Psıhologıaǵa qyzyǵatyn jandar Lýıza Heı degen esimdi jaqsy tanıdy. Motıvasıany maı shammen izdep júrgender de túbinde Lýıza Heıdiń jazǵandaryn sholyp ótedi. Tán azabynan buryn jan azabyn tartyp júrgenimiz kóp bolǵandyqtan Lýıza Heıdiń kitaptaryn jaı ǵana kózben shalyp ótpeı, kóńilge toqyp, sanaǵa túıip, on ret qaıtalap oqý qajet sıaqty. «Qamshy» jaqsylyqtyń jarshysy bolǵysy keledi. Sondyqtan da jazýshy Myrzageldi Kemeldiń aýdarmasyndaǵy Lýıza Heıdiń «Kógildir kitabyn» birneshe bólimge bóle otyryp, turaqty túrde oqyrmannyń nazaryna usynyp otyrýdy jón dep sheshti. Birinshi, ekinshi, úshinshi, tórtinshi bólimder saıt betinen shyǵyp úlgergen bolatyn. Endigi kezek besinshi bólimde. Atalmysh bólim mahabbattyń qudyretti kúshine arnalǵan. Qaterli isikti nebári 6 aıda jeńip, barsha dárigerlerin tań qaldyrǵan, 2017 jyly 91 jasynda aýyrmaı-syrqamaı kóz jumsaǵan Lýızanyń oqıǵasy jigerin jasytyp alǵan jastarǵa úlgi bolsyn deımiz.
İİİ taraý. Kúsh - ishimizde
Bul taraýdaǵy óte mańyzdy habarlamalardy birden qabyldap, sińirip alyńyz deı almaımyn. Bul oılardyń keıbiri sizge unar, keıbiri unamas, unamaǵanyn alyp tastańyz. Eger, siz, mundaǵy tym bolmasa bir ıdeıany alsańyz, ol sizge qyzmet etse jáne sizdiń ómirińizdi burynǵydan jarqyn etse, men rızamyn.
Oqyǵan kezde myna termınderge nazar aýdaryńyz: kúsh, aqyl, sheksiz sana, joǵarǵy kúsh, Qudaı, ǵaryshtyq kúsh, ishki aqyl. Bulardyń bári – Keńistik pen sizdi basqaratyn kúshtiń ártúrli ataýy. Eger osylar sizdi qanaǵattandyrmasa, onymen shektelmeı, oǵan óz oılaryńyzdy qosyńyz.
Meniń oıymsha aýrý jáne SPID degen sózderdi jazǵanda ekinshisin bas árippen jazýdyń keregi joq, olaı etsek biz oǵan erekshe mán berip, kúsheıtken bolamyz.
Biz syrttan izdep júrgen KÚSH bizdiń ishimizde ekenin túsinýimiz asa mańyzdy. Biz óz ishimizdegi KÚSH-ke júginip, ony bizdiń jarqyn maqsattarymyzda oryndaýǵa paıdalanaıyq.
Men emshi emespin. Men eshkimdi emdeı almaımyn. Men árkimniń sanasy ózin-ózi emdeýge jetse deımin. Men adamdar ózderiniń qandaı tamasha ekenin tanysa deımin. Osy ǵana.
Meniń kózimniń jetkeni: kez kelgen problemanyń sheshilý quraly – adamnyń ózine óziniń mahabbaty. Adam ózin kún ótken saıyn súıe tússe, onyń ómiri orasan ózgeriske ushyraıdy, kún sanap jaqsy bola beredi. Ol armandaǵan jumysyna qol jetkizedi, qajet aqshaǵa ıe bolady, tóńiregindegilermen qarym-qatynasy jaqsarady. Osyǵan jetýdiń qarapaıym joly - ózińdi óziń jaqsy kórý.
Biz ózimizdiń shyn máninde qandaı ekenimizdi bile bermeımiz. Biz naq osy sátte neni sezinip turmyz, sony bilmeımiz, neni qalap turmyz, sony bilmeımiz. Ómir – saıahat, onda biz ózimizdi jańadan ashamyz. Ózin súıý – egoızm emes. Ol – ishki tazarý tásili: ózin súıýdi úırený arqyly biz ózgeni súıýdi úırenemiz. Súıýdi úırený men ómirge qýaný arqyly ǵana planetamyzǵa shyn máninde járdem bere alamyz.
Bizdiń ásem de erekshe keńistigimizdi jasaǵan kúsh óziniń rýhy jaǵynan mahabbatqa uqsas. Biz: “jerdi aınalýǵa májbúr etip turǵan nárse – mahabbat” degendi jıi estımiz. Bul shyn máninde solaı. Mahabbat – keńistikti ustap turǵan nárselerdiń negizi. Onyń ydyrap ketpeı turǵanynyń sebepshisi de sol.
Meniń jeke basym úshin mahabbattyń maǵynasy zor. Men ózimniń ózime mahabbatym týraly aıtqanda, “biz shyn máninde bar ekenimizdi tereń sezinýdi” nazarǵa alamyn. Seziný - óz qalpymyzdy jan-jaqty qabyldaý, onyń ishinde kishkene alańǵasarlyq, uıalshaqtyq sekildi onsha unamdy emes minezder bar. Sonymen birge, árıne, durys minezder de bar. Seziný - ózińdi tolyǵymen jáne osylar bolmasa demeı qabyldaı alý.
Baqytsyzdyqqa oraı, ózin súıýdiń ózi ońaı bola bermeıdi, ol úshin salmaq joǵaltý, jumystan aıyrylyp qalý nemese tómendep qalý, dos tańdaý, t.s.s. ózgerister kerek bolyp qalady. Biz óz mahabbatymyz úshin de shart qoıamyz. Biraq, odan basqa da, aıqynyraq jol bar: ózińdi osy qalpyńda súıe bilý.
Bizdiń planetamyzda tutastaı alǵanda mahabbat jetispeýshiligi oryn alǵan. SPID-ten ólip jatqan adamdar kóbeıip jatyr. Biraq SPID bizge ishki kedergilerdi jeńýge múmkindik beredi, moraldyq shekteýlerdiń qursaýynan shyǵýǵa túrli saıası jáne dinı senimderdi umytýǵa járdem beredi, bunyń bári bizdiń júregimizdiń ámirin oryndaýǵa baǵynady. Osylardy jasaı alatyn adamdar kóbeıgen saıyn bizdiń eń kúrdeli problemalarymyzdyń sheshýshi joldary tabylady.
