كوپشىلىك تاراز تاريحى جايىندا اڭگىمە وربىتكەندە ونداعى ايشا ءبيبى كەسەنەسى جايىندا ايتادى. الايدا ءدال وسى كەسەنەنىڭ قاسىندا ورنالاسقان ءارى زامانىندا ايشا ءبيبىنىڭ سەنىمدى سەرىگى بولعان بابادجا حاتۋننىڭ كەسەنەسى جايىندا كوپشىلىك بىلە بەرمەيدى. ءتىپتى بۇل نىساننىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلامالىق ماقالاسى اياسىندى تۇزىلگەن قازاقستاننىڭ كيەلى جەرلەرىنىڭ گەوگرافياسى كارتاسىنا جالپىۇلتتىق ماڭىزعا يە نىسان رەتىندە ەنگىزىلگەنىنەن دە حابارسىز، دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى. 

تاريحشىلاردىڭ مالىمدەۋىنشە ىرگەتاسى ءحى عاسىردا قالانعان بابادجا حاتۋن كەسەنەسى ايشا ءبيبى كەسەنەسىنىڭ ماڭىندا ورنالاسقان. كەسەنەنىڭ كومپوزيسياسى مەن قۇرىلىسى وتە قاراپايىم. ءارى ول كۇيدىرىلگەن كىرپىشتەن سالىنعان. جانە كەسەنەنىڭ قابىرعالارىندان ەشقانداي بەزەندىرۋلەر دە جۇرگىزىلمەگەن. جالپى تاريحتا بابادجا حاتۋنعا جانە ونىڭ باسىنا تۇرعىزىلعان كەسەنەگە قاتىستى دەرەكتەر وتە از. ولكەگە ءتۇرلى كەزەڭدە ءارتۇرلى ارحەولوگيالىق ەكسپەديسيامەن كەلگەن تاريحشىل عالىمدار تاراپىنان دا مۇندا ەشقانداي قازبا جۇمىستارى جۇرگىزىلمەگەن ەكەن. عاسىر توعىسىنان بىزگە دەيىن نىساننىڭ قابىرعاسى مەن شاتىر جابۋىنىڭ بولىكتەرى عانا امان ساقتالعان. كەسەنەگە 1979 جىلى قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلگەن. نىساننىڭ قابىرعاسىنا «ناسح» ادىسىمەن جازىلعان ماتىندە بۇل كەسەنەنىڭ بابادجا حاتۋن ءقابىرى ەكەندىگى جازىلعان. ءماتىننىڭ جالعاسى «ونى سالۋشى» دەپ كەلگەنىمەن اۆتور جايىنداعى مالىمەتتەر جوعالىپ كەتكەن. ساۋلەتشى عالىمدار ەسكەرتكىش كۇمبەزىنىڭ 16 قىرلى كونۋس جابىنىنا ايرىقشا نازار اۋدارادى. بۇل ورتا ازياداعى ەرەكشە ساۋلەتتىك ستيل سانالادى.

اڭىز جەلىسىندە ايشا ءبيبى ومىردەن وتكەن سوڭ ونىڭ ءتىرى كۇنىندە كۇتۋشىسى بولعان بابادجا حاتۋننىڭ ءومىرىنىڭ سوڭعى كۇنىنە دەيىن ارۋ كەسەنەسىنىڭ شىراقشىسى مىندەتىن اتقارعانى ايتىلادى.

نەگىزىنەن ايشا ءبيبىنىڭ تاراز ءامىرشىسى قاراحان مۇحاممەدكە تۇرمىسقا شىعۋىنا ونىڭ تاربيەشىسى بابادجا حاتۋننىڭ قارسى بولادى. ءامىرشىنىڭ كوزىنە تۇسپەۋ ءۇشىن ەركىنەن تىس تارازعا قونىس اۋدارعان ايشا ءبيبىنى اسا وزەنى ماڭىندا جىلان شاعىپ ولتىرەدى. ءوز سۇيىكتىسىنىڭ وزەكتى ورتەر قازاعا ۇشىراعانىنا نالىعان ءامىرشى ونىڭ باسىنا كۇمبەزى كوككە شانشىلعان كەسەنە تۇرعىزادى. ونىڭ كۇتۋشىسى ءارى تاربيەشىسى بولعان بابادجا حاتۋنعا دا ايشا ءبيبى مازارىنان 20 قادام قاشىقتىقتا كەسەنە تۇرعىلدى.

بۇگىندە بۇل ورىندار وبلىس تۇرعىندارى مەن قوناقتارى ءجيى ات باسىن بۇراتىن كيەلى ورىن سانالادى.