ماڭعىستاۋ وبلىسىندا اۋىلداردى دامىتۋ العا قويعان نەگىزگى باعىتتاردىڭ ءبىرى. ءاربىر ەلدى-مەكەن زامان تالابىنا ساي وركەندەپ، تۇرعىنداردىڭ قولايلى ءومىر سۇرۋىنە بەيىم بولۋى قاجەت. ەل ۇكىمەتىنىڭ دە العا قويىپ وتىرعان باستى ماقساتى وسى. وڭىردە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە اۋىل شارۋاشىلىعى جاعىنان وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدى-مەكەندەردىڭ ءبىرى وندى اۋىلى.
بۇل - قوعام قايراتكەرى، ادەبيەتتىڭ الىبى ءابىش كەكىلبايەۆتىڭ تۋعان جەرى.اۋىل شاعىن بولعانىمەن، جەرگىلىكتى تۇرعىندار اتا كاسىپ اۋىل شارۋاشىلىعىن بەلسەندى جۇرگىزۋدە: ەت، ءسۇت ونىمدەرىن وندىرەدى. اۋىلدا 32 شارۋا قوجالىعى كاسىبىن دوڭگەلەتىپ وتىر. اۋىلدا تۇرعىنداردىڭ قولايلى ءومىر سۇرۋىنە تولىق جاعداي جاسالعان. سوندىقتان وندى اۋىلىن ايماقتاعى ەڭ ۇلگىلى اۋىل دەپ اتاۋعا بولادى.بيىل ق ر پرەزيدەنتىنىڭ تاپسىرماسىمەن «جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى» باعدارلاماسىن ءتيىمدى جۇزەگە اسىرۋ باستالدى. وسى باعدارلاما اياسىندا وبلىسقا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 34 ميلليارد تەڭگە ءبولىندى دەيدى، ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى سەرىكباي ترۇموۆ. بۇل قاراجات ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ، جول قۇرىلىسى، الەۋمەتتىك نىسانداردى سالۋ، اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ بويىنشا جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا كوزدەلگەن. وسى باعىتتا وندى اۋىلىندا 20 ورىندىق جاڭا امبۋلاتوريانىڭ قۇرىلىسى باستالدى.
نىساننىڭ قۇرىلىسىنا جەرگىلىكتى ماماندار جۇمىلدىرىلعان. امبۋلاتوريانى بيىلجىل سوڭىنا دەيىن پايدالانۋعا بەرۋ جوسپارلانۋدا. وندا جۇمىس ىستەيتىن مەديسينالىق قىزمەتكەرلەر دە جەرگىلىكتى كادرلاردان الىناتىن بولادى. نىسان زاماناۋي جابدىقتارمەن جاراقتاندىرىلادى، بۇل ەندى تۇرعىندارعا ەمدەۋ جانە تەكسەرۋ ءۇشىن اۋدان ورتالىعىنا بارۋدىڭ قاجەتى جوق دەگەندى بىلدىرەدى. سەرىكباي ترۇموۆ جاۋاپتى تۇلعالارعا ورىندالاتىن جۇمىستاردىڭ ساپاسىن جانە مەرزىمىندە اياقتالۋىن باقىلاۋدى تاپسىردى. اۋىل تۇرعىنى جانىبەك قوجىق وندى ىرگەسىنەن جىلىجاي كەشەنىن سالۋ تۋرالى ۇسىنىس جاسادى. بۇل ازىق-تۇلىككە دەگەن ىشكى قاجەتتىلىكتى قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. اتالعان ۇسىنىسقا وبلىس اكىمى قولداۋ ءبىلدىرىپ، ماسەلە جان-جاقتى قارالۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتتى. قازىرگى كۇنى ماڭعىستاۋ اۋدانىنا قاراستى جارمىش اۋىلىندا مادەنيەت ءۇيىنىڭ قۇرىلىسى قايتا جالعاسىن تاپتى. نىسان قۇرىلىسى 2018 جىلى باستالعان، ءبىراق قاراجاتتىڭ جەتىسپەۋىنە بايلانىستى توقتاپ قالعان بولاتىن. بيىلعى جىلى «جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى» باعدارلاماسى اياسىندا 211 ملن تەڭگە ءبولىنىپ، قايتا جانداندىرىلدى. نىسان وسى جىلدىڭ قاراشا ايىندا پايدالانۋعا بەرىلەدى.بۇل مەملەكەتتىك باعدارلامانى ىسكە اسىرۋ، ءبىرىنشى كەزەكتە، حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋعا باعىتتالعان. وتكەن جىلى وبلىس اكىمىنىڭ تۇرعىندارمەن كەزدەسۋىندە اقشىمىراۋ، قىزان، تۇششىقۇدىق، شەبىر، جىڭعىلدى اۋىلدارىندا ءبىرقاتار الەۋمەتتىك ماڭىزدى ماسەلەلەر كوتەرىلدى. «بۇگىنگى كۇنى ولار كەزەڭ-كەزەڭىمەن شەشىلۋدە. مىسالى، تاسمۇرىن - ماستەك اۆتوجولىن، شەتپەدەن شايىر اۋىلىنا، شايىردان جىڭعىلدى اۋىلىنا دەيىنگى جول سالۋ جوسپارلانعان. قاراجات بولىنگەن، جۇمىستار اعىمداعى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن قارقىندى جۇرگىزىلەتىن بولادى» دەيدى ايماق باسشىسى سەرىكباي وتەلگەن ۇلى. وتكەن جىلدان باستاپ ەلىمىزدە «اۋىل - ەل بەسىگى» باعدارلاماسى بەلسەندى تۇردە جۇزەگە اسىرىلۋدا. ماڭعىستاۋدا وسى باعىت بويىنشا 2019 جىلى 1 ملرد.100ملن تەڭگە ءبولىندى. بۇل قاراجات اۋىلدىق جەرلەردە اۆتوموبيل جولدارىن سالۋعا جانە قايتا جاڭارتۋعا باعىتتالدى. «بيىلعى جىلى ماڭعىستاۋ وبلىسىنا «اۋىل - ەل بەسىگى» باعدارلاماسى اياسىندا ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋعا، اۋىلدىق جەرلەردە الەۋمەتتىك نىسانداردى سالۋعا 3 ميللياردتان استام تەڭگە ءبولىندى. اۋىل-ەلىمىزدىڭ تىرەگى، وعان ەرەكشە نازار اۋدارۋىمىز كەرەك، دەدى وبلىس اكىمى سەرىكباي ترۇموۆ.
پىكىر قالدىرۋ