Biz jeke ómirde búkilálemdik deńgeıde ózgerister bolyp jatqan álemde ómir súrip jatyrmyz. Sondaı álemniń naq ortasynda ómir keship kelemiz. Osyndaı kúrdeli mezgilde ómir súrip jatqan bizdiń árbirimizge, qazir jáne osynda bolýymyz kerek pe, eski álemdi mahabbat pen tynyshtyq ornaǵan jańa álem etetin ózgeristerdiń qatysýshysy bolýymyz qajet pe, udaıy tańdaý jasaıtynymyzǵa senimdimin.
Balyq dáýirinde biz qutqarýshymyzdan: “Meni qutqara kór! Men úshin ýaıymdashy!” dep surasaq, endi Sý quıýshy dáýiri keldi. Onda biz ózimizge ózimiz jol tabýdy úırený arqyly qutqarýshymyzdy tabamyz. Biz qoldaý kútetin kúshtiń ózimiz. Biz ózimiz óz ómirimiz úshin jaýaptymyz.
Múmkin, siz ózińizdi búgin súıgińiz kelmes? Olaı júre berseńiz, siz ózińizdi erteń de, arǵy kúni de súıe almaısyz: ózińizdiń ózińizge degen kelispeýshiligińiz sizben birge erteńgi kúnge jyljı beredi. Múmkin ol jıyrma jylǵa deıin sizben birge júre berer, siz odan o dúnıege ketkende de ajyramassyz, kim bilsin. Búgin – naq búgin, siz ózińizdi sózsiz jáne alańsyz súıe alatyn kúnińiz. Men birin-biri súıý eshqandaı qaýipsiz álemdi qurý úshin qolymnan kelgenimdi jasaǵym keledi, onda biz, ózimizdiń shyn máninde qandaı ekenimizdi bilýden qoryqpaımyz; onda biz tóńirektegilerimizge aıyptalýsyz, synaýsyz jáne kózqarasymyzdy ózgerte bermeı-aq súıkimdi bolar edik. Mahabbat bizdiń ózimizden bastalady. Bıblıada: “Jaqyn adamdaryńdy ózińdi súıgendeı súı” deıdi. Biz bul oıdy ózimizdi umytqandaı umytyp kete beremiz. Shyndyǵynda, biz ózimizdi súıe bilýdi úırenbesek, bizge basqalardy súıý qıynǵa túsedi. Ózińe degen mahabbat – adamǵa berilgen syılardyń ishindegi eń ulyǵy. Biz ózimizdi, qandaı bolsaq sondaı kúıde súıe alsaq, onda ózimizge de, ózgelerge de zıan jasaı almaımyz. Eger árkim óziniń ishki tynyshtyǵyn túsinse, onda soǵysqa, terorızmge, tartyp alýǵa, úısizderge oryn qalmas edi. Túrli keselder joıylar edi, SPID-te, qaterli isik te, kedeılik te, ashtyq ta bolmas edi. Sonymen, men úshin álemdik tynyshtyq pen jaılylyq ár adamnyń ishki tynyshtyǵy. Tynyshtyq, túsiný, jany ashý, keshire bilý, jáne eń mańyzdysy – mahabbat. Bizdiń ishki kúshimiz osy ózgeristerdiń bárin ómirge engizýge jetedi.
Mahabbat – ol, tańdaýǵa turatyn nárse. Ony ashý, jek kórý, muń sekildi etip tańdaý kerek. Biz MAHABBATTY tańdaı alamyz. Bul tańdaýdy ishteı búkil ómirimiz barysynda jasaımyz. Olaı bolsa barlyq tańdaýlardyń ishinen mahabbatty tańdap alýdy qazirden-aq bastaıyq. Bul -eń uly kúsh. Em beretin kúsh.
1-bólim. Sana jetilgende
Biz sanamyzdy jetildire bastasaq jáne senimimizdi ornyqtyrsaq, onda mahabbat bizdiń júregimizden ózi-aq erkin aǵylady.
Biz tyrysyp qalsaq, júrektiń qaqpaǵy jabylyp qalady.
Kúsh - óz ishimizde
Bizdiń ishki kúshpen baılanysymyz qanshalyqty myqty bolsa, biz ómirimizdiń barlyq salalarynda erkinirek bola beremiz.
Siz kimsiz? Siz nege osy jerdesiz? Siz ómirińizde nege senesiz?
Adamdar myńdaǵan jyldardan beri osy suraqtarǵa jaýap izdep júr jáne bul izdeniste olar ylǵı da óz ishine úńilýde. İSHKE JYLJÝ degenimiz ne?
İshki kúsh bizdiń árbirimizdi mahabbat pen tap-taza densaýlyqqa, taza qarym-qatynasqa, taza kúıindegi kareradaǵy ósýge jetýge alyp baratynyna men senemin. Ol bizdiń árbirimizdi jarqyrap órleýge úırete alady. Kelesi qadam – qolaısyz jaǵdaılar týǵyzatyn turmys úlgisinen bosanyp shyǵý. Bulaı etý óte qarapaıym: biz óz ishimizge úńilemiz de ishki kúshtiń qaqpasyn qaǵamyz. Ol biz úshin qaısysy durys ekenin biledi. Eger bizde óz ómirimizdi bizdi súıetin jáne qoldaıtyn ishki kúshpen bir qatarǵa qoıý tilegi bolsa, osy jetkilikti. Biz mahabbat pen ilgeri órleýdi óz ómirimizge kirgize alamyz.
