وتكەن جىلى مامىر ايىندا ۇستاۋ كەزىندە ءقاراناسىلدى دجوردج فلويدتى ولتىرگەن اق پوليسەي دەرەك شوۆين سوت زالىندا تۇتقىنعا الىنىپ، تۇرمەگە جىبەرىلدى. ادىلدىك ورنادى، ءبىراق نەگىزگى كۇرەس ءالى الدا، دەيدى CNN گازەتى ءوز ماقالاسىندا.

بۇگىن ۇيقىدان ويانعان ميلليونداعان ءقاراناسىلدى امەريكالىقتار شوۆينگە ءادىل جازا تاعايىندالا ما، جوق پا دەگەن قورقىنىش سەزىمىندە بولدى، القا بيلەردىڭ شەشىمىن ەستىگەندە ولاردىڭ قۋانىشتارىندا شەك بولمادى – جىلدار بويى پوليسەيلەردىڭ ادەيى جاساعان قاستاندىقتارىنىڭ قۇربانى بولىپ كەلگەن جانە ولاردىڭ ەشقاشان دا ءتيىستى دارەجەدە جازالانبايتىنىن كورىپ جۇرگەن ولاردىڭ جۇرەكتەرىندەگى جارا تىم تەرەڭدە ەدى.

ارينە، بۇل شەشىم ورىنسىز ولگەن فلويدتى قايتا تىرىلتپەيدى جانە افروامەريكالىقتاردىڭ ادىلەت سيستەماسىنداعى ديسكرينيماسياعا دەگەن قورقىنىشىن ازايتا قويماس. دەگەنمەن قاراپايىم ادامداردان قۇرالعان جيۋري شەشىمى "ءقاراناسىلدى امەريكالىقتاردى زاڭسىز ولتىرگەندەردى جازاعا تارتۋعا بولادى ەكەن عوي" دەگەن ءپرينسيپتى ورنىقتىرا تۇسەدى. فلويد ءولىمىنىڭ ارقاسىندا قوعامدا باستالعان زور ساياسي، مادەني قوزعالىس راسيزمگە قارسى كۇرەستە جەڭىسكە جەتۋگە بولادى دەگەن يدەيانى بەكىتە تۇسەدى.

سوت زالىنان قولىنا كىسەن سالىنىپ تۇرمەگە اكەتىلگەن ءشوۆيننىڭ ۆيدەوسى امەريكا قوعامىن ءدۇر سىلكىندىرگەن وقيعا بولدى. قۋانىش جاسىمەن بىرگە قوعام دا "ۋفف" دەپ جەڭىلدەپ قالعانداي بولدى. مۇنىڭ ارتى قارسىلىق قوزعالىسىنا ۇلاسىپ كەتپەس پە ەكەن دەگەن اق ءۇيدىڭ دە قورقىنىشى قۋانىشقا ۇلاستى. بايدەننىڭ ءوزى بۇل شەشىمدى جوعارى باعالاپ، فلويدتىڭ وتباسىنا تەلەفون سوعىپ ۇلگەردى.

بۇل نەگە سونشالىقتى ماڭىزدى، وسىعان توقتالىپ كورەيىك. اقش-تىڭ شتاتتارىندا پوليسەيلەر تۋرالى زاڭ ءارتۇرلى. پرەزيدەنتتى سايلاۋ زاڭدارى سياقتى. ونى وتكەن سايلاۋلاردا كوردىك. ءبىر قىزىعى – پوليسەي قانداي بولۋى كەرەك دەگەن ورتاق فەدەرالدىق دەڭگەيدەگى زاڭ جوق بولىپ شىقتى. سونداي-اق پروكۋرورلارعا جاسالعان قىلمىستاردى دالەلدەۋ دە وڭاي ەمەس، بىرنەشە بۇلتارتپايتىن فاكتىلەر، كۋالەر، فوتو-ۆيدەوماتەريالدار كەلتىرىلەدى، بىرنەشە قايتارا تەكسەرىلەدى. سوندىقتان دا تەرگەۋلەر تىم ۇزاققا سوزىلادى. سوعان قاراماستان ەگەر القا بيلەردىڭ ءبىرى سوتتالۋشىنى كىناسىز دەپ تاپسا، وندا ونىڭ قىلمىسى دالەلدەنبەگەن دەپ تابىلادى، ول كىناسىز بولىپ ەسەپتەلەدى.

مىنا جاعدايدا ءبىر جولاۋشى فلويدتى پوليسەي موينىنان باسىپ وتىرعانىن كەزدەيسوق ۆيدەوعا ءتۇسىرىپ العان. وسىنداي ۆيدەونىڭ بارىنا قاراماستان پروكۋراتۋرا ول ۆيدەونى قايتا-قايتا ەكسپەرتيزاعا بەرىپ، كوشەدەگى باسقا ۆيدەوكامەرالارمەن سالىستىرىپ دالەلدەپ شىققان – شوۆين ءوز وكىلەتتىگىن تىم اسىرا پايدالانعان. جيۋري مۇشەلەرى ءۇش ەپيزود بويىنشا دا ءشوۆيندى كىنالى دەپ تاپتى. ءسويتىپ 1 ملن دوللار كەپىلدىك بەرىپ بوستاندىقتا جۇرگەن شوۆين تۇرمەگە جونەلتىلدى. ەندى وعان 40 جىل كەسىلۋى مۇمكىن. سوت شەشىمىن راسىمدەۋ ەكى ايعا سوزىلادى، بارلىعى تاعى قايتا-قايتا تەكسەرىلەدى.

دەموكراتتار بارلىق شتاتتارعا ورتاق، پوليسەي قانداي بولۋى كەرەك دەگەن باعىتتا زاڭ جوباسىن ازىرلەگەن، وندا اقش قوعامىنا ورتاق، پوليسەيلەرگە ءتان ستاندارتتار بولۋى كەرەك، سوسىن ءار شتات ءوز ەرەكشەلىكتەرىنە قاراي قوسىمشالار قوسا بەرۋىنە بولادى. ءبىراق بۇل زاڭ سەناتتا قابىلدانۋى ءۇشىن كەمى 60 داۋىس بولۋى قاجەت. ياعني، ەندى سەنات 10 رەسپۋبليكاشىلدىڭ داۋسىن الا الا ما، ماسەلە وسىندا. سەبەبى رەسپۋبليكاشىلدار اراسىندا نەگىزىنەن ءراسيزمدى قولدايتىندار كوپ ەكەنى بەلگىلى. ولاردىڭ كوشباسشىسى ترامپ تا ناسىلشىلدىكتى جاقتايتىنداردىڭ قاتارىنان. سوندىقتان دا بۇل ۇلكەن سۇراق.

قۋانىش ەدىلحانتەگى

شولۋشى