جامبىل وبلىسى اۋماعىندا ءوڭىر تاريحىندا نازىك جاندىلاردىڭ قۇرمەتىنە قويىلعان كەلەسى ءبىر ەسكەرتكىش جامبىل اۋدانى، قۇمتيىن اۋىلىنىڭ ماڭىندا. بۇل ەسكەرتكىشكە عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلمەگەنىمەن ەل اراسىندا وعان قاتىستى دەرەكتى اڭىز-اڭگىمەلەردىڭ بىرىنەشە نۇسقاسى ايتىلىپ ءجۇر دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى. 

اتالمىش كەسەنەدە عىلىمي زەرتتەۋلەر جۇرگىزىلمەگەنىمەن جەرگىلىكتى ولكەتانۋشىلار مەن اۋىل تۇرعىندارىنىڭ مالىمەتى نەگىزىندە ءبىرقاتار دەرەكتەر جيناقتالعان. ەسكەرتكىشتىڭ جەتى بۇرىشتى كەسەنەنىڭ قابىرعاسى اق كىرپىشپەن قالانعان، بيىكتىگى 2،5 مەتردى قۇرايدى.

تاريحتان بەلگىلى ءبىر فاكتى ۇلى جىبەك جولىنىڭ بويىندا ورنالاسقان ستراتەگيالىق ماڭىزى جوعارى ورتالىقتاردىڭ ءبىرى رەتىندە تاراز قالاسىنىڭ ماڭىنا كوپتەگەن كىشى قالالار شوعىرلاندى. تارازدىڭ باتىسىندا 30 شاقىرىم جەردە بوي كوتەرگەن دەح-نۋدجەكەس، اداحكەنت قالالارى سونداي قالاشىقتاردىڭ ءبىرى بولعان. ولاردىڭ ءۇيىندىسى ءبىزدىڭ زامانىمىزعا جەتكەن.

ال قىز اۋليە كەسەنەسى وسى اداحكەنت قالاسى ورتالىق اۋماعىندا ورنالاسقان. اۋىل اقساقالدارىنىڭ ايتۋى بويىنشا، ەرتەرەكتە اۋىلدىڭ تۇرعىنى بولعان ءبىر ايەلدىڭ تۇسىنە ايان بەرىپ، «قىز اۋليەنىڭ» باسىنا جەتى بۇرىشى بار كەسەنە سالدىرعان ەكەن. «قىز اۋليەگە» قاتىستى ايتىلاتىن اڭىزدىڭ جەلىسى بويىنشا وسى ماڭايدى ەرتەدە سايدىڭ تاسىنداي اعايىندى جەتى جىگىت مەكەن ەتىپتى. الايدا جوڭعار شاپقىنشىلىعى كەزىندە قاپىدا قولعا ءتۇسىپ قالعان ولاردىڭ جەتەۋىندە جاۋ سول ماڭدا جەر جاستاندىرادى. اعايىندى باتىرلاردىڭ ارتىندا اي دەسە اۋزى، كۇن دەسە كوزى بار جالعىز قارىنداسى قالادى. ول قىزدىڭ كورىپكەلدىك، اۋليەلىك قاسيەتى بولعان. اعالارىنىڭ ولگەنىن، جاۋدىڭ قىزدى ءوز ەلدەرىنە اكەتپەكشى بولىپ جاتقانىڭ ءبىلىپ، اللادان ءوزىن تاس مۇسىنگە اينالدىرىپ، ەلىندە قالدىرۋىن سۇراعان ەكەن. اۋليە قىزدىڭ تىلەگى قابىل بولىپ، تاسقا اينالعان ەكەن دەسەدى. سودان بەرى تاس ءمۇسىندى حالىق «قىز اۋليە» دەپ اتاپ كەتكەن. كەسەنەنىڭ جەتى بۇرىشتى ەتىپ سالىنۋى دا جەتى باتىرعا بايلانىستى. اعايىندى جىگىتكە دەپ جەتى بۇرىشقا شىراق جاعۋ ءۇشىن ارنايى تۇرعىزىلعان. كەسەنەنىڭ ارنايى شىراقشىسى بار، باسىنا ءمىناجات ەتۋشىلەر ءجيى كەلەدى.

بۇل نىساندى «قىز اۋليە» شاتقالىمەن شاتاستىرۋعا بولمايدى. ويتكەنى ەكەۋىنىڭ گەوگرفيالىق ورنالاسۋى دا ەكى باسقا. ءارى تەرەڭنەن تامىر تارتقان اڭىز جەلىلەرى دە ءارقيلى.