Bizdiń sanamyz Biryńǵaı Taýsylmas Sanamen barlyq ýaqytta baılanys jasap turatynyna men senemin. Demek, barlyq bilim men barlyq aqyldy biz kez-kelgen ýaqytta ala alamyz. Biz Taýsylmas Sanamen, Keńistik kúshimen baılanystymyz. Ol bizge ishki sańylaý arqyly, bizdiń Joǵarǵy «menimiz» jáne Bizdegi İshki Kúsh arqyly ómir beredi. Keńistik Kúshi óziniń barlyq jasaǵandaryn súıedi. Bul kúshtiń negizinde izgi, jarqyn bastaý bar jáne ol bizdiń ómirimizdeginiń barlyǵyna basshylyq jasaıdy. Ol jek kórýdi, aldaýdy jáne jazalaýdy bilmeıdi. Ol – taza mahabbat, bostandyq, túsinistik pen janashyrlyqtyń naqty kórinisi. Óz ómirinde árkim Joǵarǵy “Menine” nazar aýdarýy mańyzdy. Naq osynyń nátıjesinde biz ómirdiń shyn rahatyn tanımyz. Bul kúshti ártúrli paıdalanýǵa bolatynyn biz túsinýimiz kerek. Eger biz ótkenmen ómir súrýdi tańdasaq jáne biz úshin qolaıly bolmaǵan jaǵdaılar men tıimsiz isterge qaıta-qaıta orala bersek, onda biz ornymyzdan ilgeri jyljı almaımyz. Biraq biz ótkenniń qurbany bolýdan sanaly túrde bas tartyp, óz ómirimizdi jańadan qurýdy bastasaq, onda İshki Kúsh bizdiń jaǵymyzǵa shyǵady. Biz, ómir shyn máninde tamasha bolýy múmkin ekenin bile bastaımyz: Men eki túrli kúshtiń bolýyna senbeımin. Men, RÝHANI BASTAÝ - BİRLİKTE dep oılaımyn. “Ol – saıtan” nemese “Olardan tamuq lebi esip tur” deı salý ońaı. Shyndyǵynda barlyǵy bizdiń ózimizge baılanysty. Ia, biz, tájirıbe jınaqtaı jáne aqyl tolysa kele bul kúshti paıdalanamyz, ıa onymen basqasha aınalysamyz. Saıtan shynymen bizdiń júregimizde me? Ondaı bolsa basqalardy synap-mineýdiń keregi ne? Olar bizden qaı jaǵynan erekshelenedi? Sonda biz neni tańdaımyz?
Aıyp aldyndaǵy jaýapkershilik
Biz óz ómirimizdiń jaqsy da jaman jaǵdaılaryn qabyldaý men oılaý modelderiniń járdemimen edáýir deńgeıde aıqyndaı alamyz dep oılaımyn. Keıbir jáne odan basqa oılarǵa basa nazar aýdaramyz. Ol oılar sezim shaqyrady. Sol sezimder men senimderge laıyq bizdiń ómirimizdi ózimiz qura bastaımyz. Bizdiń ómirimizde bir nárse baqylaýymyzdan shyǵyp ketse, oǵan ózińdi aıyptaýdyń keregi joq. Biraq aıyp jáne de ony ózge bireýlerge artý tilegi men jaýapkershilik sezimi arasynda úlken aıyrma bar. Men jaýapkershilik týraly aıtqanda, kúshke ıe bolýdy aıtqym keldi. Aıyp kúshti bosqa jumsatady, ony júdetedi. Jáne, kerisinshe, jaýapkershilik bizge óz ómirimizdi ózgertýge kúsh syılaıdy. Biz jazyqsyz jazǵyrylýshynyń rolin oınaǵan kezde, óz kúshimizdi dármensiz bolýǵa paıdalanamyz. Biraq, jaýapkershilikti ózimizge alýǵa sheshim qabyldaǵanymyzda, biz adamdar men jaǵdaıdy aıyptaý arqyly ýaqytty bosqa joǵaltýdy toqtatamyz. Naqtylap aıtqanda, BİZGE QATYSY JOQ nárselerdi. Keıbir adamdar ózderin aýrýǵa, kedeılikke, keıbir problemalaryna ózin aıyptydaı sezinedi. Olar jaýapkershilik sezimin aıyptylyq sezimimen aralastyryp jibergisi keledi. Mundaı adamdar ózin bir nárseler úshin barlyq ýaqytta aıyptap júredi, ózderin ábden bitken joly bolmaǵandardyń qataryna qosady. Sonymen birge olar barlyq kemshilikterge tóńirektegilerdi de qosady. Bul óziniń qabiletsizdigin belgileýdiń kereksiz tásili. Óz topshylaýlarymyzda men bul kompleks týraly aıtyp otyrǵanym joq.
Eger biz óz problemalarymyz ben keselderimizdi óz ómirimizde júzege asyrylýǵa tıis ózgeristerdi túısiný múmkindigi desek, onda, bizde oryn bar. Kóp adamdar, qaısybir apatqa ushyraǵan soń nemese aýyr keselmen aýyryp turǵanda, osy oqıǵalary týraly ózderiniń ómirindegi eń tamasha sátter retinde eske túsiredi: naq solar jańa ómir bastaýǵa múmkindik beredi. Jáne, kerisinshe, kóp adamdar, aýyrǵan kezde: “Maǵan qaıdan mundaı aýrý tap kele qaldy. Dáriger, meni erterek emdeńizshi!” deıdi. Meniń oıymsha, bundaı kisiler aldaǵy kezde qıynshylyqtarǵa ushyraıdy: olar óz kúshimen jazyla almaıdy.
JAÝAPKERSHİLİK – BİZDİŃ JAǴDAIǴA QARAI ÁREKET ETÝ QABİLETİMİZ. Bizde qashanda tańdaý bar. Ol, biz shyndyqqa týra qarap, ony moıyndaýdy qalamaımyz degen sóz emes. Tańdaýdyń naqty jaǵdaımen kelispeýmen ortaq eshteńesi joq. Bul, bizdiń tap bolǵan jaǵdaıdy qalyptastyrý belgili bir rolimiz bolǵanyn moıyndaǵanymyzdy ǵana kórsetedi. Jaýapkershilikti ala turyp, biz İshki Qudiretke bizdiń ómirimizdi ózgertýge ruqsat beremiz. Bul jerde bylaı suraýǵa bolady jáne suraý kerek: “Barlyǵyn ózgertý úshin men ne jasaı alamyn?”. Bizdiń bárimizde ishki, jeke kúshtiń orasan qory bar ekenin túsiný kerek. Barlyǵy bizdiń sony qalaı paıdalanatynymyzǵa baılanysty.
Kóp adamdar ózderiniń onsha qolaıly emes otbasynda óskenin biledi. Osydan baryp biz, ózimizdiń kim ekenimiz jáne ómirmen qarym-qatynasymyz týraly kóptegen teris kózqarastardy alamyz. Meniń balalyq shaǵym sheksiz qorlaý men qıynshylyq jaǵdaıynda ótti. Onyń ústine men zorlyqty basymnan ótkerdim. Men mahabbat pen jylylyqty ańsadym, jáne adamnyń ózin laıyqty sezinýi degenniń ne ekenin bilmedim. Men on bes jasqa kelgende úıimnen kettim, sonda da meniń ómirimdegi qasiret toqtalmady. Men barlyq jerde zorlyq pen dórekiliktiń túr-túrin kórdim. Meniń barlyq baqytsyzdyqtarymnyń sebebi mende balalyq shaqta qalyptasqan qabyldaý men oılaýdy seziný modelinde ekeni basyma kelmepti.
