2025 جىلى 2 جەلتوقساندا، ماسكەۋدە رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين مەن اقش ارنايى وكىلى ستيۆ ۋيتكوفف كەزدەسۋ وتكىزەدى. اق ءۇيدىڭ مالىمەتىنە سايكەس، بۇل كەلىسسوزدەر ۋكرايناداعى سوعىستى اياقتاۋ بويىنشا ماڭىزدى قادام بولۋى مۇمكىن، سەبەبى اق ءۇي كەلىسسوزدەردىڭ ءساتتى اياقتالۋىنا وتە وپتيميستىك كوزقاراستا ەكەنىن ءبىلدىردى.

كەزدەسۋگە اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپتىڭ كۇيەۋ بالاسى، سىرتقى كەڭەسشى رەتىندە تانىمال دجارەد كۋشنەردىڭ قاتىسۋى دا كۇتىلۋدە. بۇل كەزدەسۋلەردىڭ اياسىندا، اقش پەن ۋكراينا وكىلدەرى اراسىندا فلوريدادا وتكەن ەكى كۇندىك كەلىسسوزدەردەن كەيىن، رەسەي ءۇشىن قولايلى بولىپ سانالاتىن اقش-تىڭ بىتىمگەرلىك جوسپارى تالقىلانۋدا.

ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكيي وسى كەلىسسوزدەردىڭ «قۇرىلىمدى» ەكەنىن اتاپ وتسە دە، كوپتەگەن قيىندىقتار مەن شەشىلمەگەن ماسەلەلەر بار ەكەنىن ءبىلدىردى. پاريجدە وتكەن كەزدەسۋدە فرانسيا پرەزيدەنتى ەممانۋەل ماكرونمەن سويلەسكەن زەلەنسكيي، ۋكراينا ءۇشىن ەڭ ماڭىزدى ماقساتتاردىڭ ءبىرى ەلدىڭ تاۋەلسىزدىگىن ساقتاۋ جانە كۇشتى قاۋىپسىزدىك كەپىلدىكتەرىن قامتاماسىز ەتۋ ەكەنىن ايتتى. ءبىراق تەرريتوريا ماسەلەسى ءالى دە كۇردەلى كۇيىندە قالىپ وتىر: كرەمل ۋكراينانىڭ شىعىسىنداعى اۋماقتاردى بەرۋىن تالاپ ەتەدى، ءبىراق كييەۆ مۇنى قابىلدامايتىنىن مالىمدەۋدە.

اقش وكىلى ۋيتكوفف، سونىمەن قاتار، ۇلىبريتانيا پرەمەر-مينيسترى كەر ستارمەرمەن، ۋكراينا كەلىسسوزدەرىندەگى جاڭا باسشى رۋستەم ۋمەروۆپەن جانە زەلەنسكييمەن كەزدەسۋلەر وتكىزدى. ەۋروپانىڭ بىرنەشە جەتەكشىلەرى دە بۇل كەزدەسۋلەرگە ۆيرتۋالدى تۇردە قاتىسىپ، ۋكراينانىڭ بولاشاق بىتىمگەرشىلىك كەلىسىمىنە قاتىستى ءوز پىكىرلەرىن ءبىلدىردى.

اق ءۇيدىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى كارولين ليەۆيتتتىڭ ايتۋىنشا، بەيبىتشىلىك جوسپارى «ءبىرشاما پىسىقتالدى»، جانە «كەز كەلگەن جاعدايدا اكىمشىلىك وتە وپتيميستىك». ول: «ءبىز وتە جاقسى كوڭىل-كۇيدەمىز جانە بۇل سوعىستىڭ اياقتالاتىنىنا ءۇمىتىمىز زور»، — دەدى.

