مۇحتار ءابليازوۆ پەن ۆيكتور حراپۋنوۆ شەتەلدىك بانكتەر ارقىلى 755 ميلليون دوللار جىلىستاتقان. بۇل تۋرالى حالىقارالىق جۋرناليستىك تەرگەۋ كونسورسيۋمىنىڭ (ICIJ) جاھاندىق ەسەبىندە حابارلاندى.
ەسەپكە سايكەس، الەمدەگى بەس ءىرى بانك - JPMorgan، HSBC، Barclays، Deutsche Bank جانە Bank of New York Mellon - 1999 جىلدان 2017 جىلعا دەيىن كۇدىكتى سيپاتتاعى كوپتەگەن ترانزاكسيالار جۇرگىزىپ، كليەنتتەرگە ەكى تريلليون دوللاردان استام اقشانى جىلىستاتۋعا كومەكتەسىپ وتىرعان.
اتاپ ايتقاندا، 2008 جىلدان باستاپ 2016 جىلعا دەيىن مۇحتار ءابليازوۆتىڭ شەتەلدىك بانكتەردەگى شوتتارى بويىنشا 666 ميلليون دوللارعا 73 وپەراسيا جۇرگىزىلگەن. ءابليازوۆ شوتتارى بويىنشا 73 ترانزاكسيانىڭ 14ء-ى بانكتەردە كۇدىكتى دەپ بەلگىلەنگەن. وسى ۋاقىتتا ءابليازوۆقا بارلىعى 27 بانك شوتتارى تيەسىلى بولعان.
حراپۋنوۆتار وتباسى 2003 جىلدان 2017 جىلعا دەيىن 88،9 ميلليون دوللارعا 206 ترانزاكسيا جۇرگىزگەن، ونىڭ 29 ترانزاكسياسىن بانكتەر كۇدىكتى دەپ تانىعان. جالپى، حراپۋنوۆتار وتباسى 37 بانكتە ەسەپشوتقا يە بولعان.
تەرگەۋدىڭ نەگىزىندە 2،1 مىڭنان استام "كۇدىكتى وپەراسيالار تۋرالى ەسەپتەر" (SAR) بار، ولاردى بانكتەر اقش قارجى مينيسترلىگىنىڭ FinCEN بولىمشەسىنە (قارجىلىق قىلمىستارعا قارسى كۇرەس باسقارماسى) ۇسىندى. بۇل "قۇپيا" ماتەريالداردى BuzzFeed باسىپ شىعارىپ، سودان كەيىن ICIJ ۇيىمىنا تاپسىردى. جۋرناليستەر كونسورسيۋمى تەرگەۋ جۇرگىزىپ، قۇجاتتاردى تالداعان 88 ەلدە 400-دەن استام جۋرناليستەردەن تۇراتىن توپ قۇردى.
جالپى سومانىڭ 514 ميلليارد دوللارى JPMorgan بانكىنە، ال 1،3 تريلليون دوللارى Deutsche Bank-كە تيەسىلى. بانكتەر "ۇلگىلى مىنەز-قۇلىق" تۋرالى ۋادەلەرىن بىرنەشە رەت بۇزدى دەپ حابارلانعان. ولار زاڭسىز ارەكەتتەرى ءۇشىن الىنعان، اتاپ ايتقاندا، سالىقتىق الاياقتىق، ەسىرتكى ساتۋ جانە قىلمىس جاساعانى ءۇشىن العان قاراجاتتارىن جىلىستاتۋى مۇمكىن. بانكتەر كەيدە سانكسيالاردى بۇزىپ، سونىمەن قاتار كليەنتتەرگە ولاردى اينالىپ وتۋگە كومەكتەسكەن.
جۋرناليستەر جاساعان تەرگەۋدە ۆەنەسۋەلا، جۇڭگو، رەسەي، ۋكراينا، قازاقستان، افريكا جانە باسقا دا مەملەكەتتەر بيزنەسمەندەرىنىڭ ەسىمدەرى جازىلعان.
پىكىر قالدىرۋ