قازاقستاننىڭ كيەلى جەرلەرى كارتاسىنىڭ تىزىمىنە جامبىل وبلىسىنان وڭىرلىك دەڭگەيدە ەنگىزىلگەن 27 نىساننىڭ ءبىرى «قازاق حاندىعى» مونۋمەنتى سانالادى. وسىدان 5 عاسىردان استام ۋاقىت بۇرىن قازىرگى قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ العىشارتى سانالاتىن قازاق حاندىعىنىڭ ىرگەتاسىن قالعان كەرەي مەن جانىبەكتى بەينەلەيتىن ەسكەرتكىش تاراز قالاسىندا وتكەن ءدۇبىرلى توي كەزىندە ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قاتىسۋىمەن سالتاناتتى تۇردە اشىلعان، دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى.
ءوز كەزەگىندە تارازدىڭ باتىس قاقپاسى ماڭىنا ورنالاسقان بۇل نىسان قازاق تاريحىنىڭ تاريحي اسا ماڭىزدى كەزەڭدەرىن ايعاقتايدى. مۇسىندىك كومپوزيسيادان تۇراتىن مونۋمەنتتە اق ءمارماردان جاسالعان 27 مەترلىك ستەلا جانە كەرەي مەن جانىبەك حانداردىڭ 5 مەترلىك مۇسىندەرى بار. قازاق حاندىعىنىڭ العاشقى حانى رەتىندە حالىق اق كيىزگە وراپ كوككە كوتەرگەن كەرەي حاننىڭ ءمۇسىنىنىڭ قولىندا قاعاز بەن قالام بەينەلەگەن. شاماسى بۇل ءمۇسىن كەرەي حاننىڭ قازاق حاندىعى قۇرىلعاندىعىن جارلىق ەتكەن ءساتىن بەينەلەگەن بولۋى كەرەك. ال كەيىننەن كەرەيدىڭ ءىز باسقان جانىبەك حاننىڭ قولىنداعى نايزا مەن تىزەسىنە قويىلعان قىلىش ونىڭ قاجىر-قايراتى مەن جاستىققا ءتان ەرىك جىگەرىن تانىتىپ تۇر.
سونداي-اق مونۋمەنت ماڭىنداعى 3،5 گەكتار اۋماق كوگالداندىرىپ، مۇندا كەلۋشىلەردىڭ اۆتوكولىكتەرىنە ارنالعان اۆتوتۇراق سالىندى. مونۋمەنتتىڭ قۇرىلىس جۇمىستارى مەن ونى اۋماعىن كوگالداندىرۋعا «جامبىلحيمقۇرىلىس ينجينيرينگ»، «قازارتسيستەم» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىكتەرى اينالىسقان.
مونۋمەنتتىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا سويلەگەن سوزىندە ەلباسى-تۇڭعىش پرەزيدەنت قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ نەگىزىن قالاعان كەرەي مەن جانىبەكتىڭ تاريحي رولىنە ايرقشا توقتالىپ ءوتتى.
–ءتول تاريحىمىزدى الدەقايدا تەرەڭ ەكەنىن جاستارعا كورسەتپەسەك، «ماڭگىلىك ەل» يدەياسى ورىندالمايتىن بولادى. سوندىقتان كونە تاريحىمىزدى جەر-جەردەن ىزدەستىرۋىمىز كەرەك. جازىپ، جيناپ، ناسيحاتتاۋىمىز قاجەت. ءبىز كەشە عانا بولا قالعان حالىق ەمەسپىز. كەرەي مەن جانىبەك تۋ كوتەرگەندە، تاريحتا «قازاق حاندىعى» قۇرىلدى. اسىرەسە ءوسىپ كەلە جاتقان ۇل-قىزدارىمىز ءبىزدىڭ تاريحىمىز تەرەڭ ەكەنىن ءبىلۋىمىز كەرەك، –دەدى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى.
ايتا كەتۋ كەرەك كەرەي جانە جانىبەك حاندار ىرگەتاسىن قالاعان قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىق مەرەيتويى ءدال وس حاندىق قۇرىلعان جامبىل وبلىسىندا 2015 جىلدىڭ قازان ايىندا حالىقارالىق دەڭگەيدە اتالىپ وتكەن ەدى.
پىكىر قالدىرۋ