مىرزاباي احۋننىڭ بۇحارادا مەدرەسەسىندە وقىپ جاتقان بالاسى مەزگىلسىز دۇنيە سالىپتى. بالاسىنىڭ قازاسىن ەستىرۋ ءۇشىن قايقى باتىر، الدانازار بي جانە قالجان احۋن ۇشەۋى جولعا شىعادى. جولاي ۇشەۋى «قازانى قايسىمىز ەستىرتكەنىمىز ءجون» دەپ كەڭەسەدى. الدىمەن قالجان احۋنعا قولقا سالىپ:

— ءسىزدىڭ احۋن دەگەن اتىڭىز بار. ايگىلى كوكىلتاشتا وقىدىڭىز. ءدىن جورالعىسىن ايتىپ، قازانى ءسىز ەستىرتىڭىز ءجون شىعار، — دەيدى. قالجان احۋن:

— «جۇيرىكتى جۇيرىك كورگەندە اياعى تىپىرلايدى» دەگەن، بۇل جولى مەنىڭ رەتىم ەمەس. ءدىننىڭ شارتىنا سالىپ كوڭىل ايتسام، مىرزەكەڭنىڭ كوڭىلىن قارىپ تۇسكەندەي بولارمىن. ونان دا قايقى ايتسىن، — دەيدى. قايقى باتىر:

— مەنى قاپتاعان قالىڭ جاۋعا جۇمسا، ءبىراق ەستىرتۋدى اتاي كورمە. باتىرلىعىم ۇستاپ، بەتكە ايتىپ، مىرزەكەڭنىڭ جۇلىنىن جۇلىپ تۇسكەندەي بولارمىن. ونان دا بيەكەڭ ەستىرسىن، — دەيدى. ۇشەۋى دە وسىعان كەلىسەدى. قازانى الدانازار بي جەتكىزەتىن بولادى.

مىرزاباي احۋن بۇلاردى قۇشاق جايا قارسى الىپ، داستارقان جايادى. ءسوزدىڭ رەتى كەلگەن تۇستا الدانازار بي:

— مىرزەكە ءبىر سۇراعىم بار ەدى. وسى شۇكىرلىك كىمنەن قالعان؟ — دەپ سۇرايدى.

— وي، ونىڭ نەسىن ايتاسىڭ. باياعىدا ءداۋىت پايعامبار وتىز ۇلىن ەرتىپ مەشىتكە كەلەدى. قاراسا، جاماعات جينالىپ بولماعان ەكەن. ولاردى كۇتپەي-اق، نامازدى باستاپ كەپ جىبەرەدى. ناماز ۇستىندە وڭ جاعىنان قاراپ: «اسسلاۋمالەيكۋم، راحماتۋللا» دەسە، كوزى وڭ جاعىندا وتىرعان ون بەس ۇلىنا ءتۇسىپتى. «اسسالاۋمالەيكۋم، راحماتۋللا» دەپ سول جاعىنا قاراعاندا، كوزى سول جاعىندا وتىرعان ون بەس ۇلىنا ءتۇسىپتى. ىشىنەن «الپامساداي وتىز ۇلىم بار. ءوزىم دە ءبىر جاماعات بولىپ قالىپپىن عوي» دەپ مارقايادى. دۇعاسىن جاساپ، بەتىن سيپاپ ورنىنان تۇرسا، وتىز ۇلى ساجدەدەن باس كوتەرمەي جاتادى. جاندارىنا بارسا، ءبارى دە ءولىپ كەتىپتى. سول كەزدە ءداۋىت پايعامبار «نەگە شۇكىرلىك ەتپەدىم ەكەن» دەپ وكىنگەن ەكەن. وسى ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن ساباق بولىپ، ۇنەمى شۇكىرلىك ەتىپ ءجۇرىپتى. كەيىن ۇلىق اللا پەيىلىنە سۇلەيمەندەي ۇل بەردى» — دەپ مىرزاباي احۋن ءداۋىتتىڭ قيسساسىن ايتىپ بەرەدى.

