قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق بانكى جىلىنا 4 رەت بولجام جاساۋ راۋندتارىن جۇرگىزەدى، ولاردىڭ بارىسىندا نەگىزگى ماكروەكونوميكالىق كورسەتكىشتەرگە، ءبىرىنشى كەزەكتە ينفلياسياعا ورتا مەرزىمدى كەزەڭگە ارنالعان (الداعى 7 توقسانعا) بولجام جاسالادى دەپ حابارلايدى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى Forbes-قا سىلتەمە جاساپ.

الىنعان بولجامدار مەن باعالار نەگىزىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق بانكى اقشا-كرەديت ساياساتى، ونىڭ ىشىندە بازالىق مولشەرلەمە بويىنشا شەشىمدەر قابىلدايدى.       

2018 جىلعى 3 ناۋرىزدا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق بانكى كەزەكتى «2018 جىلعى اقپان-ناۋرىز» بولجام جاساۋ راۋندىن اياقتادى. بولجام جاسالعان كەزەڭ – 2018 جىلعى 1-توقسان – 2019 جىلعى 3-توقسان ارالىعى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق بانكى ءىرى ينۆەستيسيالىق بانكتەر مەن حالىقارالىق ينستيتۋتتاردىڭ Brent ماركالى مۇنايدىڭ باعاسىنا قاتىستى ايتارلىقتاي جاعىمدى بولجامدارىنا بايلانىستى بازالىق سەناريي رەتىندە بۇكىل بولجام جاساۋ كەزەڭىنىڭ ىشىندە مۇناي باعاسىنىڭ ءبىر باررەل ءۇشىن 60 اقش دوللارى (الدىڭعى بولجام جاساۋ راۋندىندا ءبىر باررەل ءۇشىن 50 اقش دوللارى) دەڭگەيىندە بولاتىن سەنارييدى قاراستىرادى. 

بازالىق سەناريي كەزىندە، بولجامدارعا سايكەس، قازاقستانداعى جىلدىق ينفلياسيانىڭ  2018 جىلعى 4-توقساندا 5-7% نىسانالى ءدالىزدىڭ تومەنگى شەگىنەن شىعۋ، ال 2019 جىلى ينفلياسيانىڭ 4-6% نىسانالى ءدالىزدىڭ شەگىندە بولۋ ىقتيمالدىلىعى بار (1-گرافيك). ينفلياسيا بولجامىنىڭ نەگىزگى فاكتورلارى: ينفلياسيا ءۇشىن بەيتاراپ ىشكى سۇرانىس؛ مۇناي باعاسىنىڭ وسۋىندە كورسەتىلەتىن وڭ سىرتقى تالاپتار؛ ساۋدا ارىپتەس ەلدەرىندەگى تومەن ينفلياسيا جانە ەكونوميكالىق ءوسۋدىڭ تۇراقتى قارقىنى؛ بولجاۋ كەزەڭىندەگى نتاب تەپە-تەڭ بولۋى؛ 2017 جىلعى قاراشادان باستاپ ۇسىنىستىڭ ايتارلىقتاي كۇيزەلىسىنىڭ بولماۋى.