وتكەن اپتادا پۋتين اقش ۇسىنعان بەيبىتشىلىك جوسپارىنىڭ جوباسىن كورگەنىن ايتىپ، بۇل جوسپار بولاشاق كەلىسىم ءۇشىن نەگىز بولا الاتىنىن ءبىلدىردى. الايدا كرەمل رەسمي وكىلدەرى بۇل جوسپاردىڭ كەيبىر وزگەرىستەرىن قابىلداۋدان باس تارتۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتتى. العاشقى اقش-رەسەي بەيبىتشىلىك جوسپارى قاراشا ايىندا جارىق كورگەندە، ول كييەۆ پەن ەۋروپا اراسىندا الاڭداۋشىلىق تۋعىزدى. سەبەبى بۇل جوسپاردىڭ كوپ بولىگى ماسكەۋدىڭ تالاپتارىنا بەيىمدەلگەن جانە ۋكرايناعا قاراعاندا رەسەيدىڭ مۇددەلەرىنە باسىمدىق بەرىلگەن بولاتىن.

فرانسيا پرەزيدەنتى ەممانۋەل ماكرون دۇيسەنبى كۇنى وتكەن مالىمدەمەسىندە، «قازىرگى كەزدە ناقتى ءبىر بىتىمگەرشىلىك جوسپارى جوق» ەكەنىن اتاپ ءوتىپ، بۇل ماسەلە ۋكراينا مەن ەۋروپا ەلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن عانا شەشىلۋى ءتيىس ەكەنىن مالىمدەدى. سونىمەن قاتار، ماكرون رەسەيدىڭ مۇزداتىلعان اكتيۆتەرى مەن ۋكرايناعا قاتىستى سۇراقتار بويىنشا ەۋروپانىڭ قاتىسۋى مىندەتتى ەكەنىن ايتتى.

ەۋروپا وداعىمەن سىرتقى ساياسات جونىندەگى جوعارى وكىل كايا كاللاس وسى اپتا ماڭىزدى بولۋى مۇمكىن ەكەنىن، ءبىراق ماسكەۋ تەك ءوز مۇددەلەرىنە جاۋاپ بەرەتىن تاراپتارمەن كەلىسسوز جۇرگىزگىسى كەلەتىنىن ايتتى. ول: «مەن بۇل سوعىستىڭ ۋكراينا سىندى ءالسىز جاقتىڭ بەرىلۋىمەن اياقتالۋى مۇمكىن دەپ قورقامىن. ءبىراق بۇل ەشكىمنىڭ مۇددەسىنە ساي كەلمەيدى»، — دەپ پىكىر ءبىلدىردى.

سوڭعى ايلاردا ماسكەۋ اقش-تىڭ بەيبىت كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋ ۇسىنىستارىمەن كەيدە كەلىسكەندەي بولعانىمەن، رەسەيدىڭ كەيبىر تالاپتارى ۋكراينا تاۋەلسىزدىگىنە قارسى كەلەدى جانە كييەۆ ءۇشىن قابىلدانبايتىن شارتتار.

تەرريتوريا ماسەلەسى نەگىزگى تالقىلاناتىن تاقىرىپ بولىپ وتىر، ال قاۋىپسىزدىك كەپىلدىكتەرى دە ەكى جاق ءۇشىن كۇردەلى ماسەلە. ۋكراينا مەن ونىڭ ەۋروپالىق سەرىكتەستەرى ۋكرايناعا ناتو مۇشەلىگى سياقتى قاۋىپسىزدىك كەپىلدىكتەرى بەرىلۋىن قالايدى، ءبىراق رەسەي بۇعان قارسى. ترامپ اكىمشىلىگى دە ۋكرايناعا ناتو مۇشەلىگىن بەرۋدى جوققا شىعاردى.

بۇدان بولەك، ماسكەۋدەگى كەلىسسوزدەر بارىسىندا رەسەيدىڭ دونباسستاعى پوكروۆسك پەن ۆوۆشانسك قالالارىن باسىپ العانى تۋرالى مالىمدەمە جاسالدى. دەگەنمەن، ۋكراينا بيلىگى بۇل قالالاردىڭ رەسەيدىڭ تولىق باقىلاۋىنا وتپەگەنىن ايتىپ، بۇل حاباردى راستامادى.

بۇل اپتا بەيبىتشىلىك كەلىسسوزدەرى ءۇشىن ماڭىزدى كەزەڭ بولارى انىق، ءبىراق ۋكراينا مەن رەسەي اراسىنداعى كوپتەگەن قيىندىقتار ءالى دە شەشىلمەگەن كۇيدە تۇر.