Ádette balalar, úlkender jasaǵan psıhologıalyq atmosferadan ózinshe áser alady. Qorqynysh pen qorlaýdyń ne ekenin erte sezinip, men, eseıgen soń, olardy óz ómirimde qalpyna keltirýge tyrystym. Sonda, barlyǵyn birden ózgertýge mende jetkilikti kúsh bar ekenin men bilmegen edim. Men ózime barynsha qatty qaradym, onyń bári mahabbattyń azdyǵy men ózimniń tolyq buzylǵanyma jáne adamdar arasynda ómirde kereksiz ekenime ózimdi tusap tastaǵanyma baılanysty boldy.
Meniń ómirimde oryn alǵan jáne osy kúnge deıin jalǵasqan oqıǵalar ótkennen kelgen barlyq oılar men senimderdiń nátıjesi boldy. Kelińiz, uıattan ólip, ótkenimizge úńile bergendi qoıaıyq. Ótkenge baı ómirlik tájirıbe retinde qarańyz. Bul tájirıbesiz siz búgin osynda bolmas edińiz. Ózin-ózi jerge ura berýge qandaı negiz bar? Siz bir nárseni aıaǵyna jetkizbegenińizden ne bolyp qaldy? Siz qolyńyzdan qalaı kelse, solaı jasadyńyz. Ótkendi mahabbatpen ózińizden qoıa berińiz, oǵan sizdi osy sanaǵa jetkizgeni úshin razy bolyńyz.
Ótkenimiz tek bizdiń sanamyzda ǵana tur. Biz ony belgili bir prızmadan qabyldaımyz. Bizdiń naq qazirgi kúıimiz, naq osy sekýndta ne jasap jáne neni sezingenimiz mańyzdy. Biz búgin ne jasasaq, ol erteńgi kúnge negiz bolady. Sonymen, naq qazir sheshim qabyldaǵan durys bolyp shyǵady. Tek búgin. Biz naq qazir qandaı oılar, senim men sózderdi tyńdadyq, sol mańyzdy.
Biz sanaly túrde ózimizdiń sezimderimiz ben oılarymyzdy ózgerte bastasaq, onda biz bundaı ózgeris úshin kerektiniń bárine ıe bolamyz. Bul qarapaıym aq nárse bolyp kórinýi múmkin, biraq kúshtiń bastaýy qazirgi sátte ekeni esińizde bolsyn.
Sana – sizge qojalyq etpeıdi, siz – sanańyzǵa qojasyz, osyny bilip alý mańyzdy. Sizdiń Joǵarǵy «menińiz» - onyń qojasy. Siz eskishe oılaýdy qoıa alasyz. Sizdiń eski oılaryńyz «Ózgerý degen – qıyn is» dep, óz ornyna qaıta kelýge umtylsa, onda ózińizge-ózińiz mynadaı nusqaý berińiz: «Men, qazir, ózgerýi qıyn emes nársege senip turmyn». Eger qalasańyz, ózińizge-ózińiz ıe bola alǵansha, osy ishki monologty kóp ret qaıtalańyz. Jáne, osydan basqa, ne aıtqyńyz kelgen bolsa, naq sony aıtyńyz.
Oılar sý tamshylary dep qabyldap kórińizshi. Bir oı – bir tamshy sý sekildi, onsha kóp emes. Al, sizdiń oılaryńyz biriniń ústine biri qosylyp, kóbeıe berse, onda tamshylar jınala kele alaqandaı ylǵaldy qurady, keıin kishkene shalshyqqa, bara-bara sý qoımasyna aınalady. Artynan kól, ózen, teńiz, aqyr sońynda muhıt. Demek siz bir tamshy oıyńyzdy muhıtqa aınaldyrǵyńyz kele me? Ol muhıt lastanyp, ýlanǵan ba, joq, móldir, taza ma?
Maǵan: «Men solaı oılaýdy qoıa almaımyn » dep jıi shaǵymdanady. Men barlyq ýaqytta: «Joq, siz qoıa alasyz» dep jaýap beremin. Oılap qarańyzshy, siz jaqsy oılardy oılaýdan jıi bas tartasyz ba? Sizden talap etiletin bolmashy ǵana nárse: «Men osylaı jasaımyn» dep ózińizdiń sanańyzǵa nusqaý berý ǵana. Siz sheshim qabyldaýyńyz kerek te, teris oılardy oılaǵandy qoıýyńyz kerek. Baıqasańyz, men, sizge, qandaı da bir nárseni ózgertkińiz kelgende, óz oılaryńyzben kúresińiz dep keńes bermeımin. Eger sizdiń basyńyzǵa bir teris oı kele qalsa, onda siz oǵan: «Kelip qalǵanyńyzǵa rahmet» deńiz. Sonda siz istiń naqty jaǵdaıyn joqqa shyǵarmaısyz jáne ózińizdegi jasampaz kúshti teris oılarmen buzyp almaısyz. Ózińizge túrli teriske shyǵarýlarǵa berile alatynyńyzdy, ómirge teris kózqarastan bas tarta alatynyńyzdy aıtyńyz. Siz tipten basqasha oılaý obrazyn qalyptastyrǵyńyz keledi. Sondaı oıdyń bar ekenin moıyndańyz jáne ol oılardy qaldyryp ilgeri jyljyńyz. Óz teris oılaryńyzdyń teńizine súńgı bermeńiz, onda siz ómir muhıtynda da júze bastaısyz.
Sizdiń muratyńyz - ásemdik pen súıispenshiliktegi ómir bastaýynyń aınasy bolý. Ómir sizge óziniń qazynasyn ashýǵa ázir tur, biraq ol úshin siz oǵan laıyq bolýǵa tıissiz. Ǵaryshtaǵy Aqyl men Sana qashan da sizdiń qyzmetińizde. Ómir barlyq ýaqytta sizben qatar kele jatyr, sizdiń tiregińiz sonda. Senińiz, KÚSH ÓZ İSHİŃİZDE degen sóz siz úshin.
