مامىر ايىندا وكىلەتتىگى توقتاتىلعان ەكس-سەناتور داريعا نازاربايەۆانىڭ الداعى ءماجىلىس سايلاۋى قارساڭىندا "Nur Otan"-نىڭ پارتيالىق تىزىمىنە ەنۋى الەۋمەتتىك جەلىدە قىزۋ تالقىلانىپ جاتىر.
2020 جىلعى 2 مامىر كۇنى داريعا نازاربايەۆانىڭ سەنات ءتوراعاسى رەتىندەگى وكىلەتتىگى توقتاتىلعان. بۇل قىزمەتكە ول 2019 جىلعى 20 ناۋرىزدا تاعايىندالعان. وعان دەيىن ءارتۇرلى جىلدارى "حابار" اگەنتتىگىنىڭ ءتوراعاسى، ءماجىلىس دەپۋتاتى، ۆيسە-پرەمەر قىزمەتتەرىن اتقارعان.
اكادەميك حانگەلدى ءابجانوۆ داريعا نازاربايەۆانىڭ ساياساتقا ورالۋىن قۇپتامايتىنىن جەتكىزدى.
– ۇلكەن ساياساتتا ءمىنسىز، كىرشىكسىز ادام ءجۇرۋى كەرەك دەپ سانايمىن. ال داريعا نۇرسۇلتان قىزى ءبىر كەزدەرى كوپتەگەن داۋلى وقيعالاردىڭ ورتاسىندا ءجۇردى. شەتەلدە ۇلكەن ۇلى ءنۇرالي الييەۆ ەكەۋىنىڭ ءزاۋلىم سارايلارىنىڭ اينالاسىندا دا داۋ شىققانى جۇرتشىلىققا ءمالىم. ال ول سارايلاردىڭ قانداي اقشاعا ساتىپ الىنعانى مۇلدە جۇمباق نارسە. كەسىمدى ايلىقپەن مەملەكەتتىك قىزمەتتە ىستەگەن ادام ونداي مۇلىكتى قاي اقشاسىنا الادى؟ قايتىس بولىپ كەتكەن ۇلى اۋلەتتىڭ جاعىمسىز جاقتارىن ايتىپ كەتكەنى تاعى بار. داريعا ساياساتقا كەلمەي-اق، ءوزىنىڭ جەكە شارۋالارىمەن اينالىسىپ جۇرە بەرۋى كەرەك ەدى. ءقازىر حالىق ءبارىن كورىپ، ءبىلىپ وتىر. حالىقتى الداي المايسىڭ، – دەدى تاريحشى.
عالىمنىڭ ايتۋىنشا، داريعا نازاربايەۆانىڭ ساياساتقا كەلۋىنە قاجەتتىلىك تە بولماعان.
– داريعانىڭ ۇلكەن باستامالارىن، ۇلكەن ماسەلەلەردى شەشكەنىن كورمەدىك. ونىكى "اتا داڭقىمەن قىز وسەردىڭ" كەرى عوي. بۇل ماسەلەدە مەن نۇروتاندى قولدامايمىن. نۇروتان وسى ارقىلى ابىروي جيناي المايدى، – دەپ اتاپ ءوتتى اكادەميك.
ساياساتتانۋشى ءازىمباي عالي ەسكى كۇشتەر مەن جاڭا كۇشتەردىڭ كۇرەسى ۇدايى جۇرەتىنىن، تۇبىندە جاڭا كۇشتەر جەڭەدى دەپ سانايتىنىن ايتىپ، پرەزيدەنت توقايەۆ ساياسي كۇرەستىڭ جولدارىن مەڭزەگەنىنە نازار اۋداردى.
– داريعا سەكىلدى ەسكى اكىمشىلىك جۇيەنىڭ سيمۆولدارى كۇرەسكە قاتىسقالى جاتقانى تاڭعالارلىق دۇنيە ەمەس. ءبىراق قوعام ءوزىنىڭ تاڭداۋىن جاسايدى. ءقازىر ازاماتتاردىڭ 65 پايىزى قالادا تۇرادى. ساياسي بەلسەندىلىك ارتىپ كەلەدى. بايقاساق، توقايەۆ "ءبىزدىڭ دەمونستراسيا جاساۋعا قۇقىعىمىز بار" دەدى. سوندىقتان ساياسي كۇرەس جولىن پرەزيدەنتتىڭ ءوزى مەڭزەپ تۇر، كورىپ تۇر، ءبىلىپ تۇر. بۇل ءۇردىس كۇرەس ارقىلى توقايەۆتىڭ جەڭىسىمەن اياقتالادى. قوعام العا جىلجيدى. سۇيكىمى كەتەتىندەردىڭ سۇيكىمى كەتەدى. بيلىكتەگى ادامداردىڭ دەساكراليزاسياسى قاشىپ قۇتىلا المايتىن ءۇردىس، – دەدى ءازىمباي عالي.
ساياساتتانۋشى دوس كوشىم داريعا نازاربايەۆانىڭ ۇمىتكەرلەر تىزىمىنە ەنۋىنە ماڭىز بەرۋدىڭ قاجەتى جوق ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ساياساتتانۋشى "نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قىزى بولعاندىقتان عانا داريعا نازاربايەۆانىڭ تۇلعاسىن ەرەكشەلەمەۋ كەرەك. ونىڭ كوكتەمدەگى وتستاۆكاسى وسى ءسوزدى دالەلدەي ءتۇسىپ، "نازاربايەۆ بيلىكتى قىزىنا مۇرا ەتىپ بەرىپ كەتەدى" دەگەن سەنارييدى جوققا شىعاردى" دەپ ايتتى.
– مەن ءۇشىن داريعا نازاربايەۆا نۇروتانداعى جۇزدەگەن ۇمىتكەرلەردىڭ، بەلىگىلى ءبىر باعىتتى ۇستانعان توپتىڭ ءبىرى عانا. ولاردان ەش ەرەكشەلەنبەيدى. داريعادان بولەك، قايتادان ۇسىنىلىپ وتىرعان بىرنەشە ادام بار. نازاربايەۆا سولاردىڭ قاتارىنداعى ادام عانا. اڭگىمە باسقادا. ساياسي وڭى مەن سولىن تانيتىن ادام ءقازىر جوعارىعا (بيلىككە – رەد.) بارمايدى. ويتكەنى جۇيەنى جالعىز-جارىم وزگەرتە المايسىڭ. جۇيە دەگەن توپ. ەشقانداي "كىتاپحانا"، "اقوردا" دەگەن جوق ولار بىرەۋ-اق جانە بيلىكتى ۋىستارىنان شىعارعىسى كەلمەيدى. سوندىقتان ونىڭ ىشىندە نازاربايەۆانى بولەك قاراۋدىڭ رەتى جوق، – دەدى ول.
ساياساتتانۋشى اندرەي چەبوتاروۆ داريعا نازاربايەۆانىڭ ۇلكەن ساياساتقا ورالاتىنى كۇتىلگەن وقيعا بولعانىن ايتىپ، "ول ماجىلىستە كوميتەتتەردىڭ ءبىرىن باسقارۋى مۇمكىن نەمەسە ءماجىلىس سپيكەرى اتانۋى ىقتيمال" دەدى.
پىكىر قالدىرۋ