ەلوردا نۇر سۇلتاندا يۋنۋس ەمرە اتىنداعى  تۇرىك مادەني ورتالىعىنىڭ  ۇيىمداستىرۋىمەن  «وقۋشىلارىمىزدىڭ قىلقالامىمەن تۇركيا» اتتى سۋرەت كورمەسىنىڭ تۇساۋكەسەرى وتەدى. كورمە تۇرىك اقىنى جانە ويشىلى يۋنۋس ەمرەنىڭ ومىردەن وزعانىنا 700 جىل تولۋىنا جانە  2021 جىلى تۇرىكشە جىلىنا وراي وتكىزىلەدى.  

قازاق حالقىنىڭ «التىن شىققان جەردى بەلدەن قاز» دەگەن تاماشا ماقالى بار. باۋىرلاس ەكى ەل اراسىنداعى مادەني قارىم –قاتىناستىڭ ءوربىپ دامۋىنا وزىندىك ۇلەسىن قوسىپ كەلە جاتقان يۋنۋس ەمرە اتىنداعى تۇرىك مادەنيت ورتالىعى ءاردايىم قازاقستان جاستارىنا قولداۋ بولىپ كەلەدى. ورتالىق وقۋشىلاردىڭ تۆورچەستۆولىق جاعىنان دامۋىنا، تالانتتارىن شىڭداۋلارىنا قول ءۇشىن بەرەدى. 2019 جىلى ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ تاراپىنان  جاريالانعان جاستار جىلى اياسىندا ورتالىق وقۋشىسى نازەركە كەمەلبايەۆانىڭ «قازاقستاندىقتاردىڭ كوزىمەن تۇركيا» اتتى جەكە سۋرەت كورمەسىن ۇيىمداستىرعان بولاتىن. وقۋشىلار تەك قانا ءتىل ۇيرەنىپ قويماي، ورتالىقتا تۇركيانىڭ مادەنيەتى مەن ونەرى، سالت –ءداستۇرىن دە جاقىننان تانىپ بىلە الادى.

تۇركيانىڭ قازاقستانداعى ەلشىلىگىنىڭ قولداۋىمەن وتەتىن كورمەدە ورتالىقتىڭ وقۋشىسى ءۇش قازاقستان ازاماتىنىڭ 35 كارتيناسى ەلوردا حالقىنىڭ نازارىنا ۇسىنىلادى. كورمەنىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا تۇركيانىڭ قازاقستانداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى، ديپلوماتيالىق كورپۋس وكىلدەرى، ق ر پارلامەنت دەپۋتاتتارى، زيالى قاۋىم وكىلدەرى مەن سۋرەت ونەرىنە سۇيەتىن قاۋىم  قاتىسادى.

25 قاراشادا ساعات 15.00-تە حان شاتىر وسو-دا  وتەتىن سۋرەت كورمەسىنىڭ تۇساۋكەسەرىنە نۇر سۇلتان قالاسى تۇرعىندارى مەن قالا قوناقتارىن شاقىرامىز.

جاس سۋرەتشى جانە يۋنۋس ەمرە تۇرىك مادەنيەت ورتالىعى وقۋشىسى اليا سۇلتانوۆا:

«سۋرەت سالۋمەن بالا كەزدەن اينالىسامىن. 5 سىنىپتا اباي قۇنانبايەۆتىڭ سۋرەتىن سالعان ەدىم. 2020 جىلدان باستاپ يۋنۋس ەمرە اتىنداعى تۇرىك مادەني ورتالىعىندا وقىپ جاتىرمىن.

ورتالىق ماعان تۇركيا تاقىرىبىنداعى كارتينالارىمدى كورمەگە قويۋىما  مۇمكىندىك بەردى.مەن ءۇشىن بۇل ۇلكەن تاجىريبە، تۇركيانى كوپشىلىك بىلەتىن تۇسىنان ەمەس، باسقا دا قىرلارىنان كورسەتكىم كەلدى. تۇركيانى كوپشىلىك گالاتا مۇناراسى، سۇلتاناحمەت مەشىتى، بازيليكا سيستەرناسى ارقىلى تانىپ بىلەدى. تۇركيا- ادەمى ادەت-عۇرىپتارى مەن ۇمىتىلماس تاريحى بار تاڭعاجايىپ ەل.