Eger siz qorqyp qalǵan bolsańyz myna jattyǵý sizge járdemdesedi. Tynys alý prosesin oısha esińizge alyp kórińizshi, sizdiń ókpeńiz aýaǵa qalaı tolady. İshke – syrtqa, ishke – syrtqa… Tynys alý - ómirdegi eń qymbatty sýbstansıa – sizge tegin berilgen. Siz ómir súrip turǵan kezińizde budan tapshylyq kórmeısiz. Siz osy baǵasy bıik syıdy qabyldaı turyp, nege ekenin qaıdam, ómir sizge basqa jaǵdaılarda qaraılaspady dep sanaısyz. Nege, siz, qajet nárseniń bárinde ómir sizge qaraılaspaıdy dep oılaısyz? Endi sizge óz boıyńyzdaǵy kúshterdi de tanıtyn kez keldi – siz nege qabiletti ekensiz, qane? İshińizge úńilip qarańyz, siz ózińizdiń kim ekenińizdi bilesiz.
Bizdiń bárimizdiń jeke pikirimiz bar. Bizdiń oǵan quqyǵymyz bar, jáne ol mende de bar. Álemde ne bolyp jatqany mańyzdy emes. Bir nárse aıan: Siz ózińizdi qyzyqtyratyn nársemen ǵana jumys isteýińiz kerek. Sizge ózińizdiń ishki jolbastaýshyńyzben baılanysty retteý qajet. Ol siz bergińiz keletin barlyq suraqtardyń jaýabyn biledi. Ol – aqyldyń keni.
Árbir ret «bilmeımin» dep aıtqan saıyn, sizdiń ishki aqylyǵyńyzǵa alyp barar qaqpa jabyla beredi. Ózińizdiń Joǵarǵy «Menińizden» alǵan habarlamańyz óte mańyzdy jáne sizge qaıyrymdy áser etedi. Eger habarlama keri áser berse, onda sizdiń ishki «egońyz» iske qosylǵany dep bilińiz.
Durys tańdaý jasasańy z ózińizdi qoldaı júrińiz, eger tańdaýyńyzǵa kúdiktenseńiz, onda ózińizden: «MEN BUL SHESHİMDİ ÓZİME DEGEN MAHABBATQA SAI QABYLDADYM BA? QAZİR OSYNYŃ MAǴAN QAJETİ BAR MA EDİ?» dep surańyz. Keıinirek, bir kún ótken soń, bir aıdan keıin, bir jyldan soń – siz basqasha sheshim qabyldaýyńyz múmkin, biraq siz ózińizge osy saýaldy udaıy qoıa júrińiz.
Siz kimsiz? Siz neni úırengińiz keledi, Sizdi nege úıretý kerek? Bizdiń árbirimizde ózimizdiń, eshteńe teń kelmeıtin maqsatymyz bar. Biz, ózimizdi, ózimizdiń jeke qabiletimiz, óz muńymyz, óz qorqynyshtarymyz ben keselderimizden basqa ereksherek, bıigirek sanaımyz. Biz óz tánimizden de basymyraqpyz. Biz, planetada oryn alǵan nárselerdiń bárimen, onyń barlyq kórinisterimen baılanystamyz. Bizdiń árbirimizde rýhtyq bastaý bar. Biz – jaryqpyz, qýatpyz, tolqynbyz jáne mahabbatpyz. Bizde maqsatymyzdy aıqyndaýǵa jáne ne úshin ómir súrip júrgenimizdi tanýǵa jeterlik kúsh bar.
İshki daýysqa senip
Biz tańdaǵan oılar – bizdiń ómirimiz dep atalatyn polotnoǵa boıaý jaǵatyn shashaq.
Men oıdy ózgertý arqyly ómirdiń ózin de ózgertýge bolady dep alǵash estigende, ishki sezimderimde tóńkeris bolyp, alaı-túleı kúıge túskenmin. Osy ıdeıa meniń İSHKİ DAÝYSPEN baılanystyrylatyn sezim qubylysy sanalatyn İSHKİ QOŃYRAÝYMDY qozǵap ketti. Kóp jyldar ishinde men sol daýysqa erýdi úırendim. QOŃYRAÝ «Ia» degen sátte, ol sheshim meniń kóńilime qonbasa da, tipten qıańqy sheshim bolsa da, maǵan keregi osy ekenin bildim.
Sonymen, osy ıdeıa meni baýrap aldy. Meniń ishki daýysym «Ia, bári durys» dedi.
Bastapqyda bári jeńil boldy. Men basqasha oılap, basqasha sóıleı bastadym. Sol kúnderi men ylǵı birnársege narazy bolyp júretinmin jáne ózime-ózim aıaýshylyqpen qaraýshy edim. Men sol arqyly ózime aıaýshylyqpen qaraıtyndaı jaǵdaıdy ózim týǵyzatynymdy bilmedim. Biraz ýaqyt ótken soń men ózime narazy bola berýimniń burynǵydan góri azaıa bastaǵanyn baıqadym.
Men ózimniń aıtqan sózderimdi ózim tyńdaıtyn boldym, ózimdi ózgertýge tyrysyp, óz áreketterime esep bere bastadym. Ol úshin saý tán affırmasıalaryn kúbirlep aıta júrdim. Árıne, men, affırmasıalardy qaıtalaýdy eń jeńilireginen bastadym, sonyń ózinde azdaǵan ózgerister bola bastaǵanyn sezdim. Máselen, men baǵdarshamnyń jasyl shamyna kóbirek kezigetin boldym, avtoturaqtarda maǵan oryn tabyla qalatyn boldy. Sóıte-sóıte men ózimdi batyl sezine bastadym, meniń minezimde órkókirektik paıda bolyp, ózime degen senimim artty. Men barlyq suraqtarǵa jaýap bere alatyndaı senimge ıe bola bastadym. Qazir oılap qarasam, men osylaısha ózimdegi qaýipsizdik sezimderin tárbıelegen ekenmin. Ol maǵan óte kerek edi.
Óstip júrgende men jatyr ragimen aýyrdym. Bul oqıǵa meni eseńgiretip tastady. Eger meniń janym taza bolǵanda jáne mende ishki bir dińgek bolǵanda aýyrmaǵan bolar edim-aý dep oıladym.
Ol kúnderi maǵan rak keseli jyldar boıy jınalǵan ókpe-renishtiń áseri ekeni belgili edi. Sol ókpe-renish jyldar boıy jınalyp, organızmdi mújı beretin edi. Eger biz óz emosıamyzdy tejeı bersek, ol túptiń-túbinde denege áserin tıgizbeı qoımaıdy.
