Almatyda «Qazaqfılm» kınostýdıasy túsirgen «Senim jolynda» derekti fılminiń jabyq kórsetilimi ótti. Fılm negizinen Aqtóbóde byltyr jazda bolǵan qandy oqıǵaǵa arnalǵan.

Almatylyq rejıser Ásıa Baıǵojınanyń mádenıet jáne sport mınıstrliginiń tapsyrysymen, din jáne azamattyq qoǵam mınıstrliginiń qoldaýymen túsirgen derekti fılminde birneshe adamnyń basynan keshken oqıǵa aıtylady. Ol áńgimeniń bári radıkal ıslamǵa (keı dintanýshylar bári bir dep biletin vahhabıt, salafıt, nedjdıtterge) qatysy bar adamdar jaıly.

Fılmge Aqtóbede 2016 jyly maýsymnyń 5-inde bolǵan, bir top qarýly jastyń shabýylynan jeti adam qaza bolyp, 40 shaqty turǵyn jaralanǵan oqıǵa arqaý bolǵan. Bılik sol oqıǵa kezinde 20-sy ustalyp, 18-si qaza tapqan ol adamdardy «radıkal dástúrli emes dinı aǵymdy ustanýshylar» dep sıpattaǵan. Shabýyldy keıin terakt dep ataǵan. Osy oqıǵadan keıin «dinı radıkal» dep tanylǵan jergilikti ondaǵan jas túrmegen túsken.

Rejıser Ásıa Baıǵojına bul fılmniń óte az ýaqytta túsirilgenin aıtady.

– 2016 jyly kúzde tapsyrys berdi. Qazannyń 17-sinde jumys bastaldy, jańa jylǵa deıin bitirińder dedi. Qysyltaıań jaǵdaıda túsirdik, – deıdi ol.

«Senim jolynda» fılminiń basynda Aqtóbedegi shabýyldaýshylardyń sotynan kórinis berilgen. Bul kadrdi fılm avtorlary túsirgen. Ekstremızm jáne terorızm aıybymen sottalǵan azamattarmen suhbatty fılmniń keńesshisi – Aqtóbedegi Ańsar keńes beri jáne reabılıtasıa ortalyǵynyń dırektory Asqar Sabdın uıymdastyrǵan.

Fılmdegi basynan keshken oqıǵasyn aıtqan adamdardyń biri – túrmede otyrǵan Janserik esimdi azamat. Ol «bolmaǵan teraktini daıyndaǵany úshin» segiz jylǵa sottalǵan. Óziniń aıtýynsha, Janserik dástúrli ıslamnan alystap, dástúrli emes ıslamǵa ótip, «áıeliń men balalaryńdy sharıǵatpen ómir súretin Vazırıstanǵa (Pákistannyń soltústik-shyǵysyndaǵy ólke) alyp ket» degen adamdarǵa senip qalǵan. Ol ózi sıaqty adamdardy otandarynyń (ózbekterdi – Ózbekstanǵa, uıǵyrlardy – Qytaıǵa) arnaıy qyzmetterine satatyn «pákistandyq arnaıy qyzmet oryndaryna tutqyn bolǵanyn» aıtady. Janserik ókinetinin aıtyp, qateligin qaıtalamaýǵa shaqyrady.

Radıkal ıslamǵa urynǵan ózge adamdardyń oqıǵasyn Qazaqstandaǵy týystary men tanystary áńgimeleıdi. Máselen, aýyl mektebindegi orys tili pániniń muǵalimi áıeli men balalaryn alyp, Sırıadaǵy «Islam memleketi» (IM) ekstremıstik tobyna baryp qosylǵan.

Sırıaǵa ketken keıipkerlerdiń biriniń IM jaǵynda soǵysqan úlken uly ólgen. Qazaqstandaǵy týystary alty adamy bar otbasy elden ketýge kerek qujattardy qalaısha bir kúnde rásimdep alǵandaryna tańyrqaıdy.

Bir qyzyǵy, fılm eshqandaı jarnamasyz kórsetilgen. Alǵashynda, naýryzdyń 27-sinde «Qazaqfılm» kınostýdıasy «Arman» kınoteatrynda naýryzdyń 29-ynda ótedi dep josparlanǵan «Senim jolynda» fılminiń premerasyna jýrnalıserdi elektrondyq poshta arqyly shaqyrdy. Erteńinde «Qazaqfılm» poshta arqyly premeranyń basqa kúnge qaldyrylǵanyn, mindetti túrde bolatynyn habarlady. Biraq áýelgi habarlanǵan kúngi premeraǵa birneshe mınýt qalǵanda Facebook-te rejıser Ásıa Baıǵojınanyń premeranyń ýaqytyn ózgertpegeni týraly aqparat paıda bolady. Oǵan úlgergen adam, keshigip bolsa da baryp, fılmdi tamashalap qaıtty. Fılm kórermenniń oıynan shyqqan kórinedi. Keıbiriniń aıtýynsha, atalmysh fılmdi teledıdarlardan kórsetýge tyıym salýy múmkinú Alaıda, barlyq adam mindetti túrde kórýi tıis eken.

Derkkóz: Azattyq

Foto: Alekseı Azarov