حارتيا يدەياسىنىڭ اۆتورى، قوعام قايراتكەرى ايگۇل سولوۆيەۆا الداعى سايلاۋ پروسەسىندە بارلىق باقىلاۋشىلاردى بىرىكتىرۋگە شاقىرا وتىرىپ، وسى قۇجات تۋرالى ايتىپ بەردى.

قازىرگى كۇنى جەلتوقساننىڭ باسىندا قۇرىلعان حارتياعا كۇن سايىن باقىلاۋشىلار قوسىلىپ جاتىر. وسى ورايدا ءبىز سايلاۋ پروسەسىنىڭ بارلىق قاتىسۋشىلارىنا ۇندەۋ تاستايمىز. بۇل بارلىق پارتيالارعا، بارلىق قوعامدىق باقىلاۋشىلارعا، سونداي-اق وسى سايلاۋدى ۇيىمداستىرۋشى مەملەكەتتىك ورگاندارعا، اسىرەسە وسك-عا قاتىستى. سايلاۋداعى ءادىل جانە ادال بايقاۋ تۋرالى حارتيانى جاريالادىق، - دەپ تۇسىندەردى ايگۇل سولوۆيەۆا.

ونىڭ ايتۋىنشا، قۇجات ادام قۇقىقتارىنىڭ جالپىعا بىردەي دەكلاراسياسىنىڭ، بۇۇ-نىڭ ازاماتتىق جانە ساياسي قۇقىقتار تۋرالى حالىقارالىق پاكتىسىنىڭ، كوپەنگاگەن كەڭەسىنىڭ قۇجاتىندا كورىنىس تاپقان ەقىۇ پرينسيپتەرىنىڭ، دەموكراتيالىق سايلاۋ ستاندارتتارى تۋرالى كونۆەنسيانىڭ، ەلىمىزدىڭ كونستيتۋسياسى مەن ۇلتتىق زاڭنامانى نەگىزگە الا وتىرىپ جاسالدى. 

ءبىز سايلاۋ پروسەسىنە قاتىسۋشىلار رەتىندە ولاردىڭ ساقتالۋىن قاداعالاۋ جانە ازاماتتاردىڭ ءوز ەلىن باسقارۋعا قاتىسۋ قۇقىقتارىن ىسكە اسىرۋ ارقىلى سايلاۋ قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن قورعاۋدى قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا قوعامدىق سەكتور وكىلدەرىن تارتۋدى كوزدەيمىز، - دەيدى قوعام قايراتكەرى.

حارتيانىڭ ۇستانىمدارى قانداي؟

- سايلاۋ پروسەسىنە ءادىل جانە ادال بايقاۋ جۇرگىزۋ، بارلىق ىشكى جانە حالىقارالىق بايقاۋشىلارمەن ءوزارا ءىس-قيمىل جاساۋ جانە ىنتىماقتاسۋ؛

- وسى حارتيانىڭ ەرەجەلەرىنە سايكەس ەل كونستيتۋسياسىنا، ۇلتتىق زاڭناماعا جانە بيلىككە وكىلەتتىك حالىقتىڭ ەركىنە نەگىزدەلۋگە ءتيىس دەگەن حالىقارالىق نورمالارعا سۇيەنە وتىرىپ ارەكەت ەتۋ؛

- حالىقتىق ەرىك ءبىلدىرۋدىڭ دەموكراتيالىق ينستيتۋتتارىن جەتىلدىرۋگە ىقپال ەتۋ، دياقب بايقاۋشىلارىنىڭ مىنەز-قۇلىق كودەكسىن جانە وبەكتيۆتىلىك، انىقتىق، اشىقتىق، جاۋاپكەرشىلىك، جاريالىلىق جانە زاڭدىلىق قاعيداتتارىن ۇستانۋ؛

- ەلدىڭ نەگىزگى زاڭىندا جانە قۇقىقتىق اكتىلەرىندە بەكىتىلگەن، حالىقارالىق قۇقىقتىڭ جالپىعا بىردەي تانىلعان قاعيداتتارى مەن نورمالارىنا سايكەس كەلەتىن سايلاۋ پروسەسى راسىمدەرىنىڭ ساقتالۋىن مويىنداۋ.

– سونىمەن قاتار، ءتيىمدى قوعامدىق جانە حالىقارالىق بايقاۋداعى سايلاۋدىڭ بارىنشا بەيتاراپتىعىنا قول جەتكىزۋ ءۇشىن سايلاۋ پروسەسىن ۇيىمداستىرۋعا كومەك كورسەتۋ. سايلاۋ پروسەسىنىڭ ۇيىمداستىرىلۋىن بايقاۋ بارىسىندا ءاربىر ازاماتتىڭ سايلاۋ قۇقىقتارىنىڭ كەز كەلگەن بۇزىلۋىنا دەن قويۋ، قۇجاتتىق راستاماسى بار وبەكتيۆتى جانە ءدال اقپارات، سونداي-اق، حابارلاناتىن اقپاراتتى تەكسەرۋ ءۇشىن جەتكىلىكتى اقپارات بەرۋ. سونداي-اق، بايقاۋ، زاڭنامانى تالداۋ، سايلاۋ الدىنداعى ناۋقان مونيتورينگى جانە سايلاۋ داۋلارىن قاراۋ باعدارلامالارىن ازىرلەۋگە ىقپال ەتۋدى كوزدەيدى، – دەپ اتاپ ءوتتى ول.

ايگۇل سولوۆيەۆا سايلاۋ پروسەسىنىڭ بارلىق قاتىسۋشىلارى، ياعني تاۋەلسىز، حالىقارالىق، پارتيالىق ەمەس، پارتيالىق جانە باق-تى حارتياعا قوسىلۋعا شاقىردى. بۇل حارتيا ءارتۇرلى تۇسىندىرۋلەرسىز ءبىرىڭعاي فورماتتا قوزعالۋعا جانە ناقتى الگوريتممەن العا جىلجۋدى ۇسىنادى.