Men ózimniń boıymdaǵy jınalýy múmkin ókpe-renishterdi oısha saralaı bastadym. Ózim basymnan keshken tánı, emosıalyq jáne seksýaldyq ozbyrlyqtardy oıymnan ótkizdim. Osy aýyrtpalyqtarǵa shydaı almaı úıden shyǵyp ketkenim esime tústi. Úıden ketip, barlyq nashar sezimderden aryldym dep oılappyn, shyn máninde men olardy óz zerdemniń túkpirine kómip qana qoıǵan ekenmin.
Men budan bylaı baǵdarshamnyń jasyl jaryǵyna qanaǵattana bermeı, tereńirek izdene bastadym. Meniń ómirde óz qalaýymsha ilgeri jyljı almaýyma bala kezdegi estelikterge baılanysty qaldyqtardan sananyń tazarmaǵany sebep bolyp turǵanyn túsindim.
Sóıttim de affırmasıalardy tańerteń tura sala qaıtalaıtyn boldym, jatar aldynda «Men seni jaqsy kóremin, Lýıza» degendi kóp ret qaıtalaıtyn boldym. Olaı aıtý maǵan ońaı bolǵan joq, ár qaıtalaǵan saıyn meniń kózime jas tolyp, tynysym taryldy, sózder tamaǵymda keptelip qaldy. Birte-birte men bul sózderdi qalypty jaǵdaıda aıta alatyn boldym da, birtúrli «kvanttyq sekirýge» qol jetkizgendeı boldym. Maǵan óz ashýymnan arylý úshin kóp saǵattarymdy jalǵyzdan-jalǵyz júrip aıǵaılap, jastyǵymdy judyryqpen soqqylaýmen ótkizýge týra keldi. Men jeńildeı bastadym.
Men sonymen birge óz sanamdy jetildirýmen jáne keshire bilýdi úırenýmen aınalystym. Men paıdalanǵan tásilderdiń biri – ata-anamnyń balalyq kezderin zertteý boldy. Baıqasam, olarǵa óz ata-analarynyń qarym-qatynasy qolaıly bolmaǵan, ógeı ákem ylǵı ata-analarynan soqqy jegen, anamdy «erkektiki qashanda durys» dep tárbıelepti. Anam sondyqtan da ógeı ákeniń yǵyna esipti. Demek, meni basqasha tárbıeleı alatyndaı ákem men sheshemniń aldynda úlgisi joq eken. Men osyny túsindim. Sonymen birge, olardy keshire bilýdi de úırendim.
Ata-anamdy qanshalyqty kóbirek keshirgen saıyn men ózimdi de keshirgim keldi. Ózińdi keshirý – asa mańyzdy.
Men ózimdi keshirýdi úırene sala, ózime se ne bastadym. Men adam ózge adamdarǵa jáne ómirge senimi bolmaǵan kezde ózine de senbeıtinin túsindim. Dálirek aıtqanda, men ózimniń Joǵarǵy «menimniń» ózim týraly qamqorlyq jasaýyna senbeıdi ekenmin. Mysaly, biz «Men endi qaıtadan ǵashyq bola almaımyn, óıtkeni janymdy jaralatqym kelmeıdi» deımiz. Shyn máninde, sóıte turyp biz «Men ózime senbeımin. Men ózimniń jaǵdaıymnyń durys bolýyna oı jibere almaımyn» deımiz.
Men ózime sene bastadym, ózime ózim ǵana járdem bere alatynymdy túsindim. Maǵan ózime súıispenshilikpen qaraý birte-birte jeńil bola bastady. Meniń tánim de, júregim de keselinen aryla bastady.
Osylaı meniń rýhanı órleýim bastaldy. Meniń syrtqy kelbetim de ózgerdi, meni oqýshylarym da saǵyna kútetin boldy.
ÓMİRDİŃ QAI SATYSYNDA BOLǴANYŃYZǴA QARAMASTAN, OǴAN QANSHALYQTY ÚLES QOSQANYŃYZ BEN ONDA NE BOLYP JATQANYNA QARAMASTAN, SİZ QASHANDA, SİZGE QAZİRGİ TÚSİNİK-TANYMYŃYZDYŃ, BİLİMİŃİZ BEN SEZİNÝİŃİZDİŃ DEŃGEIİNE QARAI ÓZ KÚSHİŃİZ JETETİNDİ ǴANA JASAISYZ.
Daýystap aıtylǵan sózdiń qudireti
Ómirden ne qalaıtynyńyzdy kúndelikti ashyq jarıalap otyryńyz. Naq sol jarıalaǵan qalaýyńyzǵa ıe bolyp qalǵandaı jarıalańyz.
İshki dıalogtyń maqamyn ózgertýge tyrys. «Solaı bolsa eken», «Kerek» (jumysqa barýym kerek, osyny oryndaýym kerek, t.s.s) degendi múlde aıtpa. Onyń ornyna «Osylaı etemin, ol meniń tańdaýym» de. «Tańdaý» - qandaı keremet sóz. «Umytpa» degen sózdi umytyp, «Marhabat. Esińde bolsyn» degen sózdi tutyn. Siz ishki daýysty, oı-qıaldy retteńiz. Nashar oılar men arzan qıaldar kelgende «Joq, mende olaı bolýy tıis emes» deýdi úırenińiz. Óz ómirińizge ózgeris engize alatyn jalǵaz adam – SİZDİŃ ÓZİŃİZ.
Sonymen: «ÓZİN SÚIÝ – SİZ JASAI ALATYN İSTERDİŃ EŃ MAŃYZDYSY».
Eski baǵdarlamalardy ózgertý
Kishkene bolsa da, birinshi qadamdy jasaýdy qalańyz. Ne bilgińiz kelgenine ózińizdi jumyldyryńyz. Jáne de keremetterdiń bolatynyna senińiz.
Ózgerý úshin «jek kóremin» degen sózdi aıtýdy toqtatyńyz. «Men mashınamdy jek kóremin» deseńiz siz jańa mashına alǵanda da álgi jek kórý sezimi saqtalyp qalady.
Sizdiń ómirińizde óte jek kórýge májbúrleıtin nárseler bolýy múmkin. Odan qutylýdyń joly: «MEN SAǴAN MAHABBATYMDY JOLDAIMYN, ERKİNDİK BEREMİN JÁNE AZAT ETEMİN» deý.
