عىلىمدا "تەكۋمسە قارعىسى" دەگەن تەرمين بار. بۇل ۇعىم شاۋني تەكۋمسە تايپاسى كوسەمىنىڭ اقتار قىزىل تەرىلەردىڭ جەرىن باسىپ العاندا ايتقان سوزىمەن بايلانىستى اڭىزدان شىققان. وسى اڭىزدان شىققان نانىمعا سايكەس، اقش-تىڭ كەيبىر پرەزيدەنتتەرى وكىلەتتىك لاۋازىمىن اياعىنا دەيىن جەتكىزە الماي، كوز جۇمعان دەسەدى. الايدا بۇل قارعىس تەك جەتى پرەزيدەنتكە عانا اسەر ەتەدى دەگەن سەنىم بار. ياعني، پرەزيدەنتتەر جەتى رەت اۋىسقاندا قارعىستىڭ كۇشى السىرەيتىن كورىنەدى.
"تەكۋمسە قارعىسىنا" اقش تاريحىندا مىنانداي ساياساتكەرلەر ۇشىراعان دەسەدى:
ۋليام گەنري گارريسون. 1800 جىلى ۇندىستەردىڭ 12 000 شارشى شاقىرىم جەرىن تارتىپ الىپ، 1811 جىلى تيپپەكانۋ تۇبىندە جەرگىلىكتى تايپالاردى قىرىپ تاستاعان. ءسويتىپ ول 1840 جىلى اقش پرەزيدەنتى بولىپ سايلانادى. ءبىراق سالتاناتتى تۇردە تاققا وتىرعان سوڭ ءبىر اي وتكەندە كوز جۇمعان.
اۆراام لينكولن. 1860 جىلى سايلانىپ، 1864 جىلى قايتا سايلاۋعا تۇسەدى. ءبىر جىل وتكەندە قازا تاپقان.
دجەيمس گارفيلد. 1880 جىلى پرەزيدەنت بولىپ، 1881 جىلى ولتىرىلەدى.
ۋيليام ماك-كينلي. 1900 جىلى قايتا سايلانىپ، ءبىر جىل وتكەندە ولتىرىلەدى.
ۋوررەن گاردينگ. 1920 جىلى سايلانىپ، ءۇش جىلدان سوڭ قايتىس بولعان.
فرانكلين رۋزۆەلت. 1932 جىلى پرەزيدەنت اتانىپ، 1936، 1940، 1944 جىلدارى قايتا سايلانعان. 1945 جىلى كوز جۇمعان.
دجون كەننەدي. 1960 جىلى سايلانىپ، 1963 جىلى قىلمىسكەر قولىنان قازا تاپقان.
ال ودان كەيىن ەل باسقارعان رونالد رەيگان (سەگىزىنشى تۇلعا) 1981 جىلى وزىنە جاسالعان قاستاندىقتان امان قالىپ، 1989 جىلعا دەيىن ەل باسقارعان.
توعىزىنشى تۇلعا كىشى دجوردج بۋش 2000 جىلى سايلانعان. 2004 جىلى ەكىنشى مەرزىمگە وتكەن بۋش 2005 جىلى گرۋزياعا بارعان ساپارىندا قاستاندىققا ۇشىرايدى. وعان گراناتا تاستالعان. الايدا بۋش ءتىرى قالعان.
دانا قامشىبەك