كەرەك ەمەس پە؟ بارىنەن دە انا ۇشەۋدىڭ اراسىنان ايدوس باۋىرىمدى كورىپ، ساياساتكەر، ساياساتتانۋشى، ۇلتشىل، الاششىل، بايسالدى دا اقىلدى ايدوستىڭ ءيميدجىن جوعالتىپ الامىز با دەپ قورقىپ وتىرمىن. "كوش جۇرە تۇزەلەتىن" شىعار؟.. ال، "ەۆرازيا" ارناسىنىڭ "قالاۋلىم" باعدارلاماسىن جەردەن الىپ، جەرگە سالا بەرمەڭىزدەر! ول ەسپانوۆ سەكىلدى ەفيرجاعالاعىش انشىلەرگە كەرەك.

         –رۋحاني جاڭعىرۋىمىزعا وتاندىق تەلەارنالاردىڭ  قوسار ۇلەسى قانشالىقتى؟ جانە ءدال ءقازىر ولار وسى جولدا لايىقتى جۇمىس جاساپ جاتىر دەپ ويلايسىز با؟

         –ۇلتتىق مەنتاليتەتكە كەلەتىن، ۇرپاققا تاربيە بەرەتىن، رۋحاني جاڭعىرۋدىڭ ەڭ بولماعاندا ءيىسى سەزىلەتىن باعدارلامالار جوقتىڭ قاسى.

         –قولىڭىزدا قانداي دا ءبىر بيلىك بولسا، نەنى وزگەرتەر ەدىڭىز؟ نەمەسە بىرەۋگە ايتا الماي جۇرگەن ءسوزىڭىز بولسا، مارحابات.

         – ماعان ەشقانداي بيلىكتىڭ قاجەتى جوق! ال، ايتا الماي جۇرگەن ءسوزىم جوق! الەۋمەتتىك جەلىگە راحمەت، ىشتەگى شەردى تارقاتىپ-اق جاتىرمىز.

بليس-سۇحباتتى جۇرگىزگەن مارجان ءابىش

قاتىستى ماقالالار