«Men - baımyn», «Men – laıyqtymyn», «Men ózimdi súıemin», «Men ózime barlyǵyna qolym jetýge jáne bárin alýǵa múmkindik beremin» degen jón.
Eger sizde qutyla almaıtyn bir ádetter bolsa, ózińizden onyń sizge qalaı qyzmet etip jatqanyn surańyz. Sonda sizdiń ómirińiz ol ádetsiz jarqynyraq bolatynyn sezinesiz.
Bir problemalardyń qaıta orala beretinine qarap, ózińiz týraly eshýaqytta «men onshalyqty jaqsy emespin» dep oılamańyz. Úńilip qarasańyz, másele JAMAN adam bolǵanda emestigin túsinesiz. Men ózime «Lýıza, sende bári jaqsy. Qarashy, sen qanshalyqty ilgeri kettiń. Saǵan kóbirek jetilý qajet. Jáne de – men seni súıemin» deımin.
Ómirge óziniń baılyqtaryn kórsetýge múmkindik berýdiń bir joly -ózińiz senetin aqıqattar jaıly ashyq málimdeý. Sizge ómirden lázzat alýǵa kedergi keltiretin ıdeıalar men oılardan bas tartyńyz. Ózińizge jáne búkil álemge oılaýdyń teris modelderi sizdiń qaperińizden shyqqanyn jarıa etińiz. Ózińizdegi qorqynyshtardan arylyńyz, júregińizdegi tasty laqtyryp tastańyz. Men myna tómendegi oılarǵa senemin jáne olar maǵan qyzmet etip keledi:
- Meniń bilýim tıistiń bári men úshin ashyq;
- Maǵan qajet nárseniń bári óz ornymen, ýaqyt-sátimen keledi;
- Ómir maǵan shattyq pen mahabbat ákeledi;
- Men mahabbatqa ıemin, mahabbatqa laıyqpyn jáne súıiktimin;
- Meniń denim saý jáne baqýatpyn;
- Men aınalysqan isterimniń bárinde jetistikke jetýdemin;
- Men ózgergim jáne jetilgim keledi;
- Meniń álemimde barlyǵy tamasha.
2-bólim. Kedergilerdi joıý
Biz óz ishimizde ne bolyp jatqanyn bilgimiz keledi. Osylaısha biz ishimizdeginiń keıbirin shyǵaryp jiberý kerektigin bilemiz. Biz bir jerimiz aýyrǵanyn jasyrmaýdy úırenemiz – ony bosatyp qoıa beremiz.
Bizdi shektep turǵan qabyrǵanyń tabıǵatyn túsiný
Ózin-ózi jek kórýdi udaıy seziný, aıyp sezimi men ózine synı kózqaras stresstiń birinshi sebebi jáne ol ımýndyq júıeni álsiretedi.
Bizdiń kóbimizde tolyqqandy emestik kompleksi bar. Biz ózimizdiń onsha jaqsy emes ekenimizge, ózimizdi eshýaqytta jóndeı almaıtynymyzǵa senemiz. Óz kemshiligimizdi taýyp alǵandaı bolǵan soń ózgelerde de bári birdeı durys bolyp jatqan joq-aý dep oılaımyz.
Keı adamdar ózderiniń aldaryna qıyn maqsattar qoıady. Bizdiń ómirge kelýimizdiń negizgi maqsaty - ózgelerdiń sózderi men isterine ere bermeı, ózimizdi súıýdi úırený. Biz ata-analarymyz, dostarymyz t.s.s. ózderimizdi qorshap turǵandardyń qoıǵan shekarasynan qashan bolsyn attap óte alýymyz kerek. Kishkene kezińde maqulshyl bala bolý udaıy solaı qalý emes. Úlkenderdiń sózin jattap óskender óz ómirlerinde solardy qaıtalaıdy. Olaı jalǵasa berýi tıis emes. Óz basyńyzben jumys isteıtin ýaqyt jetti.
Aıyp sezimi tolyqqandy bolmaý kompleksin týdyrady
Siz baıqaısyz ba, adamdar sizge renish týǵyzatyn sózderdi jıi aıtady. Ony olardyń sizdi jeńilirek basqaryp-baǵyndyrǵysy keletindigimen dep túsindirýge bolady.
Kóp ata-analar balalaryn aıyp sezimi bolatyndaı etip tárbıeleýge tyrysady. Óıtkeni olardyń ózderi sondaı tárbıe kórgen. Kóp adamdar eresek bolǵan soń da týystary men jaqyndarynyń áserinde qalyp qoıady. Osynyń bári adamnyń óziniń ózine degen qurmetiniń azdyǵynan, áıtpegende ondaı jaǵdaıǵa jibermes edi. Sodan baryp olar da ózge adamdarmen aılaly áreket jasaýǵa ázir turady.
Osy oraıda «Joq» dep aıta bilýdiń mańyzy zor. Adamdardyń qoıyp otyrǵan aıybynyń maǵynasyz ekenin betke aıtýdan jasqanbaý kerek. Ol úshin ashý shaqyrýdyń, renjýdiń keregi joq. Tek qana olar oınap jatqan oıynmen oınaǵysy kelmeıtinin aıtý jeterlik.
Eger siz istegen isińiz úshin ókinseńiz, dereý toqtatyńyz. Ýaqyty ótip ketken bir isińizge ókine qalsańyz, ózińizdi-ózińiz keshirińiz. Eger odan bireýge shyǵyn kelgen bolsa, shyǵyndy jabýǵa tyrysyńyz jáne ondaı qatelikti keleshekte qaıtalamańyz.
Dinı uıymdar adamdarǵa aıyp sezimin egýge ázir turady. Osylaısha adamdardy baǵynysta ustaý ońaı, belgili bir sheńber ne tórtburysh ishinde turǵan jón sanalady.
Óz emosıasyn basyp tastaý arqyly jáne bárin ishine saqtaý arqyly adamda ishki alasapyran paıda bolady. Olardy syrtqa shyǵaryp tastap turý kerek. Ol úshin myna sózderdi qaıtalap turý da jeterlik bolýy múmkin:
- qazir men ózimdegi barlyq eski túsinikterdi betimen qoıa beremin;
- maǵan ózgerip turý unaıdy;
- meniń aldaǵy joldarym kedergilerden azat;
- men ótkenderimnen azatpyn.