الدانازار بي:

— ە، ءداۋىت تە وتىز ۇلدىڭ قازاسىنا قايىسپاعان ەر ەكەن، بىزگە قالدىرعان جول ەكەن، — دەپ ءبىر توقتاپتى. سوسىن اڭگىمەسىن جالعاستىرىپ:

— ال، سابىرلىق كىمنەن قالعان؟ — دەيدى. مىرزاباي احۋن:

— ول ايۋپ پايعامباردان قالعان. اللانىڭ اۋىر سىناعىن ارقالاپ، ول دا بىزگە ورنەك قالدىرعان. دەنەسىن قىرىق جىل قۇرت جەيدى. ساۋ-تامتىعى قالمايدى. ەل-جۇرتى «جۇقپالى اۋرۋ» دەپ بەزىپ، ايدالاعا اپارىپ تاستايدى. مال-مۇلكى ءبىر جۇتتان كەتەدى. ىشۋگە تاماق، تۇرۋعا دارمەن تاپپاي ابدەن قينالادى. ءبىراق سوندا دا قۇدايدان ءۇمىتىن ۇزبەپتى، سابىرىن سىندىرماپتى. ۇستىنەن ءبىر قۇرت جەرگە تۇسسە: «اللا سەنىڭ نەسىبەڭدى مەنىڭ دەنەمنەن بۇيىرتقان شىعار» دەپ قۇرتتى قايتا ورنىنا سالىپ قويادى ەكەن. مەيىرىمدى اللا ونىڭ سابىرلىعىن ريزا بولىپ، جەردەن بۇلاق شىعاردى. سول بۇلاققا شومىلعاندا وتىزداعى جىگىتتەي سالامات كۇيگە وراندى. دۇنيەسى دە، ەل-جۇرتى دا جانىنا قايتا جينالدى. «سابىرلىق ايۋپتان قالدى دەگەن ءسوزدىڭ» قيسساسى وسى، — دەدى. الدانازار بي:

— ە، سابىرىن سىندىرماعان قۇلعا اللانىڭ بەرەرى مول دەسەڭىزشى، — دەپ تاعى ءبىر توقتايدى. سوسىن ءسوزدى ءارى جالعاپ:

— ءىلىم-بىلىمنىڭ جولىندا ءجۇرىپ دۇنيەدەن قايتقان عالىمنىڭ بارار جايى قانداي؟ — دەيدى. مىرزاباي احۋن، ويىندا ەشتەڭە جوق، اڭگىمەسىن بۇرىنعىسىنشا جالعاستىرىپ:

— ءىلىم-بىلىم ىدىرىس پايعامباردان قالعان داريا. ول ءىلىمىنىڭ ارقاسىندا ءتورتىنشى قاتتان ورىن، جۇماقتان جاي الدى. ىلىمگە عالىمنىڭ ءوزى ەمەس، نيەتى بۇرىن جەتەدى دەگەن. عالىم مەزگىلسىز قازا تاپسا دا، مۇراتى ورىندالادى. باياعىدا ءبىر قۇمىرسقا مەككەگە جول تارتىپتى. ونى كورگەن بوققوڭىز: «بەيشارا، كىشكەنتاي سيراعىڭمەن مەككەگە قاشان جەتەر ەكەنسىڭ» دەپ مىسقىلداپتى. سوندا قۇمىرسقا: «سيراعىم كىشى بولعانىمەن نيەتىم ۇلكەن. مەن جەتپەسەم دە نيەتىم جەتەدى. سەن سياقتى بوق قۋعاننان گورى، قۇدايدىڭ ءىلىمىن قۋعانىم الدەقايدا جاقسى» دەگەن ەكەن. سول سياقتى قۇدايدىڭ ءىلىمىن ىزدەگەن جاننىڭ جايى ىدىرىس پايعامباردىڭ جانىندا، — دەپتى. سوندا الدانازار بي:

— ە، جارىقتىق، ءسىزدىڭ ۇل دا سول ىدىرىستىڭ سۇحباتىندا، ءجانناتتىڭ باقشاسىندا وتىر ەكەن عوي، — دەيدى.

ءۇمىت كۇتكەن ۇلىنىڭ دۇنيەدەن جاستاي كەتۋى اكە ءۇشىن ورنى تولماس قازا. مىرزاباي احۋن ۇلىنىڭ قايتقانىن بىردەن تۇسىنەدى. سۋىق حابار ماڭدايىنان اققان سۋىق تەرگە ارالاسىپ كەتكەندەي اسەر ەتەدى. ءۇنسىز وتىرىپ قالادى. سول كەزدە الدانازار جاقىنداپ كەلىپ، جاۋىرىن قاپسىرا قۇشاقتاپ:

— مىرزەكە، بولعان ىسكە ايۋپتاي سابىرلى بولىڭىز. داۋىتتەي شۇكىر ەتىپ، بەكەم بولىڭىز. مەيىرىمدى اللا ايۋپتى جالعىز قالدىرمادى. داۋىتكە سۇلەيمەندەي ۇل بەردى. قۇداي بەرگەنىن السا دا، ەندى بەرەرىن الماسىن دەپ تىلەيىك»، — دەپ كوڭىل ايتقان ەكەن.

ۇسىنعان: ماقپال سەمباي