ەكونوميكالىق ءوسۋ قارقىنى، باعالاۋعا سايكەس، 2018 جىلى 2،9%-دى جانە 2019 جىلعى 9 ايدا 2،8%-دى قۇرايدى. ەكونوميكالىق ءوسۋدىڭ بولجاۋ كەزەڭىندەگى العىشارتتارى وزگەرىسكە ۇشىراعان جوق. كۇتىپ وتىرعانداي، نەگىزگى كاپيتالعا ينۆەستيسيالاردىڭ ءوسۋى ەكونوميكانىڭ ءوسۋ قارقىنىن قولداۋدى جالعاستىرىپ وتىر. وندىرىستىك بەلسەندىلىكتى كەڭەيتۋ اياسىندا ينۆەستيسيالاردىڭ اعىمداعى قالىپتى ءوسۋ قارقىنىنىڭ ساقتالۋى كۇتىلەدى. ىشكى تۇتىنۋدى قالپىنا كەلتىرۋ كۇتىلەدى. ءۇي شارۋاشىلىقتارىن تۇتىنۋدى قالپىنا كەلتىرۋ باياۋ قارقىنمەن جۇرۋدە. ءبىر جاعىنان العاندا، تۇتىنۋعا بولشەك كرەديتتەۋدىڭ ءوسۋى ىقپال ەتەدى، الايدا حالىقتىڭ ناقتى اقشا كىرىستەرىنىڭ  قىسقارۋىمەن شەكتەلەدى. ينفلياسيالىق پروسەستىڭ ايتارلىقتاي باسەڭدەۋىنە بايلانىستى جالاقىنىڭ جانە  ناتيجەسىندە حالىقتىڭ ناقتى كىرىسىنىڭ وڭ ءوسۋ قارقىنى كۇتىلەدى. ىشكى سۇرانىستىڭ كەڭەيۋى ناتيجەسىندە تۇتىنۋ جانە ينۆەستيسيالىق تاۋارلار يمپورتىنىڭ ءوسۋى ءىجو ءوسۋىنىڭ تەجەۋ فاكتورى رەتىندە بولادى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق بانكىنىڭ جاڭارتىلعان باعالاۋلارى بويىنشا قازاقستانداعى شىعارىلىمنىڭ اجىراۋى قىسقا مەرزىمدى پەرسپەكتيۆادا 2018 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن نولدىك بەلگىگە دەيىن بىرتىندەپ قول جەتكىزە وتىرىپ، ءالسىز تەرىس بولىپ قالىپتاسادى. 2019 جىلى شىعارىلىمنىڭ اجىراۋى وڭ ايماققا وتەدى جانە بولجامدىق كەزەڭنىڭ اياعىنا دەيىن بولادى، بۇل ەلدەگى باعا بەلگىلەۋ پروسەسىنە ءالسىز پروينفلياسيالىق ىقپال ەتەتىن بولادى.

بولجامدىق كەزەڭدەگى ەكونوميكالىق ءوسۋدىڭ قۇرىلىمى ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋعا بايلانىستى وزگەرىستەردى كورسەتپەيدى، بۇل سىرتقى كۇيزەلىستەرگە ايتارلىقتاي ۇشىراعىشتىققا ىقپال ەتەدى. مۇنايدىڭ باعاسى شىعارىلىمنىڭ اجىراۋىنىڭ نەگىزگى درايۆەرى بولىپ قالۋدا.

ءوز كەزەگىندە، ءبىر باررەل ءۇشىن 50 اقش دوللارى بولاتىن سەناريي ىسكە اسىرىلعان كەزدە جىلدىق ينفلياسيا 2018-2019 جىلدارى نىسانالى ءدالىز شەگىندە بولادى، بۇل بارلىق بولجامدىق كەزەڭنىڭ ىشىندە بەيتاراپ بولىپ قالاتىن اقشا-كرەديت ساياساتىن تۇزەتۋدى قاجەت ەتپەيدى.

تاۋەكەل ءپروفيلى وزگەرىسكە ۇشىراعان جوق. ۇسىنىس كۇيزەلىستەرى مەن ينفلياسيالىق كۇتۋلەردىڭ زاكىرلەنبەۋى نەگىزگى تاۋەكەلدەر بولىپ تابىلادى، ولار ينفلياسيا بولجامىنا ءتان.

 «2017 جىلعى اقپان-ناۋرىز» بولجامدىق راۋندىنىڭ ناتيجەلەرى بويىنشا بارىنشا تولىعىراق اقپارات قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق بانكىنىڭ سايتىندا 2017 جىلعى 4-توقسانداعى «ينفلياسياعا شولۋىندا» جاريالانادى.

Brent مۇنايىنىڭ باعاسى ءبىر باررەل ءۇشىن 60 اقش دوللارى بولعان كەزدەگى ينفلياسيا بولجامى جانە فاكتىسى، وتكەن جىلدىڭ ءتيىستى توقسانىمەن سالىستىرعاندا توقساندا %-بەن (ءبىر توقسانداعى ورتاشا الىنعانى)