Sezimderge erkindikke shyǵýǵa múmkindik berý
Eger biz qaıǵynyń ishindegi ishki ósýdi izdesek, ol da uly ıgilik bolyp ketýi múmkin.
Ashý shaqyrýdyń da keıde paıdasy bar. Tysqa shyǵar jol tappaı ol ishte qalsa, keselge aınalady nemese organızmniń jumysyn buzady. Ashý ózińizge narazy bolý sezimi sekildi sebepten týady. Denemizde qalyp qoıǵan ashýdyń nátıjesi renish, ýaıym jáne depressıa.
Sizdi renjitken kisiniń betine ne sebepti renjigenińizdi aıtýdan bastańyz. Oǵan shynymen kúıingenińizdi ol sezinetindeı bolsyn. Bylaı dep aıtý kerek:
- men saǵan renjidim, óıtkeni …
- Men renjidim, óıtkeni sen …
- Men seni … ma dep qorqamyn.
Osylaı dep bolyp, ol adamdy keshirýge tyrysyńyz. Keshirý – ishki erkindikti alý. Odan siz ózińiz utasyz. Múmkin siz bylaı dersiz:
QAITEMİZ, BUL JAǴDAI DA ARTTA QALDY, ENDİ OL ÓTKEN KÚNDERDİŃ ENSHİSİNE KETTİ. MEN SENİŃ İSTERİŃDİ MAQULDAMAIMYN, BİRAQ, SEN DE ÓZ TÚSİNİGİŃE QARAI OSYLAI JASAǴAN BOLARSYŃ, NAQTY JAǴDAIDY TANÝYŃ OSYLAI SHYǴAR. KEL, OSYMEN TOQTATAIYQ. MEN SENİ BUL İSTEN AIYRDYM JÁNE BOSATTYM. SEN DE, MEN DE AZATPYZ.
Osylaı dep aıta almasań, hat retinde jazyp, ony órtep jiberýge bolady. Eshkim joq jerde jelge aıǵaılap aıtsa da bolady. Osynyń bári kereksiz sezimderden ajyraýdyń joly.
Múmkin siz ylǵı da narazy bolyp, ıa ashýlanyp júrýge ádettenip ketken bolarsyz? Olaı da bolýy múmkin. Men ony ASHÝLANÝǴA ÁDETTENÝ dep ataımyn. Sál bolsa kemerinen shyǵyp, ashýlana ketýge ázir turatyndar, ózderinen bylaı dep surasa qaıtedi:
- Nege men ylǵı da renjip júremin?
- Ózimde renjitetin nárselerdi boldyrmaý úshin men ne jasap jatyrmyn?
- Renjý mendegi ómirge qarsylyq bildiretin jalǵyz ǵana tásilim be?
- Men nege osyndaı jaǵdaıda júrgim keledi?
- Meniń kóńilimdi qaldyryp júrgen qaısy senimim?
- Bireýler meni qolaısyzdandyrýdy qalaıtyndaı bir nárseni men ózim taratyp turmaımyn ba?
Renish túrli keselderge sebep
Renish – uzaq ýaqyttan beri basyp tastap kele jatqan ashýdyń qorytyndysynan paıda bolady. Ol adam denesiniń bir jerinde jınalady. Ýaqyty kelgende renish adam organızmin jalmaı bastaıdy. Sondyqtan sezimderdi óz ýaqytynda erkindikke bosatyp qoıa bergen jón.
Otbasyndaǵy tyıymdarda, ásirese qyz balalarǵa ashýlaný ádepsizdik dep úıretedi. Sondyqtan bizder ashýdy jutýǵa ádettengenbiz. Mollúskanyń qumnyń bir túıirin alyp ony perlamýtrmen oraı berýiniń nátıjesinde marjan paıda bolady. Eger biz ashýdy ishimizge jınap, sezimderimizben oraı bersek, onda deneniń sol ashý toqtaǵan jerinde isik paıda bolady, ol keıde qaterli isikke aınalyp ketýi múmkin. Sondyqtan biz óz ýaıymdarymyzdan bosanǵymyz kelse, onda alǵa shyǵyp, olardy artqa tastap ketýimiz kerek.
Biz ózimizdiń sátsizdikterimiz ben bir isti kóńilimizdegideı etip oryndaı almaǵanymyz úshin ózimizdi aıyptamaǵanymyz jón. Biz ózimizdi aıypty sezinbeýimiz kerek. Eshkim de DURYS JASAMAI jatqan joq. Kez-kelgen adam óz túsinigi men naqty jaǵdaıdy sanasynda qalaı qabyldaǵan bolsa, soǵan qarap is-áreket jasaıdy. Biz ÓZ İSHİMİZDEGİ KÚSHKE ıemiz jáne bul ómirge bir nárselerdi úırenýge kelgenbiz. Kez-kelgen jol durys, sebebi ol – JOL.
Sezimdi basyp tastaý jabyǵýǵa alyp keledi
Depressıa – bul ishińe qaraı engen ashý. Ol – kórsetýge quqyǵyń joq sekildi kórinetin ashý. Máselen, siz ata-anańyzǵa, erińizge nemese áıelińizge, bastyǵyńyzǵa ıa jan dosyńyzǵa ashýlaný jaramsyz ádet dep sanaısyz. Biraq siz báribir ashýlanýyńyz múmkin ǵoı. Sol jaǵdaıda siz tyǵyryqqa tirelesiz. Odan qutylý qıyn, biraq onsha úmitsiz de emes.
Eń bastysy – ashýdy jınamaý, ashýlanǵan adamǵa ashyǵyn aıtyp salý. Odan yńǵaısyzdanýdyń keregi joq. Osyǵan ádettenseńiz siz aldymen shynshyldyqqa úırenesiz, birte-birte ol minezden rahat alasyz. Jáne de kúsh alasyz. Qudaı sizdi ol úshin jek kórmeıdi. Eski ashýyńyzdyń bir bóliginen bolsa da arylǵan kezińizde onyń tolyq shyǵýyna jol tabylady.
Qorqynyshtyń sebebi – senimniń joǵalýy
Qorqynysh bizdiń planetamyzdyń turǵyndaryna óte tán nárse. Oǵan soǵystar, zorlyq-zombylyq, kedeılik, barymta, t.s.s. sebep. Qorqynysh – bizderdiń basqalarǵa senimimizdiń jetispeýinen. Sol sebepti biz ómirge senimmen qaraı almaımyz.
S
