قازاقستاندا پرەزيدەنتتىك ينستيتۋت وسىدان 30 جىل بۇرىن ەنگىزىلدى، ياعني 1990 جىلى 24 ساۋىردە جوعارعى كەڭەس قازاق سسر پرەزيدەنتى لاۋازىمىن بەكىتتى جانە جوعارعى كەڭەس سەسسياسىندا باسىم داۋىسپەن ن.ءا. نازاربايەۆ پرەزيدەنت بولىپ ساي­لاندى. XX عاسىردىڭ 90 جىلدارىنداعى ەلدە قالىپتاسقان جاعداي، اسىرەسە كەڭەس وداعى تاراعان كەزدەگى نارىقتىق ەكونوميكانى قالىپتاستىرۋ، قوعامدىق قاتىناستاردىڭ بارلىق سالالارىن جاڭا ۇردىستەرگە سايكەستەندىرۋ، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق قيىنشىلىقتاردى شەشۋ مىندەتتەرى جاڭا ساياسي جۇيەنى پرەزيدەنتتىك باسقارۋ فورماسىنا باسىمدىق بەرۋ ارقىلى قالىپتاستىرۋ قاجەتتىگىن كورسەتتى.

ايتا كەتسەك، 1991 جىلعى 1 جەلتوقساندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى بۇكىلحالىقتىق سايلاۋدا تۇڭعىش رەت ەل پرەزيدەنتىن سايلادى. سول ۋاقىتتان بەرى پرەزيدەنتتىك ينستيتۋت قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ تۇلعاسىمەن بايلانىستىرىلىپ كەلدى.

قازاقستان الەم ەلدەرىنىڭ تاجىريبەسىن مۇقيات زەردەلەي وتىرىپ، وركەنيەتتى قوعامعا جانە زاماناۋي تالاپتارعا ساي وزىندىك ساياسي جانە تاريحي جولىن ءجۇرىپ كەلەدى. پرەزيدەنتتىك بيلىك ينستيتۋتى قازاقستاننىڭ كۇن تارتىبىندەگى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ كەزەڭ كەزەڭىمەن شەشىلۋىنە، ەلدىڭ دامۋدىڭ جاڭا ساتىسىنا كوتەرىلۋىنە، ساياسي، ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك سالالاردىڭ تۇراقتاندىرىلۋىنا، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتىڭ قامتاماسىز ەتىلۋىنە كەپىل بولدى. ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ مەملەكەتتىگىمىز بەن دۇرىس سترا­تەگيانى تاڭداۋدا، ىشكى جانە سىرتقى ساياساتتىڭ نەگىزگى باعىتتارىن ايقىنداۋدا كورەگەندىك تانىتتى.

ەلباسى بۇگىندە حالىقارالىق قاتىناستاردىڭ تولىققاندى سۋبەكتىسى بولىپ تابىلاتىن قازاقستاننىڭ الەمدىك ساحناداعى بەدەلىن نىعايتۋعا باعا جەتپەس وزىندىك زور ۇلەسىن قوسقان تاريحي تۇلعا. ن. نازاربايەۆ باسشىلىعىمەن ەلىمىزدىڭ بەيبىت سۇيگىش، كوپۆەكتورلى، سىندارلى سىرتقى ساياساتى قالىپتاسىپ، دامۋ ۇستىندە. تۇڭعىش پرەزيدەنت – ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ايماقتىق جانە حالىقارالىق ساياساتقا ىقپال ەتەتىن بىرنەشە قاۋىپسىزدىك جانە ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق قۇرىلىمدارىنىڭ باستاماشىسى بولدى. اتاپ ايتساق، ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق، ازياداعى ءوزارا ىقپالداستىق جانە سەنىم شارالارى جونىندەگى كەڭەس، تۇركىتىلدەس مەملەكەتتەردىڭ ىنتىماقتاستىق كەڭەسى جانە ت.ب.

بۇگىندە پرەزيدەنتتىك بيلىك ينستيتۋتى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ەل باسقارۋ جۇيەسىندە ساباقتاستىعىن جانە جالعاسىن تاۋىپ وتىر. وسى ۋاقىتتا ىشكى جانە جاھاندىق دەڭگەيدەگى كۇن تارتىبىندەگى سىن-تەگەۋرىندەردى، بۇكىل الەمنىڭ زور الاڭداۋشىلىعىن تۋدىرىپ وتىرعان كورونوۆيرۋس ىندەتىمەن كۇرەس سياقتى جاعدايلاردى ەڭسەرۋگە باعىتتالعان ساياسي شەشىمدەر قابىلداۋدا پرەزيدەنت تۇلعاسىنىڭ موينىنا جۇكتەلگەن جاۋاپكەرشىلىكتىڭ زور ەكەندىگىن ايقىن كورسەتتى. ق ر پرەزيدەنتى ق.ك.توقايەۆتىڭ «كۇشتى پرەزيدەنت – ىقپالدى پارلامەنت – ەسەپ بەرەتىن ۇكىمەت» فورمۋلاسى مەملەكەت تۇراقتىلىعىنىڭ نەگىزى بولاتىن ساياسي جۇيەنىڭ ومىرشەڭدىگىن، تيىمدىلىگىن ارى قاراي دا دالەلدەمەك.

قازاقستانعا شەتەلدىك ارىپتەستەرىنىڭ، الپاۋىت مەملەكەتتەردىڭ ليدەرلەرىنىڭ قارىم-قاتىناسى، اسىرەسە تۇڭعىش پرەزيدەنت – ەلباسى ن.نازاربايەۆتىڭ جانە ءىس باسىنداعى مەملەكەت باسشىسى ق.توقايەۆتىڭ الەمدىك ساياسي ساحناداعى بەدەلى قازاقستاندىق دامۋ جولىنىڭ مويىندالعاندىعىن جانە وڭ باعاعا يە ەكەندىگىن كورسەتىپ وتىر. بۇل جەتىستىكتەردىڭ باستاۋى – 30 جىل بۇرىن جاسالعان تاڭداۋ پرەزيدەنتىك ينستيتۋتىمەن تىكەلەي بايلانىستى.

اسەل نازاربەتوۆا

ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى قسزي

حالىقارالىق زەرتتەۋلەر ءبولىمىنىڭ باسشىسى