شىڭعىس حاننىڭ قازاق ەكەندىگى دالەلدەندى

/uploads/thumbnail/20170708150934827_small.jpg
الەمدى جاۋلاعان ايگىلى قولباسشى  شىڭعىس حان موڭعول ەمەس ەكەن.  التىن وردا تاريحىن  ۇزىق  جىلدار بويى  زەرتتەگەن  تاريحشى  ۆلاديمير بەلينسكيي وسىنداي پىكىرگە يەك ارتادى.

عالىمعا  سەنسەك،  شىڭعىس حاننىڭ  تەگى تۇركى تايپالاردان تارالادى. قيات، كەرەيىت، نايمان، مەركىتتەر موڭعولدىڭ  ەمەس،  تۇركى تەكتەس جۇرتتىڭ تايپالارى بولىپ شىقتى. ولاردىڭ جۇڭگو اۋماعىن مەكەندەگەنىمەن،   تىلدەرى  قازاققا تيەسىلى.  بەلينسكيي: «شىڭعىس حاننىڭ ءتىرى كەزىندە  قازاق ءتىلى  مەن ۇيعىر ءتىلى يمپەريانىڭ انا ءتىلى بولعان دەسەدى. شىڭعىس حاننىڭ اكەسى ەسۋگەي قياتتارعا ءامىر بەرگەن، ال اناسى  ويان بولسا مەركىتتىڭ  قىزى.  ال حاننىڭ ارداقتىسى بورتە دە قونىرات رۋىنان شىققان.  شىڭعىستىڭ ۇلدارى تۇگەلدەي دەرلىك تۇركى تەكتەس ەسىممەن اتالعان. ءتىپتى شىڭعىس ءسوزى قازاق تىلىنە  اۋدارعاندا   نۇرلى دەگەن ماعىنانى بەرەدى. موڭعول حالقىندا بۇرىن مۇنداي ەسىمدەر  كەزدەسپەگەن.  سونداي-اق،  تالاي تارلاندارىمىزعا اجار بولعان "حان" ءسوزى دە  تۇركى جۇرتىنا ءتان»،− دەيدى. انىعىندا،  شىڭعىس  حاننىڭ  قازاق  ەكەندىگىن  ورىستاردىڭ مويىنداعىسى  جوق.  سەبەبى،  بۇل مالىمەتتەر  ءبىر  كەزەڭدە  قازاقتىڭ ورىستارعا ۇستەمدىك جۇرگىزگەندىگىن  دالەلدەيدى، جانە   وزدەرىنىڭ  قازاققا سالىق تولەپ تۇرعاندىعى اشكەرەلەنىپ  قالا ما  دەپ قورقادى.   ءسويتىپ، تاريحقا شەگىنىس جاساعىسى كەلمەيتىن  ەكى الىپ ەل − جۇڭگو مەن رەسەيگە  قازاقستان  ءالى جالتاقتاۋدا. «شىڭعىس حاندى قازاق دەپ تانيتىن  ۋاقىت  كەلدى»، − دەيدى  زەرتتەۋشى.

  بايجان  ەمبەردى «قامشى»  سىلتەيدى

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار