«Kúnes-aı» - kúlli qazaqqa «Kók týdyń jelbiregeni» ánimen tanys, kompozıtor, marqum Ermurat Zeıiphanulynyń áni. Erekeń ómirden ótken soń bul ándi belgili ánshi Altynaı Jorabaeva oryndaǵan bolatyn. Qaımana qazaqtyń týǵan jerge degen saǵynyshyn dóp basyp jetkizetin syrly áýen eshqashan da nazardan tys qalmaq emes. Búginde alty Alashqa aty málim «Alashuly» tobynyń múshesi Ushqyn Jamalbek «Kúnes-aıdy» qaıta túletti. Biz Ushqyn Jamalbekulymen bolǵan shaǵyn suhbatty nazarlaryńyzǵa usynyp otyrmyz:

- Shyǵarmashylyǵyńyz taǵy bir keremet ánmen tolyǵypty. Qutty bolsyn! «Kúnes-aı» ánin repertýaryńyzǵa qosýǵa ne sebep boldy? 

- Kúnes – ózińiz biletindeı álemdegi qazaqtar eń kóp qonystanǵan aýdan. Álemdegi 100 qazaqtyń bireýi osy aýdanda turady. Qazaq ádebıetiniń kórnekti ókili, Alashordanyń arǵy bettegi jaryq juldyzy Tańjaryq Joldyuly, ataqty kúıshi Áshim Dóńshiuly osy aýdanda dúnıege kelgen.  Bul qasıetti mekende ár qazaqtyń júreginde "Kók týyn jelbiretip", quıyryqty juldyzdaı jarq etip óte shyqqan Ermurat Zeıiphan aǵamyz týǵan. Kúnes – meniń de týǵan jerim. Tabıǵaty Almatymen qaraılas, baý-baqshaǵa oranǵan, İleniń basy bop  sanalatyn, Jetisýdyń tór jaılaýlarynyń biri. Kúnes – aty aıtyp turǵandaı qazaqtyń ejelgi ataqonysy.

«Kúnes-aı» áni  «Kók týdyń jelbiregenin» jazǵan Ermurat aǵamyzdyń áni. Ol kisi ómirden ótip ketse de artynda bir talaı asqaq ánderi qaldy, ǵajap daýysy qaldy. Ózindik tarıhy bar bul ándi de keremet daýsymen Ermurat aǵamyz ózi oryndaǵan edi.  Odan soń «Ermurat Zeıiphandy eske alý keshinde»  Altynaı Jorabaeva apaıymyz ǵana shyrqaǵan bolatyn. Degenmen úlken sahnalarda áli áýelegen joq. «Júrgenov atyndaǵy Óner Akademıasynda» oqyp júrgende osy ándi oryndaýdy, Ermurat aǵamyzben birge aıtýdy armandaýshy edim, ol kisi sý iship er jetken mekenniń aýasyn men de jutyp óstim. Ókinishke oraı ol kisi bul ómirden mezgilsiz ozdy. Alaıda artynda kóp áni qaldy. Ánderi shyrqalyp ta júr. Sol ánderdiń arasynda kóp aıtyla bermegen osy ándi sahnaǵa qaıta alyp shyǵýdy ózimniń úlken boryshym retinde sanadym. Osy ándi aıtý arqyly aǵamyzdyń murasyn jańǵyrtqym keldi. "Kúnes-aıdyń" jańa nusqasyn jazýǵa Qamshy.kz saıytynyń bas redaktory, aǵam Bilál Qýanysh túrtki boldy. Án mátininde týyp-ósken jerimniń, balalyq shaǵym ótken jaılaýymnyń, asyr salyp bala dostarymmen birge qyzyq qýǵan týǵan topyraǵymnyń bir talaı jer attary atalady. Iaǵnı "Kúnes-aıdy" shyrqaý men úshin úlken baqyt. 

-  Naǵyz beınebaıanǵa suranyp turǵan án eken... 

- Bul árıne, bolashaqtyń enshisinde. Kelesi jyly jazǵa qaraı múmkin klıp túsirip qalamyz. Qoldaý kórsetýge nıetti jandar da kóp. Ózimizdiń de talpynysymyz bar. Alla qalasa, arnaıy at basyn buryp, Kúnestiń ásem de sulý tabıǵatyn, kórikti jaılaýlaryn, kıeli topyraǵyn keskinge túsirip keletin bolamyz. Kúnes týraly ánniń, beınebaıannyń bolǵany - Kúneste týyp-ósken qazaqtardyń maqtanyshy ǵana emes, elge kelsek degen jurttyń oı-armanynyń kórinisi. 

- "Alashulynda" qandaı jańalyqtar bar? 

- Jastarǵa rýh beretin, halyqty qýantatyn jańa ándermen repertýarymyzdy jańartyp jatyrmyz. Halyqqa bererimiz kóp bolsa eken dep jumystar isteýdemiz. Sondaı-aq bıylǵy «Turkvizyon» baıqaýyna qatysýǵa daıyndalyp jatyrmyz, eki kezeńdi irikteýdiń birinshi satysynan óttik. Ekinshi kezeńge irikteý Astanada 26 qazanda bolady. Qazaq elinen bıylǵy irikteýge Janar Duǵalova, Nurjan Kermanbaev sıaqty ánshiler talaptanýda. Bıyl bul baıqaý Tatarstannyń astanasy Qazan qalasynda ótetin bolady. Burynǵy jyldardan aıyrmashylyǵy bıylǵy konkýrstyń baǵalaý júıesine ózgerister engen. Ónerpazdy baǵalaýdyń 50 paıyzy aýdıtorıadaǵy ádil qazylarǵa berilse, qalǵan 50 paıyz baǵalaý múmkindigi SMS arqyly daýys berýge halyqqa usynylady. Baıqaýǵa qatysýǵa joldama alyp jatsaq halyq qoldaý bildiredi dep senemiz.

(Vıdeoda Kúnes óńiriniń tabıǵaty beınelengen. Internetten alyndy)