«استانا – قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ ەلورداسى» اتتى دوڭگەلەك ۇستەل ءوتتى

/uploads/thumbnail/20180613105445123_small.jpg

«استانا قالاسىنىڭ 20 جىلدىعى جاي عانا كۇندەلىكتى تويلاناتىن مەيرام ەمەس. بۇل – ۇلكەن شەشىم قابىلدانىپ، جاۋاپكەرشىلىك جۇگىن ارقالاعان كۇن. سول ۋاقىتتا كەڭەس ۇكىمەتى كۇيرەپ، ەل ىرگەسىن تۇزەي الماي جاتقاندا استانانى اۋىستىرۋ جاعى اسا ءبىر سالماقتى وي بولىپ كورىنبەگەنى راس. دەسە دە جيىرما جىل ىشىندە بۇل تاڭداۋدىڭ دۇرىس بولعانىن ۋاقىتتىڭ ءوزى دالەلدەپ بەردى». «ەل-شەجىرە» قوعامدىق قورىنىڭ ءتوراعاسى داۋلەت ءاشىمحان «استانا – قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ ەلورداسى» اتتى دوڭگەلەك ۇستەلدى وسىلاي اشىپ بەردى.

جيىندا ەلىمىزدىڭ جۇرەگىنە اينالعان شاھاردىڭ كەشەگىسىنەن بۇگىنگە دەيىنگى باعىندىرعان بەلەستەرى مەن جەتكەن جەتىستىكتەرى باياندالدى.

ەل-شەجىرە

اتالمىش شاراعا «اقيقات»  جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى امانحان ءالىم، ساياساتتانۋشى، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى ءازىمباي عالي، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ پروفەسسورى، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى تاتتىگۇل قارتايەۆا سىندى ءبىرقاتار قوعام قايراتكەرلەرى جانە جاستار قاتىستى.

العاشقى ءسوزدى العان امانحان ءالىم «ءبىز ەلسىز، جەرسىز، مەملەكەتسىز ەشكىم ەمەسپىز. ەۋروپا دا، ازيا دا ەمەسپىز. كەڭ دالاسى مەن تاماشا تابيعاتى بار قاراپايىم قازاقپىز. تاعدىرىمىز ورىس تاريحىمەن تىعىز بايلانىستى. ولار دا استاناسىن 4 رەت اۋىستىرسا، بىزدە 4 رەت كوشىرگەن ەكەنبىز. ەلوردانى اۋىستىرۋ ادەت-عۇرىپ، ءسالت-داستۇر، ازاماتتىق قارىم-قاتىناستى قايتا ورناتىپ، اتموسفەرانى وزگەرتۋ بولىپ تابىلادى. ياعني ەتەگىمىزدى جاۋىپ، ورىستانىپ كەتكەن ۇلتىمىزدى قازاقىلاندىرۋ ەدى»، – دەپ اتاپ ءوتتى. سونداي-اق، «بۇل ارينە ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ مىقتىلىعى مەن ساۋاتتىلىعىنىڭ ارقاسىندا. مۇنداي شەشىمدى ەكونوميكالىق قيىندىق تۋىپ، جاڭادان تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزگەن ۋاقىتتا قابىلدادى. وزگە مەملەكەتتەر تاڭ قالىپ، ارتىمىزدان كوپتەگەن سوزدەر دە ايتتى. جۇكتى جۇمىلا كوتەرگەننىڭ ارقاسىندا وسى كۇنگە جەتتىك. سول سەبەپتى دە ساۋاتتى بولايىق. كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ ادام عانا جاقسى مەن جاماندى، دوس پەن دۇشپاندى اجىراتا الادى. وقىعان ادام ەلى مەن جەرىن قورعاۋعا، دامىتۋعا كەلگەندە ءوز پايداسىن ارتىعىمەن تيگىزەتىن بولادى»، – دەپ جاستاردى جىگەرلەندىرىپ، ءبىلىمدى بولۋعا شاقىردى.

ەل-شەجىرە

ال ءازىمباي عالي «بۇگىنگى كۇنى استانادا 1 ملن-نان اسا تۇرعىن بار. ول جاقتاعى قازاقتىڭ ۇلەسى الماتىدان جوعارى. بۇرىندارى باسقا وبلىستان كەلگەندەر ەلوردانىڭ سۋىعىنا شىداي الماي قايتا كوشىپ كەتكەن بولاتىن. دەسە دە ءقازىر استانا وڭتۇستىكتەن كەلگەن تۇرعىنداردىڭ ارقاسىندا قازاقىلانعان. بۇگىندە ەلباسى ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك ساياساتتى ءساتتى جۇرگىزىپ،  رەفورمانى جانداندىرىپ كەلەدى. حالىقتىڭ كەيدە قارسى پىكىر ايتىپ تۇرعانى دا دۇرىس. ايتپەسە مەملەكەت دامىمايدى. ويتكەنى كەز-كەلگەن دۇنيەگە ەكى جاقتى قاراۋ كەرەك. اللاعا شۇكىر ءقازىر ەلباسى مەن سونىڭان ەرگەن حالقى بىرىگىپ جۇمىس ىستەپ، بەيبىت زاماندا كۇن كەشىپ جاتىر»، – دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى.

جيىن سوڭىندا ستۋدەنتتەر قوناقتارعا سۇراقتار قويىپ، تۇشىمدى جاۋاپتار الدى. كەشەگى مەن بۇگىنگىنى سارالاپ بەرگەن قاتىسۋشىلار جاستاردان ءوز اقىلدارىن دا ايامادى. «ءبىز قالىپتاستىرىپ بەرگەن استانانى ارى قاراي قالاي دامىتامىز دەپ ويلانىپ، ارەكەت جاساۋلارىڭ كەرەك»، – دەپ ءىس-شارانى قورىتىندىلادى.

ايتا كەتەيىك، دوڭگەلەك ۇستەلدى الماتى قالاسى ىشكى ساياسات باسقارماسى مەن «ەل-شەجىرە» قوعامدىق قورى ۇيىمداستىردى.

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار