جاز بەن كۇز مەزگىلى كەلە سالىسىمەن ادامداردىڭ كوبى اللەرگيا اۋرۋىنان جاپا شەگە باستايدى. مۇنداي اۋرۋدان ايىعۋ وڭايعا سوقپايدى.
مەزگىلدىك اللەرگيا ءبىراز مازاڭىزدى الۋى مۇمكىن.
الايدا حالىق اراسىندا اللەرگيانى ەمدەۋدىڭ بىرنەشە جولدارى بار.
ءبالدىرشوپ (سەلدەرەي) - اللەرگيانى ەمدەۋگە تاپتىرماس ءدارى بولا الادى. جارتى ليتر اراققا 10 شاي قاسىق ءبالدىرشوپتى سالىپ، ءبىر اپتا قويادى. سودان سوڭ ەمدىك رەتىندە كۇنىنە ءۇش رەتتەن، سۋمەن ەزىپ، 15-20 تامشىدان قابىلدايدى. الايدا بالالارداعى اللەرگيانى اراقپەن ەمەس سۋدىڭ وزىمەن نەمەسە ءار تاماق ىشكەن سايىن ءبالدىرشوپتى قوسىپ بەرسە ناتيجە بەرۋى مۇمكىن.
ءتاسدارى (مۋميە) تاسدارىمەن اللەرگيادان ايىعۋ ءۇشىن ونىڭ جوعارى ساپالىسىن تاڭداپ الۋ قاجەت. ول ءۇشىن 1 گرامم ءتاسدارىنى ءبىر ليتر سۋعا سالىپ ەرىتەدى. جوعارى سۇرىپتى ءتاسدارى سۋعا سالعان ۋاقىتتا ەرىپ شىعا كەلەدى. ءسويتىپ سۋدىڭ ءتۇسى بىردەن قارايادى. مۇنداي سۋسىننىڭ 100 مل كۇندە تاڭەرتەڭ سۇتپەن بىرگە ءىشۋ كەرەك. ال، 1-3 جاس ارالىعىنداعى بالالارعا 50 مل، 4-7 جاستاعى بالالارعا 70 مل ىشۋگە بولادى. تاسدارىمەن كوكتەم جانە كۇز ايلارىندا ەمدەلگەن ءتيىمدى. ەمدەلۋدى 20 كۇنگە دەيىن سوزۋعا بولادى.
وسىمدىكتەرمەن بۇلاۋ قابىلداۋ. شوپتەردەن دايىندالعان بۇلاۋدى قابىلداۋ ءۇشىن ءبىرىنشى تۇنبا دايىنداپ الامىز. وعان ءتۇرلى شوپتەردەن بىردەي مولشەردە 10 قاسىقتان سالىپ شىعادى. مىسالى، يتوشاعان، سۇيەلشوپ، شايقۋراي، ءدارىحانالىق تۇيمەداق گ ۇلى مەن جالبىزدى جانە دارىلىك شۇيگىنشوپتى الامىز. وسى شوپتەردەن جوعارىدا ايتقانداي ەتىپ تۇنبا دايىنداپ، ونىڭ 5 قاسىعىن ءبىر ليتر قايناعان سۋعا قوسامىز. تۇنبانى 10 مينۋت قايناتىپ، جارتى ساعاتقا قويۋ قاجەت. سوسىن وسى تۇنبامەن بىلاۋ قابىلداي بەرۋگە بولادى. مۇنداي بۇلاۋدى 2-3 كۇن سايىن 10 مينۋتتان قابىلدايدى.
يتتىكەن. اللەرگيانى يتتىكەنمەن قايتارۋ ءۇشىن باق-باق پەن يتتىكەن تامىرىن الىپ، ەكەۋىن دە ەزەدى. ءسويتىپ 3 ستاقان سۋعا 2 اس قاسىق شوپتەردىڭ قوسپاسىن ارالاستىرادى. بۇلايشا دايىندالعان تۇنبانى ءبىر تۇنگە قالدىرۋ كەرەك. ال، تاڭەرتەڭ تۇنبانى 10 مينۋتتاي قايناتىپ، سۋىتىڭىز. سوسىن جارتى ستاقاننان تاماققا دەيىن كۇنىنە 4-5 رەت ىشۋگە بولادى.
يتوشاعانمەن ەمدەلۋ. يتوشاعانمەن اللەرگيانى ەمدەۋ ۇزاققا سوزىلادى. ءبىراق تۇبىندە بۇل اۋرۋدان ايىقتىرادى. يتوشاعاننان دايىندالعان تۇنبانى تەك جاڭا دايىندالعان كەزىندە شاي مەن كوفەنىڭ ورنىنا ءىشىپ وتىرۋ قاجەت. ونى دايىنداۋ ءۇشىن يتوشاعان ءشوبىن 20 مينۋت دەمدەپ قويادى. سول كەزدە دەمدەلگەن شايدىڭ ءتۇسى سارعىش تارتۋى كەرەك. ەمدەلۋ ۋاقىتى - ءبىر جىل.
دارىگەرلەردىڭ ايتۋىنشا اعزاداعى اللەرگيالىق ميكروبتار ەڭ كوپ شوعىرلاناتىن ورگاندار: مۇرىن، قۇلاق، كوز. ولار ادامنىڭ ەڭ نازىك جاسۋشالارى ورنالاسقان جەرلەرى. ءوز بەتىنشە ەم-دوم قابىلدايمىن دەپ جۇقا تەرى پلازماسى كۇيىپ قالۋى مۇمكىن. ال، ەمدەلمەي جۇرە بەرسە اللەرگيا ءورشىپ، ميكروب كوبەيە تۇسەدى. سونىمەن قاتار، اعزاداعى ميكروبتى جەڭۋ ءۇشىن يممۋنيتەتتى نىعايتۋ قاجەت. يممۋندىق جۇيەنىڭ كۇشتى بولۋىنا ءاسر ەتەتىن دارۋمەندەردى ءجيى قابىلداعان ءجون.
ۇسىنعان: اسەم مەرەكە قىزى
پىكىر قالدىرۋ