اقپارات الماسۋ – كۇندەلىكتى تۇرمىس-تىرشىلىكتىڭ، قوعامدىق قاتىناستاردىڭ، ساياسي-الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق بايلانىستاردىڭ نەگىزى سانالاتىن پروسەسس. ال اقپارات تاراتۋ ءىسى – اقپاراتتىق نارىقتاعى مەملەكەتتىك، جەكەمەنشىك جانە شەتەلدىك بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ مىندەتى. 

ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى قازاقستاننىڭ ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىنىڭ باس عىلىمي قىزمەتكەرى، الەۋمەتتانۋ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور ايگۇل زابيروۆانىڭ «قازاقستاننىڭ مەديا-ارحيپەلاگى» دەگەن تاقىرىپتاعى زەرتتەۋ ماتەريالى جاريالاندى.

ينستيتۋت تاپسىرىسى بويىنشا وتكەن الەۋمەتتىك ساۋالنامادا «قازاقستان ساياساتى، ەكونوميكاسى مەن قوعامدىق ءومىرى تۋرالى جاڭالىق وقىعاندا، قاي اقپارات كوزىنە كوبىرەك سەنەسىز؟» دەگەن سۇراق قويىلعان. سايكەسىنشە، ساۋالناما قاتىسۋشىلارىنا «رەسپۋبليكالىق تەلەارنالار، قازاقستاندىق ينتەرنەت-باق، الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن مەسسەندجەرلەر، شەتەلدىك ب ا ق، باسپا گازەتتەرى مەن جۋرنالدارى، بلوگەرلەر مەن قوعامدىق پىكىر كوشباسشىلارى، راديولار» دەگەن جەتى باعىتتى تاڭداۋ رەتىندە ۇسىنعان.

الەۋمەتتىك ساۋالناما قورىتىندىسىندا سەنىمدى اقپارات كوزدەرى كەلەسى رەتتىلىك بويىنشا انىقتالعان: رەسپۋبليكالىق تەلەارنالار (59،1%)، الەۋمەتتىك جەلىلەر جانە مەسسەندجەرلەر (34،7%)، قازاقستاندىق ينتەرنەت-باق (30،3%)، باسپا گازەتتەر مەن جۋرنالدار (9،2%)، بلوگەرلەر مەن قوعامدىق پىكىر كوشباسشىلارى (8،7%)، شەتەلدىك ب ا ق (8،5%) جانە راديو (5،4%).

ەلىمىزدەگى ءىرى ينستيتۋتتاردىڭ ءبىرى بۇل تاقىرىپتاردى قوزعاپ، كوپشىلىككە قولجەتىمدى زەرتتەۋ قورىتىندىسىن جاريالاۋ باستاماسىنا، ارينە، قولداۋ ءبىلدىرىپ، قۇپتايمىز. الايدا، بىرنەشە ەسكەرتە كەتەتىن ماسەلەلەر بار.

ءبىرىنشى. بىلىكتى ماماندار مەن الەۋەتتىك كادرلىق قۇرامدا جيناقتالعان ينستيتۋتتىڭ زەرتتەۋ ەسەپتەرى، ساۋالناما قورىتىندىلارى بارلىق ستاندارتتاردى ساقتاۋى كەرەك. اتالعان الەۋمەتتىك ساۋالناماعا قازاقستاننىڭ 17 وبلىسىنان جانە رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالارىنان (استانا، الماتى، شىمكەنت) 18 جاستان اسقان ازاماتتار قاتىسقانى انىقتالعان. ال قاتىسقان ادامداردىڭ جالپى سانى جوق. زەرتتەۋ قورىتىندىسىنداعى ءاربىر اقپارات كوزىنىڭ سەنىمدىلىك دەڭگەيىن ايقىندايتىن پايىزدىق كورسەتكىشتەر قانشا ادامنىڭ ۇستانىم-كوزقاراسىنان بەلگىلى بولدى؟ ونداعان، جۇزدەگەن، مىڭداعان قاتىسۋشى؟! بەلگىسىز.

ەكىنشى. الەۋمەتتىك ساۋالنامانىڭ ماقساتىن تۇسىنگەنىمىزبەن، ونىڭ نەگىزگى قورىتىندىسىنا اسەر ەتەتىن ءبىر فاكتور بار. ول – اقپارات كوزدەرىنىڭ نارىقتىق رەيتينگ كورسەتكىشى. وسى جەردەن اقپارات تۇتىنۋشىلاردىڭ ناقتى قاي باعىتقا باسىمدىق بەرەتىنى تۋرالى كارتينالاردى بايقاۋعا بولادى. قاتىسۋشىلار سانى ح سانالاتىن الەۋمەتتىك ساۋالناما ناتيجەسى نارىقتىق كورسەتكىشتەردەن اۋلاق بولماۋى كەرەك ەكەنى كىمگە دە بولسا تۇسىنىكتى.

ءۇشىنشى. ساۋالنامادان تىس ماسەلە. مەملەكەتتىك ساياساتتى ناسيحاتتاۋ، ءتۇسىندىرۋ ماقساتىن كوزدەيتىن مەملەكەتتىك تاپسىرىستى ءبولۋ كەزەڭىندە ينستيتۋت ەسەپتەرى، ساۋالناما قورىتىندىلارى، تۇتىنۋ رەيتينگى كورسەتكىشتەرى نازارعا الىنسا ەكەن دەگەن ۇسىنىس بار. بۇل ۇسىنىس مەملەكەتتىك قارجىنى ماقساتتى جۇمساۋ دەيتىن ستراتەگيالىق ۇستانىمنىڭ وڭ جامباسىنا كەلەدى.

ال ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى قسزي زەرتتەۋ ەسەپتەرىن جاريالاۋدى توقتاتپاسا ەكەن دەيمىز. مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى عىلىمي دالدىكپەن ۇسىنىلاتىن اقپاراتتىڭ قولجەتىمدىلىگى – اشىقتىق پەن ديالوگتىڭ كورىنىسى.