كورمەگە قويىلاتىن سۋرەتتەرىمدە  مەن تۇركيانى حالىق ءبيى «زەيبەك»، «ءدارۋىش ءبيى»، تاكسيم ترامۆايى، تۇرىك شايى مەن كوفە ءداستۇرى، تۇرىك ايەلدەرىءنىڭ كۇندەلىكتى ىستەرى، ۇلتتىق توقاش «سيميت»، اتاتۇرىك پورترەتى ارقىلى بەينەلەدىم. كورمەگە 16  شىعارماممەن قاتىسامىن. كارتينالارىم ارقىلى تۇركيانىڭ سالت ءداستۇرى مەن مادەنيەتىن قولىمنان كەلگەنشە تانىستىرۋعا تىرىستىم.»

جاس سۋرەتشى جانە يۋنۋس ەمرە تۇرىك مادەنيەت ورتالىعى وقۋشىسى نەللي ۇركەنوۆا:

«سۋرەتشىنىڭ شىعارمالارى – سۋرەتشىنىڭ ىشكى ويىنىڭ ايناسى. مەن جالپى  الەمگە دەگەن كوزقاراسىمدى ادامدارمەن بولىسكەندى ۇناتامىن. يۋنۋس ەمرە اتىنداعى تۇرىك مادەنيەت ورتالىعى ارمانىمدى جۇزەگە اسىرۋعا تاماشا مۇمكىندىك بەردى.

كورمە تاقىرىبى بولىپ وتىرعان تۇركيا -سۇيىكتى ەلدەرىمنىڭ ءبىرى. مەشىتتەرگە دەگەن ىقىلاسىم ەرەكشە، ال تۇركياداعى  مەشىتتەر وتە ەرەكشە. سوندىقتان كارتينالارىمنىڭ كوپشىلىگى مەشىت تاقىرىبىنا ارنالعان. تۇركيا – كوپ عاسىرلىق مادەنيەتى، دانا داستۇرلەرى،  ءدامدى جانە الۋان ءتۇرلى تاتتىلەرىمەن تانىلعان ۇلى ەل. كورمە ارقىلى وسى ەلدىڭ ۇلىلىعىن ادامدار كوبىرەك سەزىنسە ەكەن دەيمىن.

يۋنۋس ەمرە اتىنداعى تۇرىك مادەنيەت ورتالىعى قازاقستان مەن تۇركيا اراسىنداعى كوپىر ىسپەتتەس، ورتالىقتىڭ ارقاسىندا ءبىز بىر-بىرىمىزبەن ارالاسىپ، تاجىريبە جانە ءبىلىمىمىزدى الماسامىز. كورمەگە  «كۇننىڭ باتۋى»، «ورالعىڭ كەلەتىن قالا»، «ۇيدەگى جايلىلىق پەن جىلۋلىق»، «ستامبۇل - ىزدەگەنىڭ تابىلاتىن قالا»  جانە ت.ب  كارتينالارىممەن قاتىسامىن».

جاس سۋرەتشى جانە يۋنۋس ەمرە تۇرىك مادەنيەت ورتالىعى وقۋشىسى  اينۇر مۋرزاحمەتوۆا:

«بۇرىن مەن وسى تاماشا ءارى كورىكتى ەلدىڭ قالالارىنا بارىپ، ەرەكشەلىكتەرىنە تاڭ قالاتىنمىن. تۇرىك مادەنيەتى باي جانە كوپقىرلى بولعانى سونشالىقتى، مەن ءۇشىن ول قانداي دا ءبىر قاراپايىم انىقتامانىڭ شەڭبەرىنە سىيمايدى.

ءار قالاسىنىڭ بۇرىشتارىندا باۋىرلاس حالىقتىڭ تۇتاس تاريحى بار، سىرلار مەن قۇپيالارعا قانىق كونە زامان اتموسفەراسى، تابيعات پەن دارىندى شەبەرلەردىڭ قولىنان جاسالعان ەرەكشە جاۋھارلاردى كەزدەستىرۋگە بولادى. بۇل مادەنيەتپەن ءوزىم وقىعان يۋنۋس ەمرە اتىنداعى تۇرىك مادەنيەت ورتالىعىنىڭ ارقاسىندا تانىستىم.

تۇركيا– جاعىمدى ەموسيالارعا، ءدامدى تاعامدارعا، مەيىرىمدى جانە ەلگەزەك ادامدارعا، تاڭعاجايىپ بيلەر مەن تاتتىلەرگە تولى ەل. كورمەدە مەنىڭ «ءدارۋىش»، «تۇرىك شايى»، «باكلاۆا»، «تۇرىك اياق كيىمى»، «كوز مونشاق»، «گالاتا مۇناراسى» جانە  «ستامبۇلدا كۇننىڭ باتۋى» اتتى كارتينالارىم قويىلادى».

قۇرمەتپەن،

يۋنۋس ەمرە تۇرىك مادەنيەتى